Postanowienie z dnia 2020-09-07 sygn. I Ca 346/20

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I Ca 346/20

POSTANOWIENIE

Dnia 7 września 2020 r.

Sąd Okręgowy we Włocławku Sekcja Odwoławcza I Wydziału Cywilnego

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Nazdrowicz

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2020 r. we Włocławku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku W. S.

z udziałem K. K.

o wpis w księdze wieczystej o nr (...)

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego we Włocławku

z dnia 03 lipca 2020 r., sygn. akt DZKW/WL1W/00005966/20

postanawia:

odrzucić apelację.

SSO Mariusz Nazdrowicz

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy we Włocławku utrzymał w mocy zaskarżony wpis (pkt 1) oraz orzekł, że koszty postępowania ponoszą strony zgodnie ze swoim udziałem w sprawie (pkt 2).

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł uczestnik postępowania. Zaskarżając je w całości wniósł o jego zmianę poprzez wpis własności całości przedmiotowej nieruchomości na rzecz W. S. ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu we Włocławku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako niedopuszczalna podlegała odrzuceniu, albowiem K. K. nie złożył wniosku o uzasadnienie skarżonego postanowienia.

W obowiązującym od 7 listopada 2019 r. stanie prawnym i znajdującym zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, zgodnie z art. 328 § 1 i 2 k.p.c., art. 331 § 1 k.p.c. oraz art. 357 § 2 ¹ k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., zarówno wyrok (odpowiednio postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty w postępowaniu nieprocesowym), jak i pozostałe postanowienia z pisemnym uzasadnieniem doręcza się tylko tej stronie, która zgłosiła wniosek o jego doręczenie z uzasadnieniem w terminie tygodniowym od ogłoszenia orzeczenia (bądź jego doręczenia z urzędu). Nawet sporządzenie pisemnego uzasadnienia z urzędu nie zwalnia strony od obowiązku złożenia omawianego wniosku.

Zgodnie z art. 369 § 1 i 2 k.p.c. w uprzednim brzmieniu, apelację wnosiło się do Sądu, który wydał zaskarżony wyrok w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem. Jeżeli strona nie zażądała uzasadnienia wyroku w terminie tygodniowym od ogłoszenia sentencji, termin do wniesienia apelacji biegł od dnia, w którym upłynął termin do złożenia stosownego wniosku. Z treści art. 369 § 2 k.p.c. wynikało bowiem, że zgłoszenie żądania uzasadnienia orzeczenia nie stanowiło warunku dopuszczalności apelacji.

W obowiązującym stanie prawnym, jak stanowi art. 369 k.p.c., apelację wnosi się do Sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem (§ 1). W przypadku przedłużenia terminu do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku termin ten wynosi trzy tygodnie (§ 1 ¹). Nowelizując przepisy k.p.c. uchylono wyżej omówiony przepis art. 369 § 2 k.p.c., co oznacza, że wraz z wejściem w życie znowelizowanych przepisów k.p.c. zrezygnowano z możliwości skutecznego wniesienia apelacji w sytuacji, gdy strona nie żądała sporządzenia i doręczenia uzasadnienia orzeczenia. Omówione przepisy na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. znajdują odpowiednie zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym (w tym wieczystoksięgowym).

W związku z powyższym, obecnie warunkiem koniecznym – przesłanką dopuszczalności apelacji jest uprzednie zgłoszenie wniosku o doręczenie orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Wniesienie apelacji bez poprzedzenia jej stosownym żądaniem skutkuje odrzuceniem apelacji jako niedopuszczalnej.

Bez znaczenia w kontekście rozpoznawanej sprawy w ocenie Sądu Okręgowego jest treść art. 626 ⁸ § 6 zd. 2 k.p.c., zgodnie z którym uzasadnienia wpisu nie sporządza się oraz art. 626 ¹⁰ § 3 k.p.c. w myśl którego apelację od wpisu wnosi się w terminie dwóch tygodni od doręczenia zawiadomienia o wpisie. Przepisy te nie znajdują już zastosowania w przypadku zaskarżenia postanowienia Sądu wydanego wskutek rozpoznania skargi na orzeczenie (wpis) referendarza sądowego.

Przyjęcie możliwości zaskarżenia postanowienia rozstrzygającego co do skargi na orzeczenie referendarza sądowego – wpisu, które nie zostało uzasadnione, stałoby w sprzeczności z założeniami nowelizacji k.p.c. dokonanej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469), która miała na celu m.in. wyeliminowanie uprawnienia do zaskarżania nieuzasadnionych orzeczeń i nie dałoby możliwości weryfikacji argumentów stojących za wydanym przez Sąd I instancji rozstrzygnięciem. Zasada, iż wpis nie podlega uzasadnieniu jest aktualna wyłącznie na etapie jego dokonywania. Stwarza też możliwość zaskarżenia wpisu bez uzasadnienia apelacją – jeżeli wpisu dokonał Sąd, bądź skargą na orzeczenie referendarza sądowego – jak w rozpoznawanej sprawie (art. 518 ¹ § 1 ¹ k.p.c.). Powyższe przepisy nie znajdują już zastosowania w przypadku zaskarżenia postanowienia Sądu wydanego wskutek rozpoznania skargi na orzeczenie (wpis) referendarza sądowego. Postanowienie wydane wskutek rozpoznania skargi podlega już uzasadnieniu na zasadach ogólnych, gdyż Sąd rozpoznając sprawę (w zakresie nieuregulowanym) stosuje odpowiednio przepisy o zażaleniu (art. 398 ²⁴ k.p.c.) – w tym dotyczące uzasadnień.

Ma to znaczenie tym bardziej, że wbrew ogólnej zasadnie, skarga na wpis w księdze wieczystej dokonany przez referendarza sądowego nie skutkuje utratą mocy orzeczenia. Skarga ta jest więc w tym przypadku środkiem zaskarżenia o charakterze odwoławczym, gdzie Sąd nie rozpoznaje sprawy od nowa. W tej sytuacji Sąd rozpoznając skargę dokonuje nadzoru wydanego orzeczenia i zmienia zaskarżony wpis przez jego wykreślenie i dokonuje nowego wpisu lub wydaje postanowienie, którym zaskarżony wpis utrzymuje w mocy albo uchyla w całości lub w części i w tym zakresie wniosek oddala bądź odrzuca, względnie postępowanie umarza (art. 518 ¹ § 3 k.p.c.).

W rozpoznawanej sprawie zaskarżony wpis referendarza sądowego został utrzymany w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego, które to rozstrzygnięcie, w celu wniesienia apelacji, powinno zostać uzasadnione przed zaskarżeniem, czego warunkiem koniecznym było złożenie stosownego wniosku i otrzymanie sporządzonego uzasadnienia. Należy zauważyć, że apelujący przy doręczeniu odpisu postanowienia z dnia 3 lipca 2020 r. został pouczony o konieczności złożenia w terminie tygodnia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia, warunkującego możliwość późniejszego zaskarżenia orzeczenia, z którego to uprawnienia uczestnik nie skorzystał i bezpośrednio wywiódł apelację.

Zgodnie z art. 373 § 1 k.p.c. Sąd drugiej instancji odrzuca apelację spóźnioną, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.

W świetle powyższych okoliczności, apelacja wywiedziona przez uczestnika podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna, o czym Sąd Okręgowy działając na postawie art. 373 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

SSO Mariusz Nazdrowicz