Postanowienie z dnia 2000-12-20 sygn. V CKN 1619/00

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V CKN 1619/00

Postanowienie 

Sądu Najwyższego 

z dnia 20 grudnia 2000 r.

Przewodniczący: SSN - Barbara Myszka

Sędziowie: SN - Lech Walentynowicz

SN - Hubert Wrzeszcz (spraw.)

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2000 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Danuty W. przeciwko AWR SP, Oddział Terenowy we W. o uznanie wypowiedzenia umowy najmu za bezskuteczną na skutek kasacji powódki od postanowienia Sądu Okręgowego we W. z dnia 29 września 1999 r. sygn. akt (...) postanawia: oddalić kasację.

Uzasadnienie

Zarządzeniem z dnia 2 czerwca 1999 r. Przewodniczący w Sądzie Rejonowym dla W. we W. zwrócił powódce Danucie W. wniosek o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia na postanowienie tego Sądu z dnia 27 października 1997 r. o umorzeniu postępowania w sprawie na skutek zawarcia ugody. Zażalenie powódki na wymienione na wstępie zarządzenie Sąd Rejonowy odrzucił postanowieniem z dnia 30 czerwca 1999 r. - jako niedopuszczalne. Natomiast zażalenie powódki na ostatnio wymienione postanowienie zostało przez Sąd Okręgowy we W. oddalone postanowieniem z dnia 29 września 1999 r. Sąd Okręgowy uznał za trafne stanowisko Sądu Rejonowego, że na zarządzenie w przedmiocie zwrotu wniosku o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia zażalenie nie przysługuje.

Od postanowienia Sądu Okręgowego powódka wniosła kasację, wskazując na uchybienia, jakie - jej zdaniem -zawierają wydane w sprawie orzeczenia.

Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 1 grudnia 1999 r. odrzucił kasację, stwierdzając, że zaskarżone postanowienie nie należy do kategorii orzeczeń₅, o których mowa w art. 392 § 1 KPC, dlatego kasacja jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu (art. 393⁵ KPC).

Postanowienie to zostało uchylone przez Sąd Najwyższy orzeczeniem z dnia 5 maja 2000 r. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że postanowienie sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na postanowienie o odrzuceniu zażalenia na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na umorzenie postępowania jest postanowieniem kończącym postępowaniem w sprawie, wobec czego przysługuje od niego kasacja.

Sąd Okręgowy przedstawił kasację powódki od postanowienia tego Sądu z dnia 29 września 1999 r. wraz z aktami sprawy Sądowi Najwyższemu.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Jak wskazał już na to Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 28 lipca 1998 r., II CKN 884/97 (OSNC 1999, z. 2, poz. 34), zażalenie, w odróżnieniu od apelacji, jako zwykły środek odwoławczy, służy od tych postanowień sądu pierwszej instancji, które kończą postępowanie w sprawie, bądź też dotyczą rozstrzygnięć incydentalnych. O ile te pierwsze są zawsze zaskarżalne zażaleniem (art. 394 § 1 KPC in principio), o tyle te drugie tylko w przypadkach enumeratywnie wyliczonych w powołanym przepisie (in fine). Samo to wyliczenie, w nawiązaniu do redakcji przepisu, a w szczególności do wyrażenia "a ponadto" nadaje powołanemu uregulowaniu charakter normy szczególnej, wyłączając tym samym możliwość jej rozszerzającego interpretowania.

W katalogu wymienionych w art. 394 § 1 KPC postanowień "ponadto" zaskarżalnych zażaleniem mieści się także zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu. Upoważnia to do twierdzenia, iż spośród pism procesowych, o których mowa w art. 126 KPC tylko dla tego pisma ustawodawca uczynił wyjątek, inne pisma zwrócone zarządzeniem przewodniczącego traktując bądź to jako nie zaskarżalne w ogóle, bądź też wiążąc z nieusunięciem ich braku inny skutek procesowy niż zwrot pisma. W szczególnych mianowicie sytuacjach nieusunięcie braków formalnych pisma może prowadzić do jego odrzucenia, np. sprzeciwu od wyroku zaocznego (art. 344 § 3 KPC), apelacji (art. 370 KPC), kasacji (art. 393⁵ KPC).

Nie ma natomiast przepisu, który by statuował przewidzianą w procedurze cywilnej czynność procesową w razie zwrotu pisma o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania. Uregulowania zawarte zarówno w art. 362 KPC jak i art. 398 KPC nie uzasadniają twierdzenia, że także takie zarządzenie podlega zaskarżeniu zażaleniem. Oznaczałoby to bowiem przekreślenie wyjątkowego charakteru zarządzenia przewodniczącego o zwrocie pozwu jako podlegającego zaskarżeniu zażaleniem. "Odpowiednie" zastosowanie tych przepisów może mieć miejsce tylko w odniesieniu do zarządzeń wskazanych w ustawie jako zaskarżalnych zażaleniem. Skoro zatem art. 394 § 1 pkt 1 KPC wymienia tylko zarządzenie o zwrocie pozwu, to za uprawnione można uznać tylko takie twierdzenie, że na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania, zażalenie nie przysługuje.

Skład orzekający Sądu Najwyższego podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w powołanym wyżej orzeczeniu, jak i argumentację zawartą w uzasadnieniu.

Z powyższych względów kasacja jako pozbawiona usprawiedliwionych podstaw podlega oddaleniu (art. 393 KPC).