Postanowienie z dnia 1998-08-11 sygn. II CKN 415/98

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II CKN 415/98

Postanowienie

Sądu Najwyższego 

z dnia 11 sierpnia 1998 r.

Sędzia SN T. Domińczyk (przew.)

Sędzia SN B. Czech

Sędzia SN G. Filcek (spraw.)

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 1998 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Lecha W. i Czesława O. przeciwko Janowi Ź;., Edwardowi W., Ireneuszowi K. i Zbigniewowi M. o zapłatę na skutek kasacji pozwanego Ireneusza K. od postanowienia Sądu Wojewódzkiego w K. z dnia 15 stycznia 1998 r., sygn. akt (...), postanawia: oddalić kasację.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w Z. wydał w dniu 21 stycznia 1997 r. nakaz zapłaty nakazujący pozwanym Janowi Ź;., Edwardowi W., Ireneuszowi K. i Zbigniewowi M. zapłatę solidarnie 162.433,03 zł na rzecz Lecha W. i Czesława O.

Postanowieniem z 10 marca 1997 r. tenże Sąd Rejonowy odrzucił zarzuty pozwanego Ireneusza K. od wyżej opisanego nakazu zapłaty wobec nieopłacenia zarzutów i nieuzupełnienia braków formalnych w terminie. Postanowieniem zaś z dnia 30 maja 1997 r. Sąd Wojewódzki w K. oddalił zażalenie. Sąd Wojewódzki uznał zgłoszony w zażaleniu zarzut naruszenia art. 139 § 1 KPC za bezpodstawny w świetle § 7 pkt 3 i § 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 15 grudnia 1970 r. (Dz.U. Nr 31, poz. 266).

Postanowienie Sądu Wojewódzkiego doręczono Ireneuszowi K. w dniu 12 czerwca 1997 r. W następstwie czego pozwany złożył w dniu 17 czerwca 1997 r. wniosek o zwolnienie od kosztów i ustanowienie adwokata z urzędu do sporządzenia kasacji. Wniosek ten został uwzględniony postanowieniem Sądu z dnia 27 czerwca 1997 r., które zostało doręczone Okręgowej Radzie Adwokackiej w K. w dniu 4 lipca 1997 r. i pozwanemu w dniu 12 lipca 1997 r.

Pismem z 10 lipca 1997 r. Okręgowa Rada Adwokacka powiadomiła Sąd o wyznaczenie adw. Grzegorza W. pełnomocnikiem Ireneusza K.

W dniu 9 grudnia 1997 r. pełnomocnik pozwanego Ireneusza K. złożył kasację wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia. Wniosek ten został odrzucony postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w K. z dnia 15 stycznia 1998 r. ze względu na złożenie go z uchybieniem terminu przewidzianego w art. 169 § 1 KC. Sąd Wojewódzki zwrócił uwagę na to, że pełnomocnik Ireneusza K. od chwili zawiadomienia o ustanowieniu go pełnomocnikiem, tj. od dnia 11 lipca 1997 r. nie dokonał żadnej czynności procesowej, ani nawet jak sam przyznał, nie zapoznał się z aktami sprawy aż do 4 grudnia 1997 r. W tych okolicznościach Sąd Wojewódzki stwierdził uchybienie terminu z art. 169 § 1 KC.

Pełnomocnik Ireneusza K. złożył "zażalenie" na postanowienie Sądu Wojewódzkiego odrzucające jego wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia kasacji, wskazując na naruszenie art. 168 i art. 169 § 1 KPC. Jego zdaniem 7-dniowy termin z art. 169 § 1 KPC nie jest terminem "sztywnym", powinien zatem liczyć się od chwili "gdy pełnomocnik powziął wiadomość o uchybieniu terminu".

Sąd II inst. potraktował środek odwoławczy nazwany zażaleniem jako kasację i skierował do Sądu Najwyższego celem jej rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Postanowienie Sądu II instancji odrzucające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia kasacji kończy postępowanie w sprawie, zatem słu₁ży od niego kasacja (art. 392 § 1 KPC). Kasacja złożona w tej sprawie na podstawie przewidzianej w art. 393¹ pkt 2 KPC nie jest uzasadniona.

Zarzucone naruszenie art. 168 KPC₃ nie zostało w kasacji uzasadnione. Kasacja uchybia więc w tej części wymaganiom określonym w art. 393³ KPC i z tego powodu nie wymaga rozważenia w tej części. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że art. 168 KPC zawiera merytoryczne przesłanki przywrócenia uchybionego terminu (brak winy), którymi Sąd nie zajmuje się w tej fazie postępowania, w której bada jedynie formalne wymagania dotyczące wniosku o przywrócenie terminu, tj.: wymagania określone w art. 169 KPC. Sąd II inst. uznał, że wymóg zachowania terminu określony w § pierwszym tego przepisu nie został dotrzymany i z tego tylko powodu odrzucił wniosek o przywrócenie terminu. W tych okolicznościach kontrola kasacyjna może dotyczyć tylko zarzutu naruszenia art. 169 § 1 KPC.

Zgodnie z treścią art. 169 § 1 KPC pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do Sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. Oczywistym jest, że termin z art. 169 § 2 KPC nie jest terminem "sztywnym" bo różny bywa czas ustania przyczyny uchybienia terminu. Czas ten zależy od charakteru przyczyny, która powodowała uchybienie terminu. W żadnym jednak wypadku nie można zgodzić się ze skarżącym, że w rozpatrywanym przypadku czas "ustania przyczyny uchybienia terminu" był czasem, w którym ustanowiony z urzędu pełnomocnik strony "powziął wiadomość o uchybieniu terminu".

Przyczyną uchybienia terminu do złożen₂ia kasacji, którą mógł wnieść tylko pełnomocnik Ireneusza K. będący adwokatem lub radcą prawnym (art. 393² § 1 KPC), była pochłaniająca czas procedura zmierzająca do ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Z chwilą gdy procedura ta dobiegała końca, to jest gdy adwokat Grzegorz W. otrzymał zawiadomienie o ustanowieniu go pełnomocnikiem Ireneusza K. i mógł dotrzeć do akt sprawy i wnieść kasację ustała przyczyna uchybienia terminu do złożenia kasacji. W ciągu 7 dni od uzyskania takiej możliwości kasacja winna być wniesiona wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie terminu.

Bezspornym jest, że adwokat Grzegorz W. został powiadomiony o wyznaczeniu go pełnomocnikiem Ireneusza K. w dniu 11 lipca 1997 r. w piśmie Okręgowej Rady Adwokackiej w K. Można uznać za oczywiste, że zachowanie terminu do złożenia kasacji, upływającego z dniem 12 lipca 1997 r. (sobota) było niemożliwe. Trzeba jednak uznać za równie oczywiste, że adwokat korzystając ze wskazanej w tym piśmie sygnatury akt zapozna się niezwłocznie jak tylko będzie to możliwe z aktami sprawy i dokona koniecznej czynności procesowej. Tymczasem zapoznanie się z aktami sprawy nastąpiło w dniach 4-5 grudnia 1997 r. (k. (...)) i to na skutek impulsu, jakim było pismo Sądu Wojewódzkiego w K. (k. (...)).

W powyższych okolicznościach należało zgodzić się z Sądem II inst., że wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia kasacji jest w świetle art. 169 § 1 KPC spóźniony, bowiem został złożony po upływie kilku miesięcy od czasu gdy ustała przyczyna uchybienia terminu do złożenia kasacji.

W związku z powyższym Sąd Najwyższy postanowił oddalić kasację na podstawie art. 393 i art. 393 § 2 KPC.