Uchwała z dnia 1970-11-05 sygn. VI KZP 53/70

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VI KZP 53/70

Uchwała z dnia 5 listopada 1970 r.

W sprawach z oskarżenia prywatnego sąd może umorzyć postępowanie na podstawie art. 11 pkt 2 k.p.k. w związku z art. 26 k.k. nawet bez przeprowadzenia posiedzenia pojednawczego, jeżeli znikomość społecznego niebezpieczeństwa zarzuconego czynu już jest w tym stadium postępowania oczywista.

Przewodniczący: sędzia A. Pyszkowski. Sędziowie: E. Binkiewicz, M. Budzianowski (sprawozdawca).

Prokurator Prokuratury Generalnej: J. Pozorski.

Sąd Najwyższy w sprawie Jerzego Z. i Franciszka Z., oskarżonych z art. 182 k.k., po rozpoznaniu przedstawionego na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Wojewódzki w Katowicach, postanowieniem z dnia 24 czerwca 1970 r. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy, a mianowicie:

"Czy w sprawach z oskarżenia prywatnego możliwe jest umorzenie postępowania w trybie art. 11 pkt 2 k.p.k. w związku z art. 26 k.k. bez przeprowadzenia rozprawy, a nawet bez próby pojednania stron?"

i po wysłuchaniu wniosku prokuratora

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej

Uzasadnienie

Stosownie do art. 11 k.p.k. nie można wszcząć postępowania, a wszczęte należy umorzyć, w razie istnienia okoliczności wyłączających postępowanie. Okoliczność taka zachodzi między innymi wówczas, gdy czyn nie stanowi przestępstwa z powodu jego znikomego społecznego niebezpieczeństwa (vide pkt 2 art. 11 k.p.k.). Jeżeli w wypadku takim akt oskarżenia wpłynął do sądu, to w myśl art. 299 § 1 k.p.k. sprawa powinna być wniesiona na posiedzenie w celu umorzenia postępowania na podstawie art. 11 k.p.k.

Dotyczy to także spraw o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego. Jest oczywiste, że prawidłowa ocena stopnia społecznego niebezpieczeństwa i jego znikomości może być dokonana jedynie przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności zarzuconego czynu tak podmiotowych jak i przedmiotowych. W sprawach z oskarżenia prywatnego będzie to możliwe w większości wypadków dopiero na rozprawie, którą zgodnie z art. 436 § 1 k.p.k. musi poprzedzić posiedzenie pojednawcze.

Nie można jednak wyłączyć wypadków, w których znikomość społecznego niebezpieczeństwa czynu może być widoczna w sposób oczywisty już z samego zarzutu lub z materiałów przedstawionych sądowi przez oskarżyciela prywatnego lub MO (art. 435 k.p.k.) Wyznaczanie posiedzenia pojednawczego byłoby w takiej sytuacji bezprzedmiotowe, skoro sąd nawet w razie niedojścia do pojednania stron nie mógłby wyznaczyć rozprawy z powodu okoliczności wyłączającej postępowanie.

Abstrakcyjna możliwość ujawnienia się na rozprawie lub na posiedzeniu pojednawczym okoliczności, które nie pozwoliłyby na ocenę stopnia społecznego niebezpieczeństwa czynu jako znikomego i na przyjęcie, że zarzucony czyn nie stanowi przestępstwa, nie przesądza o dopuszczalności dokonania takiej oceny nawet przed wyznaczeniem posiedzenia pojednawczego, jeżeli istnieją ku temu podstawy.

OSNKW 1971 r., Nr 1, poz. 9