Uchwała z dnia 1971-11-18 sygn. VI KZP 49/71

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VI KZP 49/71

Uchwała z dnia 18 listopada 1971 r.

Umorzenie na skutek pojednania się stron postępowania karnego toczącego się w trybie oskarżenia prywatnego stanowi okoliczność wyłączającą postępowanie co do tego samego czynu (art.11 pkt 7 k.p.k.).

Przewodniczący: sędzia M. Budzianowski. Sędziowie: L. Chmielewski (sprawozdawca), Z. Neumann.

Prokurator Prokuratury Generalnej: J. Pozorski.

Sąd Najwyższy w sprawie Wacława K., oskarżonego z art. 230 § 2 d.k.k., po rozpoznaniu przekazanych przez Sąd Wojewódzki w Łodzi - Ośrodek w Piotrkowie postanowieniem z dnia 29 czerwca 1971 r. w trybie art. 390 § 1 k.p.k. zagadnień prawnych wymagających zasadniczej wykładni ustawy:

"I. Jakie skutki powoduje brak postanowienia sądu I instancji o dopuszczeniu oskarżyciela posiłkowego w trybie art. 45 § 1 k.p.k. do udziału w sprawie oraz postanowienia o dopuszczeniu powództwa cywilnego w trybie art. 55 § 2 k.p.k., a zwłaszcza czy brak ten powoduje pozbawienie uprawnień do wnoszenia środków odwoławczych przez występujących w sprawie uczestników postępowania (powoda cywilnego i oskarżyciela posiłkowego)?

II. Czy umorzenie postępowania ze względu na zawarcie ugody w postępowaniu prywatnoskargowym, mimo że tryb prywatnoskargowy był niewłaściwy, stanowi powagę rzeczy osądzonej i powoduje umorzenie postępowania na zasadzie art. 11 pkt 7 k.p.k. w postępowaniu publicznoskargowym, dotyczącym tego samego zajścia i toczącym się później, czy też stanowi tylko powagę rzeczy osądzonej w trybie prywatnoskargowym?"

i po wysłuchaniu wniosku prokuratora

uchwalił udzielić następujących odpowiedzi:

1) na pytanie zawarte w pkt 1 postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Łodzi - udzielić odpowiedzi jak w uchwałach VI KZP 66/70 i 70/70,

2) na pytanie zawarte w pkt 2 postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Łodzi - udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Zagadnienia przedstawione w pytaniu pod pkt I wyjaśnił Sąd Najwyższy w podjętych uchwałach w sprawach VI KZP 66/70 i VI KZP 70/70. Mianowicie w uchwale z dnia 14 stycznia 1971 r. VI KZP 66/70 (OSNKW z 1971 r. nr 5, poz. 67) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że decyzje o dopuszczeniu oskarżyciela posiłkowego do udziału w postępowaniu wydaje się w formie postanowienia, jednakże brak postanowienia nie stoi na przeszkodzie uznawaniu pokrzywdzonego za oskarżyciela posiłkowego, jeżeli sąd faktycznie dopuścił go do udziału w postępowaniu sądowym w tym charakterze.

Co się zaś tyczy powoda cywilnego, to podobne stanowisko zostało wyrażone w uchwale z dnia 25 lutego 1971 r. VI KZP 70/70 (OSNKW z 1971 r. nr 6, poz. 80), w której Sąd Najwyższy m.in. powołał się na powyższą uchwałę VI KZP 66/70 i stwierdził, że mimo niewydania przez sąd postanowienia o przyjęciu powództwa cywilnego rewizję powoda cywilnego należy uznać za dopuszczalną.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 31 marca 1955 r. III KO 80/64 wyraził pogląd, że w wypadku zawarcia ugody przez strony w postępowaniu prywatnoskargowym i wydania wskutek tego postanowienia sądu o umorzeniu postępowania proces o ten sam czyn nie może się ponownie toczyć (OSN z 1955 r. nr IV, poz. 46).

Pogląd ten zachowuje aktualność również w obecnym stanie prawnym, skoro w myśl art. 11 pkt 7 k.p.k. prawomocne ukończenie postępowania karnego co do tego samego czynu tej samej osoby stanowi okoliczność wyłączającą ściganie.

Jeżeli sąd na skutek pojednania się stron prawomocnie umorzył postępowanie toczące się z oskarżenia prywatnego w sprawie o czyn, który podlegał ściganiu w trybie oskarżenia publicznego, to naprawienie tego uchybienia (art. 11 pkt 4 k.p.k.) może nastąpić w drodze wznowienia postępowania (art. 474 § 2 i 388 pkt 4 k.p.k.) także z urzędu (art. 476 § 1 k.p.k.).

OSNKW 1972 r., Nr 2, poz. 28