Uchwała z dnia 1972-11-30 sygn. VI KZP 48/72

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VI KZP 48/72

Uchwała z dnia 30 listopada 1972 r.

Na postanowienie umarzające postępowanie w sprawie z oskarżenia prywatnego na skutek pojednania stron, jako zamykające drogę do wydania wyroku, przysługuje zażalenie (art. 409 k.p.k.).

Przewodniczący: sędzia A. Pyszkowski (sprawozdawca). Sędziowie: F. Karolus, Z. Kubec.

Prokurator Prokuratury Generalnej: T. Guzkiewicz.

Sąd Najwyższy w sprawie Marii N., oskarżonej z art. 178 § 1 k.k., po rozpoznaniu przekazanego w trybie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Wojewódzki w Lublinie postanowieniem z dnia 21 czerwca 1972 r. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"I. Czy na postanowienie umarzające postępowanie w sprawie z oskarżenia prywatnego na skutek pojednania stron przysługuje zażalenie?

II. Jeżeli tak - czy i jakiej kontroli podlega ugoda zawarta przez strony?"

i po wysłuchaniu wniosku prokuratora, odmawiając udzielenia odpowiedzi na pytanie II,

uchwalił udzielić odpowiedzi na pytanie I jak wyżej.

Uzasadnienie

Kodeks postępowania karnego nie zawiera wprawdzie przepisu dopuszczającego wyraźnie zażalenie na postanowienie o umorzeniu postępowania w sprawie z oskarżenia prywatnego w wypadku pojednania stron, nie ulega jednak wątpliwości, że na postanowienie takie jako zamykające drogę do wydania wyroku - stosownie do art. 409 k.p.k. - zażalenie przysługuje.

Dopuszczalność zażalenia na takie postanowienie powoduje, że - w braku odmiennego uregulowania (art. 418, 432 k.p.k.) - jego rozpoznanie następuje według zasad określonych przepisami działu IX kodeksu postępowania karnego dotyczącego postępowania odwoławczego. Mogą więc wchodzić w rachubę w szczególności wszystkie w tym stadium postępowania sądowego przyczyny odwoławcze wymienione w art. 387 i 388 k.p.k., np. obraza przepisów postępowania wskutek umorzenia postępowania na podstawie art. 440 k.p.k. zamiast na podstawie art. 11 pkt 7 k.p.k., błąd w ustaleniu, że pojednanie nastąpiło, nienależyta, niezgodna z przepisami kodeksu postępowania karnego obsada sądu. Kontroli odwoławczej podlega jednak wyłącznie postępowanie i rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji w zakresie prawidłowości ustaleń faktycznych jako podstawy rozstrzygnięcia oraz prawidłowości zastosowania przepisów prawa.

Pojednanie stron w sprawach z oskarżenia prywatnego powoduje umorzenie postępowania (art. 440 k.p.k.). W ramach pojednania z ugodą strony rozstrzygają o istniejących między nimi roszczeniach lub jednają się na podstawie pewnych warunków.

Przedmiotem ugody mogą być również roszczenia pozostające w związku z oskarżeniem (art. 442 § 1 k.p.k.).

Jak już wyżej wskazano, umorzenie postępowania podlega kontroli w trybie zażalenia na podstawie przepisów kodeksu postępowania karnego. Jednakże tenże kodeks nie przewiduje kontroli ugody, a stanowi jedynie, że ugoda taka jest tytułem egzekucji sądowej po nadaniu klauzuli wykonalności (art. 442 § 2 k.p.k.).

Tryb postępowania o nadaniu klauzuli wykonalności tytułem egzekucyjnym określony jest w sposób nie budzący wątpliwości w przepisach kodeksu postępowania cywilnego. To postępowanie jest też formą kontroli co do dopuszczalności przedmiotu ugody (art. 777 pkt 1 i 3, art. 782, 795 k.p.c. oraz art. 58 k.c.).

Z tych względów nie zachodzi potrzeba zasadniczej wykładni przepisów kodeksu postępowania karnego w zakresie objętym pytaniem II Sądu Wojewódzkiego.

OSNKW 1973 r., Nr 2-3, poz. 26