Wyrok z dnia 1974-05-15 sygn. Rw 247/74

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt Rw 247/74

Wyrok z dnia 15 maja 1974 r.

Pistolet sygnałowy (tzw. rakietnica) jest bronią palną, a bronią wojskową w ujęciu przepisu art. 329 § 2 k.k. wtedy, gdy stanowi przedmiot wyposażenia wojskowego.

Przewodniczący: sędzia płk A. Porzecki. Sędziowie: płk dr W. Sieracki (sprawozdawca), J. Jeż (del. Sądu Wojsk.).

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: ppłk M. Nowak.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 15 maja 1974 r. na rozprawie sprawy skazanych nieprawomocnie:

1) Stanisława B. za przestępstwa określone w: a) art. 329 § 2, art. 325 § 1 i 2 oraz art. 199 § 1 k.k. na karę 3 lat pozbawienia wolności, 2.000 zł grzywny i karę dodatkową degradacji, b) art. 286 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności i łącznie na karę 3 lat pozbawienia wolności, 2.000 zł grzywny oraz degradację;

2) Edwarda P. za przestępstwa określone w: a) art. 329 § 2, art. 325 § 1 i 2 oraz art. 199 § 1 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności, 2.000 zł grzywny i karę dodatkową degradacji, b) art. 286 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności i łącznie na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, 2.000 zł grzywny oraz degradację,

z powodu rewizji wniesionych przez obrońców od wyroku Wojskowego Sądu Garnizonowego w N. z dnia 12 kwietnia 1974 r.

nie uwzględnił rewizji obrońców i zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Uzasadnienie

(...) Należy przede wszystkim podkreślić, że nie są przekonujące zawarte w rewizjach wywody zmierzające do uzasadnienia twierdzenia, iż pistolet sygnałowy (tzw. rakietnica) nie jest bronią wojskową w ujęciu przepisu art. 329 § 2 k.k. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażony został już pogląd, że "pistolet sygnałowy (rakietnica) jest bronią palną (...)" oraz że "rakietnica, a ściślej mówiąc pistolet sygnałowy (...) jest bronią służbową (...)" (por. OSNKW 1963, z. 2, poz. 34 i 30). Brak takich argumentów, które jednoznacznie przemawiałyby przeciwko trafności przytoczonych poglądów. Podstawą przedstawionego uprzednio twierdzenia obu rewizji jest pogląd, że przez pojęcie broni wojskowej i innych środków walki należy rozumieć narzędzia przeznaczone do niszczenia siły żywej, sprzętu i umocnień nieprzyjaciela, a rakietnica sama przez się nie jest przeznaczona do takich celów. W związku z tym podkreślić należy, że udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy określony przedmiot (przyrząd) jest bronią palną, nie jest uzależnione od kryterium przeznaczenia danego przedmiotu (urządzenia). Istotnymi częściami broni palnej - w myśl przepisu § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 19 października 1961 r. w sprawie określenia organów Milicji Obywatelskiej właściwych do wydawania pozwolenia na broń, ustalenia wzorów pozwolenia oraz określenia istotnych części broni i amunicji (Dz. U. Nr 52, poz. 289) - są jej części będące podstawą montażową oraz następujące części i zespoły umożliwiające danie strzału: lufa, zamek i komora zamkowa. Następną istotną właściwością, pozwalającą uznać określony przedmiot (przyrząd) za broń palną jest wyrzucenie z lufy (lub elementu ją zastępującego, np. tzw. bębenka w niektórych rodzajach broni typu rewolwerowego) pocisków siłą sprężonych gazów prochowych, powstających w czasie spalania się prochu. Tak więc o tym, czy określony przedmiot (przyrząd) jest bronią palną, decyduje nie przeznaczenie tego przedmiotu (przyrządu), lecz zasady jego działania i związane z tym jego założenia techniczno-konstrukcyjne, polegające na tym, że w wyniku współdziałania jego istotnych zespołów składowych (lufy, zamka, komory zamkowej i urządzenia zapłonowego) i użycia odpowiedniej amunicji zawierającej materiał miotający (np. proch strzelniczy) następuje zapalenie się tego materiału i powstanie gazów, które - na skutek wytworzonej (w wyniku ich sprężenia się) energii - wyrzucają pocisk (pociski) z lufy lub urządzenia ją zastępującego. Przedstawione zasady - jak to wynika z treści przepisów instrukcji uzbrojenia - odnoszą się w pełni do 26 mm pistoletu sygnałowego wz. 1944, zwanego rakietnicą. Z tego też względu wspomniana instrukcja w pkt 1 stwierdza, że: "26 mm pistolet sygnałowy wz. 1944 jest bronią ręczną o lufie gładkościennej, przeznaczoną do strzelania nabojami sygnałowymi i oświetlającymi (...)".

Nie ulega wątpliwości, że pistolet sygnałowy, będący - jak to uprzednio wykazano - bronią palną, stanowi część uzbrojenia wojska i jest aktualnie używany przez żołnierzy do wykonywania określonych zadań służbowych. Obowiązujące w wojsku zasady ewidencjonowania, przechowywania i konserwacji broni palnej mają pełne zastosowanie także w odniesieniu do pistoletów sygnałowych (każdy egzemplarz pistoletu sygnałowego jest numerowany). Przedstawione okoliczności wskazują na to, że pistolet sygnałowy, znajdując się w wyposażeniu wojska, stanowi broń wojskową w ujęciu przepisu art. 329 § 1 k.k.

Reasumując przedstawione rozważania, należy wyrazić pogląd, że pistolet sygnałowy (tzw. rakietnica) jest bronią palną, a bronią wojskową w ujęciu przepisu art. 329 § 2 k.k. wtedy, gdy stanowi przedmiot wyposażenia wojskowego.

W świetle przedstawionych wywodów uznać należy, że brak podstaw do kwestionowania ustalenia, iż oskarżeni dopuścili się przestępstwa określonego w art. 329 § 2 k.k.

Wywody rewizji, zmierzające do uzasadnienia zarzutu wymierzenia oskarżonym rażąco surowych kar, nie są przekonujące. Przede wszystkim podkreślić należy, że sąd pierwszej instancji w dostatecznym stopniu uwzględnił już na korzyść oskarżonych ich bardzo dobre opinie, co znalazło swe odbicie w wymierzeniu im kar łącznych znaczenie niższych od tzw. średniego ustawowego zagrożenia, przewidzianego w przepisie art. 329 § 2 k.k. Przeciwko złagodzeniu wymierzonych oskarżonym kar przemawia poważny stopień społecznego niebezpieczeństwa ich czynu, a zwłaszcza fakt, że oskarżeni dokonali zaboru wymienionych na wstępie przedmiotów w wyniku wspólnego działania. Jeżeli ponadto zważy się, że oskarżeni działali z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej, to należało dojść do wniosku, iż brak podstaw do uznania wymierzonych im kar za rażąco surowe, co w konsekwencji nie pozwala na złagodzenie tych kar. Zastosowanie względem oskarżonych przepisu art. 73 § 1 k.k. nie wchodzi w rachubę ze względu na to, że wymierzone im kary łączne za przestępstwa umyślne są wyższe od kary 2 lat pozbawienia wolności.

OSNKW 1974 r., Nr 9, poz. 177