Wyrok z dnia 1974-02-19 sygn. III KR 376/73
Numer BOS: 2191489
Data orzeczenia: 1974-02-19
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Ocena wyjaśnień oskarżonego
- Opinia o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego na podstawie art. 202 k.p.c.
Sygn. akt III KR 376/73
Wyrok z dnia 19 lutego 1974 r.
W wyjątkowych wypadkach, gdy na tle ujawnionych okoliczności zachowanie się oskarżonego, jego czyn i wyjaśnienia dotyczące tego czynu, a stanowiące w danej sprawie główny dowód, wyraźnie odbiegają od powszechnych reakcji ludzkich na podobne sytuacje, lecz nie są - według opinii biegłych psychiatrów - rezultatem choroby psychicznej, może zajść potrzeba zasięgnięcia opinii biegłego psychologa, jeżeli sąd uznał, że dla dokładnego zrozumienia osobowości oskarżonego, zwłaszcza kwestii sprzeczności lub niesprzeczności jego cech z charakterem zarzucanego czynu, nie wystarcza znajomość psychologii w zakresie dostępnym dla niespecjalistów w tej dziedzinie.
Przewodniczący: sędzia M. Paluch. Sędziowie: J. Dankowski (sprawozdawca), K. Grzebuła.
Prokurator Prokuratury Generalnej: E. Lewandowska.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy Reinholda Fritza K., oskarżonego z art. 138 § 1 k.k., z powodu rewizji wniesionej przez obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Zielonej Górze z dnia 19 października 1973 r.
utrzymał zaskarżony wyrok w mocy (...).
Uzasadnienie
W wyjątkowych wypadkach, gdy na tle ujawnionych okoliczności zachowanie się oskarżonego, jego czyn i wyjaśnienia dotyczące tego czynu, a stanowiące w danej sprawie główny dowód, wyraźnie odbiegają od powszechnych reakcji ludzkich na podobne sytuacje, lecz nie są - według opinii biegłych psychiatrów - rezultatem choroby psychicznej, może zajść potrzeba zasięgnięcia opinii biegłego psychologa, jeżeli sąd uznał, że dla dokładnego zrozumienia osobowości oskarżonego, zwłaszcza kwestii sprzeczności lub niesprzeczności jego cech z charakterem zarzucanego czynu, nie wystarcza znajomość psychologii w zakresie dostępnym dla niespecjalistów w tej dziedzinie.
W niniejszej sprawie powstała taka potrzeba, ponieważ z opinii psychiatrycznej wydanej po poddaniu oskarżonego obserwacji szpitalnej wynikało, że oskarżony nie jest skłonny do reagowania agresją, zwłaszcza pośrednią, skierowaną na przedmioty (sprzeczność osobowości z zarzucanym czynem) oraz że jest osobą zależną od otoczenia (kwestia ewentualnego wpływu sposobu przesłuchania na treść wyjaśnień).
W tej sytuacji słusznie Sąd Wojewódzki sięgnął posiłkowo po dowód z opinii biegłego psychologa, biegły zaś stwierdził, że tylko bardzo silne bodźce mogłyby wpłynąć na wyjaśnienia oskarżonego, natomiast nie mogły wpłynąć takie bodźce, jakie przytacza oskarżony (namowy, częstowanie kawą i papierosami, straszenie, obietnica wystawienia dobrej opinii).
Ta wypowiedź biegłego w powiązaniu z wyjaśnieniami oskarżonego i zeznaniami świadków - funkcjonariuszy MO, którzy go przesłuchiwali, dawała Sądowi Wojewódzkiemu dostateczną podstawę do oceny, że przyznanie się oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym do winy zasługuje na wiarę. Dowodami potwierdzającymi trafność przekonania są zeznania świadków Jana R. i Teresy B., dotyczące zachowania się oskarżonego w czasie jednego z pożarów. W świetle tych wszystkich dowodów słusznie Sąd Wojewódzki uznał, że oskarżony, osoba wykazująca debilizm lekkiego stopnia, dopuścił się przypisanych mu czynów, tak jak to przyznał w śledztwie, oraz że jego późniejsze zaprzeczenia nastąpiły - według własnego oświadczenia oskarżonego - pod wpływem perswazji współskazanych.
Sąd Wojewódzki nie uchybił przepisowi art. 182 k.p.k., nie powołując innych biegłych psychiatrów, ponieważ - wbrew zarzutowi postawionemu w rewizji - wydana w sprawie opinia jest pełna i jasna.
W szczególności nie mogła być ona wzbogacona o dane dotyczące powodów zwolnienia oskarżonego z obowiązku służby wojskowej, skoro z pisma Powiatowego Sztabu Wojskowego w S. wynika, że oskarżony nie figuruje w ewidencji wojskowej. Co do kwestii padaczki wspomniana opinia jest jednoznaczna, skoro zawiera stwierdzenie, że nawet istnienie u oskarżonego padaczki nie zmieniłoby końcowych wniosków opinii, chyba że czyny zostałyby popełnione w czasie ataku tej choroby, na co jednak nie ma danych, gdyż oskarżonego nie znaleziono nieprzytomnego w pobliżu pożarów.
W tym stanie rzeczy, podzielając również motywy zaskarżonego wyroku dotyczące wymiaru kary, Sąd Najwyższy utrzymał tenże wyrok w mocy.
OSNKW 1974 r., Nr 6, poz. 116
Treść orzeczenia pochodzi z Urzędowego Zbioru Orzeczeń SN