Wyrok z dnia 1984-04-06 sygn. III KR 322/83

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KR 322/83

Wyrok z dnia 6 kwietnia 1984 r.

W sytuacji gdy zamiar dokonania zabójstwa zostaje powzięty, a następnie zrealizowany przez działanie kilku współsprawców, dla bytu przestępstwa określonego w art. 148 § 1 k.k. nie jest niezbędne ustalenie, który ze współsprawców spowodował śmierć człowieka bezpośrednio.

 

 Przewodniczący: sędzia J. Kosiński (sprawozdawca). Sędziowie: S. Fornalik, H. Kwaśny, C. Kraska (współsprawozdawca), J. Mikos.

Prokurator Prokuratury Generalnej: P. Lech.

 Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 1984 r. sprawy Stefana W. i innych, oskarżonych z art. 148 § 1 k.k. i 210 § 2 k.k., z powodu rewizji, wniesionych przez obrońców oskarżonych i prokuratora od wyroku Sądu Wojewódzkiego w E. z dnia 19 października 1983 r.

utrzymał zaskarżony wyrok w mocy (...).

 Uzasadnienie

 Sąd Wojewódzki w E. po rozpoznaniu m.in. sprawy Stefana W. i dwóch innych oskarżonych o to, że w nocy z dnia 5 na dzień 6 sierpnia 1982 r. w M., działając wspólnie i w porozumieniu, w zamiarze pozbawienia życia Bolesława K. i osiągnięcia korzyści majątkowej pobili go rękoma, kołkami drewnianymi, pokopali, uderzyli czterokrotnie nożem w okolicę klatki piersiowej, a po doprowadzeniu do stanu bezbronności zabrali pieniądze w wysokości 700 zł, teczkę, koszulę, buty - ogólnej wartości około 3.000 zł, a następnie utopili go w kanale ściekowym, przy czym: Stefan W. będąc uprzednio skazany przez były Sąd Powiatowy w N. w dniu 18 grudnia 1974 r. za czyn określony w art. 203 § 1 k.k. w zw. z art. 60 § 1 k.k. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz przez Sąd Rejonowy w M. w dniu 16 września 1977 r. za czyn określony w art. 208 k.k. w zw. z art. 60 § 1 k.k. na karę 3 lat pozbawienia wolności - tj. o popełnienie czynu określonego w art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 210 § 2 k.k., w zw. z art. 10 § 2 k.k. i w zw. z art. 60 § 2 k.k. - wyrokiem z dnia 14 października 1983 r. uznał go za winnego popełnienia zarzucanych czynów i skazał na podstawie art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 60 § 3 k.k. i art. 10 § 3 k.k. na karę śmierci, a na podstawie art. 40 § 1 pkt 1 k.k. orzekł wobec niego karę dodatkową pozbawienia praw publicznych na zawsze (...).

Wyrok ten zaskarżony został w całości przez obrońców wszystkich oskarżonych oraz przez prokuratora w części dotyczącej orzeczenia o karze pozbawienia wolności co do oskarżonych Kazimierza W. i Gerarda W. (...).

 Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Żadna z wniesionych rewizji nie zasługuje na uwzględnienie (...).

Ustalenia sądu pierwszej instancji, że oskarżony ten czynem swym wyczerpał znamiona zbrodni określonej w art. 148 § 1 k.k. i w art. 210 § 2 k.k. w świetle ujawnionego w czasie przewodu sądowego materiału dowodowego nie mogą ulegać żadnej wątpliwości.

Ustalenia te oparte zostały w znacznej mierze na wyjaśnieniach oskarżonego Stefana W., który przesłuchany na rozprawie w pełni przyznał się do popełnienia przypisanego mu czynu i w wyjaśnieniach szczegółowo opisał swoją rolę i rolę współoskarżonych w dokonanym zabójstwie i rabunku. Wyjaśnienia te znalazły potwierdzenie w wielu innych dowodach ujawnionych w sprawie (wyjaśnienia oskarżonych Kazimierza W. i Gerarda W., orzeczenia lekarskie).

Z tych względów nie można podzielić stanowiska zajętego przez autora rewizji, że przypisany oskarżonemu czyn powinien być zakwalifikowany jako przestępstwo określone w art. 158 § 3 k.k. w zw. z art. 210 § 1 k.k. W sytuacji gdy zamiar dokonania zabójstwa zostaje powzięty, a następnie zrealizowany przez działanie kilku współsprawców, do bytu przestępstwa określonego w art. 148 § 1 k.k. nie jest niezbędne ustalenie, który ze współsprawców spowodował śmierć człowieka bezpośrednio. Wbrew twierdzeniu autora rewizji, w realiach rozpatrywanej sprawy sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, że bezpośrednim sprawcą śmierci Bolesława K. był oskarżony Stefan W.

Obrazy przepisów prawa procesowego, a w szczególności art. 3 § 1 i art. 357 k.p.k. obrona dopatruje się w nieuwzględnieniu przez sąd pierwszej instancji - jej zdaniem - wielu okoliczności wykazanych w uzasadnieniu rewizji.

Zarzut ten także nie zasługuje na uwzględnienie. Wiodąca rola oskarżonego Stefana W. w dokonanym zabójstwie wynika jednoznacznie ze złożonych przez niego wyjaśnień i prawidłowych w tym zakresie ustaleń sądu pierwszej instancji. Świadkowie Marek D. i Stanisław S. obserwowali tylko początkową fazę zajścia (pobicie pokrzywdzonego na podwórzu oraz przerzucenie przez płot) i dlatego zeznania ich nie mogą stanowić podstawy do ustaleń zachowania się oskarżonych w dalszej części zdarzenia.

Zawarty w skardze rewizyjnej zarzut niezapewnienia oskarżonemu prawa do obrony podniesiony został już w toku rozprawy przed sądem pierwszej instancji i przez Sąd ten został wyjaśniony (protokół rozprawy głównej z dnia 4 maja 1983 r.). Oskarżony, który początkowo nie godził się na zastępowanie go przez jakiegokolwiek obrońcę, po przedstawieniu mu przez sąd zaistniałej sytuacji procesowej nie sprzeciwiał się udziałowi obrońcy.

Ponadto autor wskazuje na wiele różnych okoliczności, ujawnionych w toku przewodu sądowego, ale nie mogących mieć żadnego wpływu na ustalony przez sąd pierwszej instancji zakres winy oskarżonego. Okoliczności te to: propozycje oskarżonego Gerarda W. dolania Bolesławowi K. do wina wody utlenionej, zadanie denatowi pierwszych ciosów na podwórzu przez oskarżonego Kazimierza W. i zabranie mu butów oraz pieniędzy przez współoskarżonych, podejrzewanie przez oskarżonego Bolesława K. o konfidencję, nieustalenie nazwiska kolegi oskarżonego Kazimierza W., który krytycznego dnia pił z oskarżonymi alkohol, oraz niewyciągnięcie właściwych wniosków z faktu, że we krwi denata stwierdzono 3,6‰ alkoholu

OSNKW 1984 r, Nr 11-12, poz. 117