Wyrok z dnia 2005-11-15 sygn. IV KK 284/05

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt IV KK 284/05

Wyrok z dnia 15 listopada 2005 r.

Przewodniczący: Sędzia SN Przemysław Kalinowski.

Sędziowie SN: Krzysztof Cesarz (spr.), Roman Sądej.

Prokurator Prokuratury Krajowej: Andrzej Pogorzelski.

Sąd Najwyższy w sprawie Arkadiusza S. skazanego z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 293 § 1 k.k. i innych po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 15 listopada 2005 r., kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść skazanego od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 13 kwietnia 2005 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Arkadiusz S. został oskarżony o to, że:

w dniu 8.04.2001 r. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oferował do zbycia 702 sztuki nielegalnie zwielokrotnionych płyt CDR zawierających programy komputerowe "produkty" na szkodę Agencji "H.", "S." Sp. z o.o., "L." w Warszawie, C.,

to jest o przestępstwo z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 293 § 1 k.k.,

w dniu 9.04.2001 r. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w swoim mieszkaniu ukrywał nielegalnie skopiowane 20 szt. płyt CD zawierające różne utwory muzyczne na szkodę Związku Producentów Audio-Video "Z.", o łącznej wartości CDR i CD około 60.000 zł, przy czym sprawca uczynił sobie ww. przestępstwa za stałe źródło dochodu,

- to jest o przestępstwo z art. 118 ust. 2 ustawy o ochronie praw autorskich i prawach pokrewnych.

Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2005 r. uznał oskarżonego za winnego dokonania zarzucanych mu czynów i wymierzył kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności:

1. za czyn z pkt I na podstawie art. 293 § 1 k.k.,
2. za czyn z pkt II, z powołaniem się na art. 118 ust. 2 o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Następnie Sąd na podstawie art. 85 k.k. i 86 § 1 k.k. orzekł karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności, którego wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat, na podstawie art. 33 § 2 i 3 k.k. wymierzył 50 stawek dziennych grzywny po 20 zł za stawkę, na podstawie art. 293 § 2 k.k. orzekł przepadek przedmiotów przestępstw, a nadto, rozstrzygając o kosztach sądowych, obciążył oskarżonego tylko częścią wydatków.

Wyrok ten, niezaskarżony przez żadną ze stron, uprawomocnił się 21 kwietnia 2005 r.

Kasację od tego wyroku na niekorzyść oskarżonego złożył Prokurator Generalny, zarzucając rażące i mające wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa materialnego, polegające na:

1) przypisaniu oskarżonemu w pkt I wyroku, popełnienie czynu z art. 291 § 1  k.k. w zw. z art. 293 § 1  k.k., podczas gdy okoliczności sprawy wskazywały, że czyn ten wyczerpuje znamiona tegoż występku w kumulatywnym zbiegu z art. 116 ust. 3  ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 904 ze zm.);

2) wymierzeniu oskarżonemu w pkt II wyroku za popełnienie przestępstwa z art. 118 ust. 2  ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 904 ze zm.). kary 6 miesięcy pozbawienia wolności, to jest w wymiarze niższym niż dolna granica kary pozbawienia wolności przewidzianej za to przestępstwo.

Skarżący wniósł o uchylenie wyroku Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest zasadna. W odniesieniu do czynu z pkt I ma rację jej Autor twierdząc, że oferowanie do zbycia ponad 700 sztuk nielegalnie zwielokrotnionych płyt zawierających pogramy komputerowe, nabytych kolejny raz w tym celu (wyjaśnienia z rozprawy), realizuje zarazem znamiona występku z art. 116 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. - Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 904 z późn. zm.). Przepis ten bowiem penalizuje rozpowszechnianie bez uprawnienia cudzego utworu (jest nim również program komputerowy - art. 1 ust. 2 tej ustawy), czyniące stałe źródło dochodu. Dopiero komplet znamion z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 293 § 1 k.k. i z art. 116 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w pełni oddaje opisane przez oskarżonego i ustalone w przypisanym czynie zachowanie. Obraza prawa materialnego objawiała się więc w zaniechaniu zakwalifikowania zachowania oskarżonego również z tego ostatniego przepisu, a w rezultacie, w obrazie art. 11 § 2 k.k. Stanowi on, że jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Z dyspozycji art. 11 § 2 k.k. wynika więc obowiązek stosowania wszystkich zrealizowanych przez sprawcę przepisów. Zaniechanie tego przez Sąd Rejonowy było zatem rażącą obrazą wskazanych przepisów, która mogła mieć istotny wpływ na treść wyroku w rozumieniu art. 523 § 1 k.p.k. Całość kryminalnego bezprawia, odzwierciedlona w kumulatywnym zbiegu przepisów ustawy, musi być rozważona przy wymiarze kary (art. 53 § 1 i 2 k.k.).

Do rażących naruszeń prawa materialnego zaliczyć także należy wymierzenie kary poniżej dolnego zagrożenia za dane przestępstwo, jeżeli nie zastosowano przewidzianego ustawą nadzwyczajnego jej złagodzenia. Przepis art. 118 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych od dnia 22 lipca 2000 r. przewiduje karę od roku do 5 lat za określony w nim czyn (patrz - nowela z dnia 9 czerwca 2000 r. - Dz. U. Nr 53, poz. 637). Uprzednio przestępstwo to zagrożone było karą od miesiąca do 3 lat pozbawienia wolności. Do czynu z pkt II miało dojść w dniu 9 kwietnia 2001 r., a więc już po ustawowym zaostrzeniu kary za zachowania określone w tym przepisie. Sąd Rejonowy kwalifikując czyn oskarżonego z art. 118 ust. 2 tej ustawy nie mógł zatem orzec kary niższej niż rok pozbawienia wolności, wymierzył zaś 6 miesięcy tej kary. Taka oczywista obraza prawa materialnego musiała doprowadzić do uwzględnienia wniosku kasacji i w tym punkcie.

Ponowne rozpoznanie sprawy przez Sąd Rejonowy wiązać się będzie z przeanalizowaniem wyjaśnień oskarżonego złożonych także w postępowaniu przygotowawczym. Już lektura ich całości ułatwi rozróżnienie ustawowych pojęć "działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej" i "uczynienia sobie z popełnienia przestępstwa stałego źródła dochodu". Będzie to przydatne dla weryfikacji trafności zarzutu (opisu czynu) i właściwej subsumcji prawnej zachowania oskarżonego.