Postanowienie z dnia 2015-07-02 sygn. II AKzw 898/15

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II AKzw 898/15

POSTANOWIENIE

Dnia 2 lipca 2015 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Beata Basiura

Protokolant: Oktawian Mikołajczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręg. del. Pawła Zuberta

po rozpoznaniu w sprawie podejrzanego K. M.

zażalenia wniesionego przez obrońcę podejrzanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w K.

z dnia 12 maja 2015 roku, sygn. akt (...)

w przedmiocie odmowy uchylenia środka zabezpieczającego i dalszego jego stosowania

na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art.1 § 2 k.k.w.

p o s t a n a w i a

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania

Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 12 maja 2015 roku, sygn. akt (...)(śr. zab. (...)) Sąd Okręgowy w K. uznał, że zachodzi potrzeba dalszego stosowania środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia K. M.w SP ZOZ Szpitalu (...)w T.i nie uwzględnił wniosku biegłych lekarzy psychiatrów o uchylenie tego środka.

Powyższe postanowienie zaskarżył obrońca podejrzanego, który zarzucił:

1. obrazę przepisów, mającą wpływ na treść zaskarżonego postanowienia, a to art. 204 k.k.w. poprzez nieuwzględnienie przesłanek odmawiających podstaw do dalszego stosowania środka zabezpieczającego,
2. obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 94 §2 k.k. poprzez ustalenie wbrew treści opinii biegłych, iż konieczne jest dalsze pozostawanie internowanego w zakładzie psychiatrycznym.

Zarzucając powyższe obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w zaskarżonej części.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie obrońcy stało się skuteczne o tyle, że w wyniku jego rozpoznania koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Rację ma obrońca, twierdząc, że powołana przez Sąd „przedwczesność wniosku” nie może być wystarczającą podstawą do nieuwzględnienia opinii biegłych. Treść uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wskazuje, że Sąd podważył wnioski zawarte w pisemnych opiniach biegłych ze Szpitala (...) w T. (z dnia 24.03.2015 roku i z dnia 21.04.2015 roku). Rzecz jednak w tym, że stanowisko Sądu nie jest jednoznaczne, gdyż z jednej strony wskazuje na wyraźną sprzeczność tychże opinii z opiniami sporządzonymi wcześniej przez biegłych psychiatrów z innych szpitali psychiatrycznych, zwłaszcza z (...) Centrum (...) w P., a z drugiej strony nie zgadza się z wnioskami odnoszącymi się do poprawy stanu zdrowia K. M., mając w tym względzie „istotne wątpliwości” (vide: uzasadnienie Sądu – str.2). Ma to znaczenie, bo w sytuacji, gdy Sąd kwestionuje opinię i zawarte w niej wnioski, to winien rozważyć zasięgnięcie opinii innych biegłych, o czym mowa w przepisie art.204 k.k.w. W przedmiotowej sprawie treść opinii biegłych ze Szpitala (...) w T. nasuwa wiele zastrzeżeń, zawiera niejasności, a opinia uzupełniająca wcale ich nie rozwiała. Opinie nie zawierały przede wszystkim odpowiedzi na zasadnicze pytanie, czy nadal istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że internowany popełni ponownie czyn o znacznej społecznej szkodliwości. Stwierdzenie, iż „ryzyko popełnienia czynów o znacznej społecznej szkodliwości oceniamy jako niewielkie” (k.761 verte) z pewnością nie jest wystarczające.

Oczywistym jest, że Sąd dokonuje własnych ocen i ustaleń co do potrzeby dalszego stosowania środka zabezpieczającego, a opinia biegłych nie może być przyjmowana w sposób bezkrytyczny, niemniej arbitralne stwierdzenie Sądu, że zbyt krótki okres pobytu K. M. w Szpitalu (...) w T. nie pozwolił biegłym na wyciągnięcie trafnych wniosków co do poprawy jego stanu zdrowia, jest niczym innym jak podważeniem ich kompetencji, konsekwencją czego winno być dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych. Istotą jest to, czy poprawa stanu zdrowia jest na tyle trwała, że pozwala na sformułowanie wniosków odnośnie prawdopodobieństwa popełnienia czynu, o jakim mowa w art.93b zd. drugie i odnośnie konieczności dalszego pobytu w zakładzie psychiatrycznym. Umieszczenie człowieka w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym jest faktycznym pozbawieniem go wolności. W związku z tym powinno być zawsze poprzedzone dogłębną analizą okoliczności wskazujących na konieczność dalszego stosowania tego środka zabezpieczającego i jego niezbędność.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd uwzględni powyższe uwagi i zapatrywania. Przede wszystkim oceni, czy i w jakim zakresie sporządzona opinia biegłych wymaga uzupełnienia oraz wysłuchania biegłych pod kątem wskazanych wyżej niejasności i wątpliwości. W razie potrzeby Sąd rozważy dopuszczenie opinii innych biegłych. Dopiero wówczas skonfrontuje zawarte w opinii biegłych wnioski z innymi - poza stanem zdrowia - okolicznościami, mającymi istotne znaczenie dla pełnej oceny wysokiego prawdopodobieństwa popełnienia przez sprawcę ponownie czynu zabronionego o znacznej społecznej szkodliwości w związku z chorobą psychiczną lub upośledzeniem umysłowym. Sąd uwzględni obowiązujące od dnia 1 lipca 2015 roku znowelizowane przepisy kodeksu karnego dotyczące środków zabezpieczających oraz kodeksu karnego wykonawczego w zakresie dotyczącym wykonywania tych środków (art.199 b§2 k.k.w. w zw. z art. 20 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw). Gdyby w wyniku ponownego postępowania Sąd wydał rozstrzygnięcie odmienne w swej treści od tego zaskarżonego, to winien mieć na uwadze m.in. przepis art.93d§2 k.k. Choć stanowi on normę prawa karnego materialnego, to przyjmuje się w doktrynie, że uregulowanie z art.4§1 k.k. nie ma zastosowania do środków zabezpieczających z uwagi na ich cele, inne niż w przypadku kar i środków karnych. Wskazane okoliczności wymagają zatem pogłębionej analizy faktycznej i prawnej.

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny postanowił jak na wstępie.