Uchwała z dnia 1993-05-13 sygn. III CZP 60/93

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZP 60/93

Uchwała z dnia 13 maja 1993 r.

Przewodniczący: sędzia SN S. Dmowski (sprawozdawca).

Sędziowie SN: A. Nalewajko, T. Wiśniewski.

Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku Janusza B. przeciwko dłużnikowi Jackowi S., z udziałem Iwony S., o nadanie klauzuli wykonalności, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Toruniu - VI Wydział Gospodarczy, postanowieniem z dnia 19 kwietnia 1993 r. sygn. akt (...), do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c.:

"Czy termin do wniesienia zażalenia przez małżonka dłużnika na postanowienie Sądu co do klauzuli wykonalności nadanej przeciwko temu małżonkowi określa przepis art. 394 § 2 k.p.c. czy art. 795 § 2 k.p.c.?"

p o d j ą ł następującą uchwałę:

Termin do wniesienia zażalenia przez małżonka dłużnika na postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności przeciwko temu małżonkowi określa przepis art. 795 § 2 k.p.c.

 Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w Toruniu - postanowieniem z dnia 26 listopada 1992 r., wydanym na posiedzeniu jawnym - nadał klauzulę wykonalności wyrokowi zaocznemu, wydanemu przeciwko Jackowi S. Klauzulę taką nadał także przeciwko żonie dłużnika Iwonie S. - z ograniczeniem odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową.

Na skutek wniosku żony dłużnika Sąd doręczył jej odpis postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności wraz z uzasadnieniem w dniu 22 grudnia 1992 r. Ponieważ zażalenie, nazwane rewizją, Iwona S. złożyła w urzędzie pocztowym w dniu 31 grudnia 1992 r., a więc po upływie 7-dniowego terminu od otrzymania odpisu, Sąd Rejonowy odrzucił je postanowieniem z dnia 6 stycznia 1993 r.

Sąd Wojewódzki w Toruniu, rozpoznając zażalenie na to ostatnie postanowienie, przedstawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne przytoczone w sentencji uchwały.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Treść pytania i jego uzasadnienia wskazuje jednoznacznie na to, że istota zagadnienia sprowadza się do tego, jaki jest wzajemny stosunek unormowań terminów do wniesienia zażalenia, zawartych w art. 394 § 2 k.p.c. i w art. 795 § 2 k.p.c. Chodzi o to, który z tych przepisów ma zastosowanie w wypadku, gdy postanowienie o nadaniu orzeczeniu sądowemu klauzuli wykonalności wydane zostało na posiedzeniu jawnym. Z uzasadnienia postanowienia przedstawiającego zagadnienie prawne zdaje się przy tym wynikać, że Sąd Wojewódzki, stosując wykładnię celowościową art. 795 § 2 k.p.c., skłonny byłby przyjąć, iż przepis ten normuje jedynie termin do wniesienia zażalenia na postanowienie co do nadania klauzuli wykonalności, wydane na posiedzeniu niejawnym.

Powyższa sugestia Sądu Wojewódzkiego nie zasługuje na aprobatę. Pomijając to, że nie uwzględnia ona dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego odnoszącego się do art. 795 § 2 k.p.c. (m.in. uchwały z dnia 2 maja 1973 r. III CZP 7/93, OSNCP 1973, z. 11, poz. 196, uchwały z dnia 5 maja 1988 r. III CZP 29/88, OSPiKA 1989, z. 5, poz. 114 i uchwały z dnia 4 października 1990 r. III CZP 51/90, OSP 1991, z. 5, poz. 111), nie uwzględnia ona również, co ma decydujące znaczenie, unormowania zawartego w art. 13 § 2 k.p.c. Z przepisu tego wynika tymczasem, i to w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych, że przepisy o procesie, a więc i przepis art. 394 § 2 k.p.c., stosuje się do innych postępowań tylko odpowiednio i tylko wówczas, gdy przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

Jest sprawą oczywistą, że postępowanie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności, toczące się według przepisów części drugiej kodeksu postępowania cywilnego - postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne, nie jest postępowaniem procesowym. Stosowanie art. 394 § 2 k.p.c. mogłoby zatem wchodzić w grę tylko wówczas, gdyby w księdze drugiej części drugiej kodeksu postępowania cywilnego nie było przepisu regulującego kwestie dotyczące terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie co do nadania klauzuli wykonalności. Skoro zaś art. 795 k.p.c. reguluje tę kwestię w sposób wyraźny, to nie ma jakichkolwiek podstaw do odpowiedniego stosowania art. 394 § 2 k.p.c. Stosowanie art. 394 § 2 k.p.c. przy obliczaniu terminów do wniesienia zażalenia, art. 795 § 1 k.p.c. zaś przy obecnie dopuszczalności zażalenia, stanowiłoby też oczywistą niekonsekwencję. Z unormowań zawartych w § 2 art. 394 i 795 k.p.c. wynika, że regulują one terminy do wniesienia zażaleń na postanowienia dotyczące rozstrzygnięć w sprawach przewidzianych w § 1 tych artykułów. Tymczasem w sytuacji, gdy art. 795 § 1 k.p.c. wyraźnie przewiduje, że na postanowienie sądu co do nadania klauzuli wykonalności przysługuje zażalenie, nie można mówić o braku unormowania tej kwestii i przyjmować, że ma zastosowanie art. 394 § 1 k.p.c., gdyż przedmiotem zaskarżenia jest orzeczenie kończące postępowanie.

Biorąc pod uwagę przytoczone wyżej względy Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi jak w sentencji uchwały.

OSNC 1993 r., Nr 12, poz. 223