Postanowienie z dnia 1981-06-25 sygn. I PR 94/80

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I PR 94/80

Postanowienie z dnia 25 czerwca 1981 r.

Artykuł 203 § 4 k.p.c. stosuje się na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. odpowiednio do cofnięcia lub ograniczenia wniosku w postępowaniu nieprocesowym, choćby czynności te nie naruszały warunków przewidzianych w art. 512 k.p.c.

Przewodniczący: sędzia SN Z. Stypułkowska. Sędziowie SN: M. Rafacz-Krzyżanowska (sprawozdawca), K. Zieliński.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku Ogólnopolskiego Komitetu Założycielskiego Niezależnego Zrzeszenia Studentów w W. o rejestrację nowo powstałego związku zawodowego na skutek rewizji od postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z dnia 13 listopada 1980 r.

uchylił zaskarżone postanowienie i umorzył postępowanie w sprawie.

Uzasadnienie

Ogólnopolski Komitet Założycielski Niezależnego Zrzeszenia Studentów wnosił o dokonanie rejestracji zrzeszenia w trybie uchwały Rady Państwa z dnia 13 września 1980 r. o rejestracji nowo powstałych związków zawodowych (M.P. Nr 22, poz. 104).

Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z dnia 13.XI.1980 r. wniosek ten został oddalony, a Ogólnopolski Komitet Założycielski wniósł rewizję od tego postanowienia.

W piśmie z dnia 11.VI.1981 r. Ogólnopolski Komitet Założycielski Niezależnego Zrzeszenia Studentów oświadczył, że Niezależne Zrzeszenie Studentów zostało zarejestrowane decyzją Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z dnia 17.II.1981 r. nr DM - 420/3/81. W związku z tym Ogólnopolski Komitet Założycielski wnosił o umorzenie postanowienia w sprawie, ponieważ wydanie orzeczenia stało się zbędne.

Sąd Najwyższy, przychylając się do wniosku Ogólnopolskiego Komitetu Założycielskiego Niezależnego Zrzeszenia Studentów uchylił zaskarżone postanowienie i umorzył postępowanie w sprawie, kierując się następującymi przesłankami:

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 10.XI.1980 r. I PR 82/80 do postępowania o dokonanie rejestracji związku w trybie uchwały Rady Państwa z dnia 13 września 1980 r. o rejestracji nowo powstałych związków zawodowych (M.P. Nr 22, poz. 104) stosuje się przepisy kodeksu postępowania cywilnego dotyczące postępowania nieprocesowego.

Oświadczenie Ogólnopolskiego Komitetu Założycielskiego z dnia 11.VI.1981 r. zawierające wniosek o umorzenie postępowania w sprawie, ponieważ wydanie orzeczenia stało się zbędne, gdyż zrzeszenie zostało zarejestrowane decyzją Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, należy uznać za równoznaczne z cofnięciem wniosku o rejestrację w postępowaniu sądowym. Skuteczność cofnięcia wniosku w postępowaniu nieprocesowym normuje art. 512 k.p.c. Wśród warunków wskazanych w art. 512 k.p.c., uzasadniających skutecznie cofnięcie wniosku w tym postępowaniu, brak jest przesłanek analogicznych do tych, jakie zawarte są w § 4 art. 203 k.p.c., a które zobowiązują Sąd do uznania cofnięcia lub ograniczenia pozwu za niedopuszczalne, jeżeli czynności takie byłyby niezgodne z pismem lub zasadami współżycia społecznego albo rażąco naruszały usprawiedliwiony interes osób uprawnionych.

W związku z tym nasuwa się podstawowe pytanie, czy przepis art. 512 k.p.c. w sposób wyczerpujący normuje przesłanki cofnięcia lub ograniczenia wniosku w postępowaniu nieprocesowym, czy też uzupełniająco należy w tym postępowaniu stosować odpowiednio na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. przepisu art. 203 § 4 k.p.c. Aktywna rola sądu, która znalazła wyraz w szeregu przepisów kodeksu postępowania cywilnego, nie zezwala na przyjęcie, aby w postępowaniu nieprocesowym sąd nie mógł wyrazić sprzeciwu co do cofnięcia lub ograniczenia wniosku. Takie stanowisko nie dałoby się pogodzić z żadną racją prawną. Także pośród spraw rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym są nieraz takie sytuacje, w których cofnięcie wniosku mogłoby być niezgodne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo rażąco naruszać usprawiedliwiony interes osób uprawnionych.

Dlatego też należy przyjąć, że artykuł 203 § 4 k.p.c. stosuje się na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. odpowiednio w postępowaniu nieprocesowym i Sąd może pozbawić skuteczności prawnej cofnięcie lub ograniczenie wniosku w tym postępowaniu, choćby czynności te nie naruszały warunków przewidzianych w art. 512 k.p.c.

W niniejszej sprawie Sąd Najwyższy nie dopatrzył się, aby cofnięcie wniosku oraz żądanie umorzenia postępowania przez Ogólnopolski Komitet Założycielski Niezależnego Zrzeszenia Studentów naruszało przesłanki przewidziane w § 4 art. 203 k.p.c., skoro Zrzeszenie zostało zarejestrowane na podstawie decyzji Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z dnia 17.II.1981 r.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

OSNC 1981 r., nr 12, poz. 247