Postanowienie z dnia 1975-11-26 sygn. III PR 117/75

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III PR 117/75

Postanowienie z dnia 26 listopada 1975 r.

Złożenie przez stronę, korzystającą ze zwolnienia od kosztów sądowych, wniosku o ustanowienie dla niej adwokata z urzędu w terminie do wniesienia środka odwoławczego nie przerywa, ani nie niweczy w inny sposób tego terminu. Żaden przepis obowiązującego prawa nie wymaga od sądu - po ustanowieniu adwokata - ponownego doręczenia temu adwokatowi odpisów zaskarżalnych orzeczeń, jeżeli wcześniejsze doręczenie orzeczenia stronie było skuteczne.

Przewodniczący: sędzia J. Wasilewski. Sędziowie: Z. Stypułkowska, E. Brzeziński (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na rozprawie sprawy z wniosku Jana J. przeciwko Stoczni w G. o odszkodowanie na skutek odwołania wnioskodawcy od wyroku Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z dnia 5 maja 1975 r.

postanowił odwołanie odrzucić.

Uzasadnienie

Jest rzeczą niesporną, że wnioskodawca orzeczeniem Obwodowej Komisji Lekarskiej do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia w Gdyni z dnia 8.VI.1972 r. uznany został za inwalidę i zaliczony do trzeciej grupy inwalidów w związku ze stanowiącą chorobę zawodową pylicą żelazowo-krzemową płuc.

Niesporne jest także, że w związku z tym inwalidztwem wnioskodawcy wypłacone zostały świadczenia przewidziane w ustawie z dnia 23 stycznia 1968 r. o świadczeniach pieniężnych przysługujących w razie wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 3, poz. 8) i w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 czerwca 1968 r. w sprawie rozciągnięcia przepisów ustawy o świadczeniach pieniężnych przysługujących w razie wypadków przy pracy na choroby zawodowe (Dz. U. Nr 22, poz. 145), w tym również jednorazowe odszkodowanie w wysokości 30.000 zł.

We wniosku z dnia 16.XII.1974 r. wnioskodawca domagał się przyznania mu po raz drugi jednorazowego odszkodowania w wysokości 30.000 zł, twierdząc, że cierpi także na osłabienie słuchu, co niezależnie od pylicy płuc kwalifikuje go również do trzeciej grupy inwalidów.

Na skutek przedstawienia w trybie art. 263 k.p. Zakładowej Komisji Rozjemczej przy Stoczni w G. sprawę przejął do rozpoznania Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdyni i wyrokiem z dnia 5.V.1975 r. wniosek oddalił.

Z ustaleń Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wynika, że stwierdzony u wnioskodawcy niedosłuch odbiorczy obuuszny znacznego stopnia nie ogranicza w sposób istotny zdolności wnioskodawcy do zarobkowania i nie uzasadnia zaliczenia go do którejkolwiek z grup inwalidów. Wnioskodawca był i pozostaje inwalidą trzeciej grupy z powodu pylicy żelazowo-krzemowej płuc, należne zaś z tego tytułu świadczenia zostały mu już wcześniej przez Stocznię wypłacone.

W odwołaniu wnioskodawca domaga się uchylenia wyroku Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych i przyznania mu określonego we wniosku odszkodowania.

Odwołanie jest jednak spóźnione i wymaga odrzucenia z mocy art. 44 ustawy o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych w związku z art. 74 § 2 tej ustawy.

W myśl art. 272 i 273 kodeksu pracy oraz art. 32 § 1 k.p. i art. 74 ustawy o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych odwołanie od wyroku okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, wydanego w toku postępowania, toczącego się przed tym sądem w trybie art. 271 § 2 k.p. i art. 74 ustawy o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych, wnieść należy do tego sądu w ciągu 14 dni od dnia doręczenia stronie skarżącej odpisu wyroku.

Z treści zaś akt niniejszej sprawy wynika, że odpis wyroku z dnia 5.V.1975 r. doręczony został Janowi P. w dniu 19.V.1975 r., a odwołanie Jan J. złożył w Okręgowym Sądzie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdyni w dniu 24.IX.1975 r., a więc po upływie przeszło 4 miesięcy.

Wprawdzie w piśmie z dnia 28.V.1975 r. skarżący wnosił o ustanowienie dla niego adwokata, brak jest jednak podstaw do uznania, że wniosek ten przerwał lub zniweczył w inny sposób bieg terminu do wniesienia odwołania. Sytuacja taka w szczególności nie wykazuje podobieństwa do sytuacji występującej w przypadku wezwania strony do uiszczenia opłaty sądowej, związanej ze środkami odwoławczymi w trybie art. 16 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a której dotyczy m.in. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 2.XI.1962 r. II CZ 121/62 (OSNCP z 1963 r. nr 7-8, poz. 182). Złożenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w czasie biegu tygodniowego terminu przewidzianego w art. 16 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych niweczy tylko ten tygodniowy termin i rodzi obowiązek sądu ponownego wezwania strony - po negatywnym rozstrzygnięciu jej wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych - do uiszczenia należnej opłaty w nowym tygodniowym terminie. Jeżeli z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych połączony został wniosek o ustanowienie dla strony adwokata z urzędu, rozstrzygnięcie obu wniosków przed ponownym wezwaniem strony do uiszczenia należnej opłaty sądowej jest konieczne m.in. do oceny, komu takie kolejne wezwanie ma być doręczone: czy samej stronie, czy jej pełnomocnikowi (art. 133 k.p.c.). I w takim przypadku jednak wchodzi w rachubę tylko termin przewidziany w art. 16 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i art. 130 § 1 k.p.c., a nie termin do wniesienia środka odwoławczego.

W sytuacji zaś występującej w niniejszej sprawie nie chodzi o taki termin. Skarżący jest z mocy ustawy zwolniony od opłat sądowych (por. art. 39 § 1 ustawy o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych). Złożenie przezeń odwołania od wyroku Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5.V.1975 r. nie rodziło po jego stronie obowiązku uiszczenia żadnych opłat i do ich uiszczenia w żadnym terminie nie był wezwany. Odpis wyroku został skarżącemu doręczony osobiście, zgodnie z wymaganiami art. 67 ustawy o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych, w dniu 19.V.1975 r. i od tej daty rozpoczął swój bieg przewidziany w art. 272 k.p. w związku z art. 273 k.p. czternastodniowy termin do wniesienia odwołania. Na bieg tego terminu nie miałoby wpływu nawet uwzględnienie wniosku skarżącego z dnia 28.V.1975 r. w sprawie ustanowienia dla niego adwokata. Żaden bowiem przepis obowiązującego prawa nie wymaga od sądu - po ustanowieniu adwokata - ponownego doręczenia temu adwokatowi odpisów zaskarżonych orzeczeń, jeśli wcześniejsze doręczenie orzeczenia samej stronie było skuteczne. Skarżącemu zaś skutecznie został doręczony odpis zwalczanego odwołania orzeczenia w dniu 19.V.1975 r., a więc jeszcze przed złożeniem wniosku o ustanowienie adwokata.

W konsekwencji istnieją podstawy do stwierdzenia, że termin do wniesienia odwołania od omawianego orzeczenia upłynął dla strony skarżącej bezskutecznie w dniu 2.VI.1975 r., skoro - jak wyżej wskazano - wniesienie przez wnioskodawcę, zwolnionego od kosztów sądowych w postępowaniu przed okręgowym sądem pracy i ubezpieczeń społecznych po doręczeniu odpisu wyroku tego sądu, wniosku o ustanowienie adwokata z urzędu nie niweczy terminu do wniesienia odwołania.

W odróżnieniu od sytuacji związanej z koniecznością uiszczenia opłat sądowych wniesienie odwołania nie jest związane z niezależnymi od strony, obiektywnymi trudnościami. Z akt sprawy wynika, że nie przekraczało możliwości skarżącego opracowanie prostego w rzeczywistości pisma, jakim było odwołanie od wyroku Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdyni z dnia 5.V.1975 r.

Dlatego należało orzec jak w sentencji.

OSNC 1976 r., Nr 7-8, poz. 177