Postanowienie z dnia 1975-08-06 sygn. II CZ 114/75
Numer BOS: 1910308
Data orzeczenia: 1975-08-06
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Zakaz rozwiązania przysposobienia po śmierci przysposobionego lub przysposabiającego (art. 125 § 2 k.r.o.)
- Wygaśnięcie pełnomocnictwa w razie śmierci strony albo utraty przez stronę zdolności sądowej (art. 96 k.p.c.)
- Zakres pełnomocnictwa procesowego
Sygn. akt II CZ 114/75
Postanowienie z dnia 6 sierpnia 1975 r.
W razie śmierci strony pełnomocnik procesowy upoważniony jest do podejmowania niezbędnych czynności procesowych zmierzających do zawieszenia postępowania, do których to czynności należy złożenie zażalenia na postanowienie, którym sąd zamiast zawiesić - błędnie umorzył postępowanie (art. 96 k.p.c. w związku z art. 91 pkt 1 k.p.c.).
Przewodniczący: sędzia Z. Wasilkowska. Sędziowie: F. Wesely, SW Z. Marmaj (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Marii G. przeciwko Leonowi G. o rozwiązanie przysposobienia na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu z dnia 23 czerwca 1975 r.
uchylił zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Wojewódzkiemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Powódka Maria G. zastąpiona przez pełnomocnika wniosła o rozwiązanie przysposobienia pozwanego Leona G., urodzonego w 1928 r., które to przysposobienie orzeczone zostało postanowieniem Sądu Grodzkiego we Wrocławiu w dniu 8.IV.1949 r.
W toku procesu powódka zmarła i w związku z tym Sąd Wojewódzki postanowieniem z dnia 23.VI.1975 r. postępowanie w sprawie umorzył.
Postanowienie to zaskarżył zażaleniem pełnomocnik powódki, podnosząc, iż Sąd Wojewódzki nie powinien był umarzać postępowania, lecz w myśl art. 125 § 2 k.r.o. wyznaczyć kuratora zmarłej powódki. W związku z tym domaga się uchylenia tego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi Wojewódzkiemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania.
Pozwany w odpowiedzi na zażalenie zarzucił, iż postępowanie zażaleniowe powinno być umorzone, gdyż wygasło pełnomocnictwo udzielone przez zmarłą powódkę.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wbrew odmiennemu twierdzeniu pozwanego nie ma podstaw do umorzenia postępowania zażaleniowego. Stosownie do treści art. 125 § 2 k.r.o. w razie śmierci przysposabiającego postępowanie w sprawie o rozwiązanie przysposobienia nie podlega umorzeniu, lecz toczy się nadal; przy tym w miejsce zmarłego przysposabiającego wstępuje kurator ustanowiony przez sąd. Do czasu jednak ustanowienia kuratora postępowanie ulega zawieszeniu z mocy art. 456 § 2 k.p.c.
Wynika z powyższego, że skoro powódka po wszczęciu sprawy o rozwiązanie stosunku przysposobienia zmarła, przeto Sąd Wojewódzki nie powinien był umorzyć postępowania, lecz postępowanie w sprawie zawiesić z mocy art. 456 § 2 k.p.c. oraz następnie spowodować wyznaczenie kuratora, który wstąpiłby w miejsce zmarłej. Umorzenie postępowania przez sąd było zatem zupełnie wadliwe.
Stosownie do treści art. 96 k.p.c. pełnomocnictwo procesowe gaśnie wraz ze śmiercią strony. Pełnomocnik procesowy działa jednak aż do czasu zawieszenia postępowania, przy czym chodzi tu o zawieszenie prawomocne.
Przepis art. 96 k.p.c. należy rozumieć w ten sposób, że w razie śmierci strony pełnomocnik procesowy upoważniony jest do podejmowania niezbędnych czynności procesowych zmierzających do zawieszenia postępowania, a w tym upoważniony jest do złożenia zażalenia na postanowienie, którym sąd zamiast zawiesić - błędnie umorzył postępowanie.
Upoważnienie to do złożenia zażalenia na błędne postanowienie sądu wynika z treści art. 91 pkt 1 k.p.c. Z mocy bowiem samego prawa pełnomocnik upoważniony jest do podejmowania wszystkich czynności procesowych łączących się ze sprawą.
Skoro zatem - jak to już wyżej zostało stwierdzone - w razie śmierci przysposabiającego po wszczęciu postępowania o rozwiązanie przysposobienia postępowanie podlega zawieszeniu z mocy art. 456 § 2 k.p.c., nie zaś umorzeniu, jak to uczynił Sąd Wojewódzki, zaskarżone postanowienie należało uchylić, a sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Wojewódzkiemu (art. 388 § 1 k.p.c.).
OSNC 1976 r., Nr 7-8, poz. 165
Treść orzeczenia pochodzi z Urzędowego Zbioru Orzeczeń SN