Wyrok z dnia 1968-09-30 sygn. I CR 224/68

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I CR 224/68

Wyrok z dnia 30 września 1968 r.

Z mocy art. 66, 69 i 70 k.r.o., między pozwanymi wymienionymi w tych przepisach, istnieje współuczestnictwo jednolite. Z tego względu zgłoszony przez jednego z takich pozwanych - na podstawie art. 331 § 2 k.p.c. - wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku jest skuteczny również wobec drugiego pozwanego. W związku z tym sąd w sprawach z art. 66, 69 i 70 k.r.o. ma obowiązek doręczania wyroku z uzasadnieniem zarówno współuczestnikowi, który wniósł o sporządzenie uzasadnienia wyroku, jak i temu, który wniosku takiego nie składał.

Przewodniczący: sędzia S. Gross. Sędziowie: B. Łubkowski (sprawozdawca), J. Przybylski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 30 września 1968 r. sprawy z powództwa Wiesława B. przeciwko Zofii B. i małoletniej Elżbiecie B. o zaprzeczenie ojcostwa, na skutek rewizji pozwanych od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z dnia 22 grudnia 1967 r.,

oddalił obie rewizje.

Uzasadnienie

Powód i pozwana Zofia B. zawarli małżeństwo 26.I.1963 r. W czasie trwania tego małżeństwa pozwana urodziła w dniu 8.VI.1963 r. córkę Annę oraz w dniu 31.III.1967 r. pozwaną Elżbietę B.

Powód domagał się ustalenia, że nie jest ojcem małoletniej pozwanej Elżbiety B., twierdząc, że w okresie poczęcia nie obcował z jej matką.

Sąd Wojewódzki uwzględnił powództwo ustaliwszy, że powód nie obcował z pozwaną Zofią B. w okresie poczęcia pozwanej Elżbiety B. W szczególności Sąd ten nie dał wiary zeznaniom pozwanej Zofii B., że po zerwaniu przez strony pożycia małżeńskiego odbyli oni jednorazowy stosunek w dniu 26 czerwca 1966 r.

Pozwani w rewizjach domagali się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Wojewódzkiemu do ponownego rozpoznania zarzucając, że Sąd ten nie wyjaśnił i nie rozważył należycie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. W szczególności pozwana Zofia B. zarzuciła, że jako datę odbycia stosunku z powodem podała dzień 25 lub 26 czerwca 1966 r., gdy tymczasem w protokole rozprawy zanotowano tylko datę drugą, tj. datę 26 czerwca 1966 r. Skarżący zarzucali nadto, że Sąd Wojewódzki powinien był z urzędu przeprowadzić dowód grupowego badania krwi stron oraz z badań antropologicznych i powinien mieć na uwadze, że zebrany w sprawie materiał nie wykazał, by pozwana w okresie rozłąki z powodem, a zwłaszcza w okresie poczęcia małoletniej pozwanej, obcowała z innymi mężczyznami.

Powód wniósł o oddalenie rewizji pozwanej Zofii B. oraz o odrzucenie rewizji kuratora pozwanej Elżbiety B., jako spóźnionej. W szczególności powód stwierdził, że brak było przesłanek z art. 331 § 1 k.p.c. do doręczenia kuratorowi dziecka wyroku z uzasadnieniem, gdyż prokurator, który początkowo brał udział w sprawie, oświadczył następnie (pismo z dnia 3.XI.1967 r.), że nie będzie brał udziału, i istotnie po tym okresie nie brał już w sprawie udziału.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Z mocy art. 73 § 2 k.p.c., jeżeli z istoty spornego stosunku lub z przepisu ustawy wynika, że wyrok dotyczyć ma niepodzielnie wszystkich współuczestników (współuczestnictwo jednolite), czynności działających współuczestników - z wyjątkiem zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia i uznania powództwa - są skuteczne wobec współuczestników nie działających.

Z mocy art. 66, 69 i 70 k.r.o., między pozwanymi wymienionymi w tych przepisach, istnieje współuczestnictwo jednolite. Z tego względu zgłoszony przez jednego z takich pozwanych - na podstawie art. 331 § 2 k.p.c. - wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku jest skuteczny również wobec drugiego pozwanego. W związku z tym sąd w sprawach z art. 66, 69 i 70 k.r.o. ma obowiązek doręczenia wyroku z uzasadnieniem zarówno współuczestnikowi, który wniósł o sporządzenie uzasadnienia wyroku, jak i temu, który wniosku takiego nie składał.

W niniejszej sprawie Zofia B. w terminie ustawowym wniosła o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Sąd Wojewódzki był zatem obowiązany doręczyć z urzędu wyrok z uzasadnieniem również kuratorowi małoletniej pozwanej Elżbiety B. bez względu na to, czy prokurator brał, czy też nie brał udziału w sprawie.

Rewizje pozwanych są jednak nieuzasadnione.

Przede wszystkim chybiony jest zarzut pozwanej Zofii B., że jako datę odbycia stosunku cielesnego z powodem podała dzień 25 lub 26 czerwca 1966 r. i że tylko w protokole rozprawy zapisano jako tę datę dzień 26 czerwca 1966 r. Pozwana bowiem podała dwukrotnie datę odbycia stosunku z powodem, pierwszy raz składając wyjaśnienia na rozprawie w dniu 31.X.1967 r., drugi raz w toku składania zeznań w charakterze strony na rozprawie w dniu 22.XII.1967 r., przy czym zarówno w jednym, jak i w drugim protokole zanotowana została tylko data 26 czerwca 1966 r., a nie również i data 25 czerwca 1966 r. Pozwana Zofia B - podobnie jak i kurator małoletniej pozwanej Elżbiety B. - nie żądała uzupełnienia wymienionych protokołów rozprawy, a kurator małoletniej pozwanej nie kwestionował w swej rewizji daty podanej w tych protokołach rozpraw.

Sąd Wojewódzki wbrew zarzutom skarżących nie uchybił również art. 233 § 1 k.p.c., nie dając wiary zeznaniom pozwanej Zofii B. o odbyciu w czerwcu 1966 r. jednorazowego stosunku cielesnego z powodem. W szczególności Sąd rozważył wszechstronnie cały zebrany w sprawie materiał i w sposób zgodny z zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego uzasadnił, dlaczego uznał zeznania pozwanej Zofii B. za niewiarygodne oraz dlaczego oparł się na zeznaniach powoda.

Sąd Wojewódzki ustaliwszy, że powód nie obcował z pozwaną Zofią B. w okresie poczęcia dziecka, nie miał obowiązku dopuszczenia z urzędu dowodu z grupowego badania krwi stron. Dowód ten bowiem mógł mieć znaczenie dla wyłączenia ojcostwa powoda. Tak samo powołany w rewizji przez skarżących dowód z antropologicznych cech podobieństwa miałby istotne znaczenie wówczas, gdyby ustalono, że pozwana B. w okresie poczęcia dziecka obcowała i z mężem, i z innym konkretnie mężczyzną, oraz gdyby ekspertyza biologiczna wykazała podobieństwo cech dziecka i grup tych cech tego mężczyzny w takim stopniu, że okoliczność ta uzasadniałaby niepodobieństwo ojcostwa powoda.

Bez znaczenia jest również to, że w sprawie nie ujawniono, by pozwana Zofia B. utrzymywała stosunki cielesne z innymi mężczyznami. Sąd Wojewódzki bowiem ustalił, że pozwana ta nie obcowała z powodem w okresie poczęcia dziecka, i na tej podstawie prawidłowo uznał, że powód wykazał niepodobieństwo tego, by był on ojcem małoletniej pozwanej Elżbiety B.

Z tych względów Sąd Najwyższy z mocy art. 387 k.p.c. oddalił rewizje pozwanych, zasądzając od pozwanej B. na rzecz powoda zwrot kosztów postępowania rewizyjnego.

OSNC 1969 r., Nr 11, poz. 202