Wyrok z dnia 2013-08-22 sygn. II SA/Sz 442/13

Numer BOS: 1193019
Data orzeczenia: 2013-08-22
Rodzaj organu orzekającego: Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sędziowie: Elżbieta Makowska , Grzegorz Jankowski (sprawozdawca, przewodniczący), Iwona Tomaszewska

Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:

Zobacz także: Postanowienie, Postanowienie

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Jankowski (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Makowska, Sędzia NSA Iwona Tomaszewska, Protokolant Teresa Zauerman, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 22 sierpnia 2013 r. sprawy ze skargi B. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji o umieszczeniu w domu pomocy społecznej I. oddala skargę, II. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na rzecz radcy prawnego D. S. kwotę [...] złotych zawierającą należny podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za zastępstwo prawne udzielone skarżącemu na zasadzie prawa pomocy.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] r., Nr[...] , Starosta [...],na podstawie art. 13 ust. 1, art. 106 ust. 5,art. ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r., Nr 175 poz. 1362 ze zm., dalej zwanej "u.p.s.") oraz art. 104 z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej zwanej "K.p.a.") uchylił w całości decyzję Wojewódzkiego Zespołu Pomocy Społecznej [...] z dnia [...] r. Nr [...] o skierowaniu B. K. do Domu Pomocy Społecznej (DPS), przy ul. [...] i ustalił, że od dnia [...] r. B. K. zostaje skreślony z listy mieszkańców ww. Domu Pomocy Społecznej.

W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia Starosta wskazał, że w dniu [...] r. do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie wpłynęła informacja z DPS, iż B. K. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego II Wydział Karny z dnia [...]r., sygn. II [...] w dniu [...] r. zostanie doprowadzony przez funkcjonariuszy Policji do zakładu karnego, gdzie będzie odbywał karę dwóch miesięcy pozbawienia wolności.

W toku prowadzonego postępowania administracyjnego ustalono, iż B. K. odbywa karę w Areszcie Śledczym. Wobec powyższego, w ocenie organu, w świetle regulacji art. 13 ust. 1 w związku z art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, należało uchylić w całości decyzję Wojewódzkiego Zespołu Pomocy Społecznej z dnia [...] r., Nr PS.[...] dotyczącą umieszczenia B. K. w Domu Pomocy Społecznej.

Na powyższą decyzję B. K. w dniu [...] r. złożył odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. W uzasadnieniu wniesionego środka prawnego podniósł, że w DPS mieszka nieprzerwanie od 1[...] r., gdzie został skierowany przez Wojewódzki Ośrodek Pomocy Społecznej. Dalej B. K. wskazał na okoliczności z uwagi na które stał się niewygodnym mieszkańcem dla aktualnej Dyrektor DPS, gdyż jako były policjant dostrzega wszelkie nieprawidłowości. Poza tym zaznaczył, że przepisy podane w podstawie prawnej kwestionowanej decyzji są wyrwane z kontekstu i nie mają nic wspólnego z wyrzuceniem go z DPS, robiąc z niego osobę bezdomną.

Pismem z dnia r. B. K. rozszerzył zarzuty odwołania wskazując na wątpliwość, co do możności dokonania przez Starostę, tj. organ który nie istniał w dacie wydania decyzji o skierowaniu do DPS r. zmiany (uchylenia) decyzji swojego zwierzchnika.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO), decyzją z dnia

[...] r., Nr[...] , wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a., w związku z art. 13 ust. 1 i art. 106 ust. 5 u.p.s. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję Starosty.

W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że w dniu [...] r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie z pisma Dyrektora DPS, uzyskało informację, że w dniu [...] r. B. K. został odprowadzony przez funkcjonariuszy Policji do Zakładu Karnego celem odbycia kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego

II Wydział z dnia [...] r., sygn.[...] , zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego IV Wydział Kamy Odwoławczy z dnia [...] r., sygn.[...] . Wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nastąpiło na mocy postanowienia Sądu Rejonowego II Wydział Karny z dnia [...] r., sygn. akt [...] .

Zdaniem Kolegium powyższa okoliczność stanowiła podstawę do wydania decyzji administracyjnej opartej na art. 106 ust. 5 w związku z jej art. 13 ust. 1 u.p.s. Organ II instancji podkreślił przy tym, że wykładnia przepisu art. 13 u.p.s. nie uprawnia organów administracji publicznej do stosowania go na zasadzie uznania, ponieważ ma on charakter bezwzględnie obowiązujący. Niniejsza okoliczność oznacza, iż fakt odbywania kary pozbawienia wolności wyklucza możliwość przyznania pomocy społecznej.

Odwołując się do orzecznictwa sądowego Kolegium zaznaczyło, że osoby odbywające karę pozbawienia wolności tracą prawo do wszystkich świadczeń pomocowych i nie mogą nabyć uprawnień w trakcie odbywania tej kary. Stan taki motywowany jest faktem, iż osoba osadzona pozostaje na utrzymaniu państwa,

w związku z czym ma zapewnione przez zakład karny, w którym przebywa odpowiednie warunki mieszkaniowe, opiekę zdrowotną, posiłki, odzież. nie ma zatem potrzeby dodatkowe dofinansowania jej podstawowych potrzeb bytowych Dalej organ wskazał, że wobec osób odbywających karę pozbawienia wolności ryzyko wystąpienia okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy praktycznie nie występuje. Zgodnie z art. 109-111 kodeksu karnego wykonawczego osobie odbywającej karę pozbawienia wolności i tymczasowo aresztowanej zapewnia się minimum 3 razy dziennie posiłek, o odpowiedniej wartości odżywczej, w tym co najmniej 1 gorący, odpowiednie warunki mieszkaniowe, odpowiednią do pory roku odzież, bieliznę oraz obuwie. Dzięki takim świadczeniom osoby te zwolnione są z zaspokajania własnym staraniem podstawowych potrzeb bytowych. Nie ma zatem przesłanek do udzielania im dodatkowego wsparcia w ramach pomocy społecznej.

W zakresie zarzutu dotyczącego niewłaściwego umocowania Starosty do wydania kwestionowanej decyzji administracyjnej, organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z art. 59 ust. 2 u.p.s., decyzję o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy prowadzącej dom pomocy społecznej lub starosta powiatu prowadzącego dom pomocy społecznej. Tym samym także do wydania decyzji zmieniającej decyzję w przedmiocie umieszczenia w domu pomocy społecznej, na podstawie art. 106 ust. 5 u.p.s., uprawniony jest podmiot wskazany w ww. przepisie.

Na ww. decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego B. K. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Starosty z dnia [...] r.

W treści skargi B. K. wskazał, że skreślenia go z listy mieszkańców DPS w [...] dokonano bezprawnie, przez co w chwili obecnej jest bezdomnym.

Z ww. DPS wypisano go w środku zimy w okresie ochronnym. Powodem takiego postępowania Dyrektor PS w [...] było postępowanie skarżącego zgodne

z prawem, gdyż jako były policjant, zna się na postępowaniach w sprawach dotyczących funkcjonowania DPS w [...] oraz jego pracowników. W dalszej części pisma B. K. podniósł, że w decyzji SKO z dnia [...] r. napisano nieprawdę, że w dniu [...] r., w obecności policjantów, podpisał Dyrektor DPS w [...] wymeldowanie z miejsca pobytu stałego, o czym zawiadomił prokuraturę. W ocenie skarżącego powyższe stanowi dowód, że cała sprawa jest "spreparowana", a w decyzji Starosty o skreśleniu z listy mieszkańców DPS w [...] powołano się na przepisy nie mające nic wspólnego ze skreśleniem z takiej listy.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji i wniosło o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej.

W myśl art. 134 powołanej ustawy, sąd administracyjny rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Kontrola zaskarżonych decyzji dokonana według wskazanego wyżej kryterium oraz w granicach rozstrzygania sądu zakreślonych w art. 134 ustawy Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi doprowadziła do stwierdzenia,

że zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego oraz poprzedzająca ją decyzja Starosty wydane zostały w sposób zgodny

z prawem, a zarzuty skargi są nieuzasadnione.

Przedmiotem rozpoznawanej skargi stała się decyzja organu odwoławczego utrzymująca w mocy decyzję organu I instancji w zakresie uchylenia decyzji z dnia

[...] r. Nr [...] , wydanej przez Wojewódzki Zespół Pomocy Społecznej z upoważnienia Wojewody.

W świetle postawionych w skardze zarzutów w pierwszej kolejności celowe jest zbadanie kwestii właściwości Starosty do załatwienia sprawy indywidualnej w zakresie uchylenia w stosunku do skarżącego wydanej na jego rzecz w dniu [...]r. decyzji o skierowaniu do Domu Pomocy Społecznej (DPS)

. Brak właściwości do załatwienia ww. sprawy stanowiłby bowiem przesłankę uzasadniającą stwierdzenie nieważności zarówno zaskarżonej decyzji, jak i poprzedzającej ją decyzji Starosty. W następnej kolejności zasadne jest zaś poddanie weryfikacji podstaw prawnych oraz okoliczności uzasadniających wydanie w przedmiotowej sprawie zaskarżonych rozstrzygnięć.

Generalną zasadą w procedurze administracyjnej w myśl zawartej w Konstytucji RP (art. 7) oraz Kodeksie postępowania administracyjnego (art. 6 w związku z art. 19 K.p.a.) zasady praworządności organy administracji publicznej działają na podstawie i w granicach prawa i w tym zakresie z urzędu zobligowane są do przestrzegania swojej właściwości. Podstawę ustalenia właściwości, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, są przepisy obowiązujące w dacie wydawania decyzji. Dotyczy to także sytuacji, gdy na skutek reform administracyjnych nastąpi likwidacja lub utworzenie poszczególnych organów oraz przypisanie nowych lub też zmiana albo ograniczenie dotychczasowych zadań lub kompetencji.

Akt obejmujący podstawy materialnoprawne oraz zawierający normy kompetencyjne do wydania decyzji z dnia 23 września 1994 r. o skierowaniu skarżącego do DPS w [...] stanowiła ustawa z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1993 r. Nr 13, poz. 60 ze zm.). Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 powołanego aktu zadania ze sfery pomocy społecznej w zakresie m.in. organizacji i finansowania domów pomocy społecznej i ośrodków opiekuńczych o zasięgu ponadlokalnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki należały do właściwego miejscowo wojewody. W myśl art. 48 tożsamej ustawy, do wykonywania zadań z zakresu pomocy społecznej wojewoda zobligowany był powołać bezpośrednio sobie podległą wyodrębnioną jednostkę budżetową - wojewódzki zespół pomocy społecznej.

Powołana wyżej ustawa o pomocy społecznej z 1990 r. – w wersji obowiązującej na dzień wydania na rzecz skarżącego decyzji z dnia 23 września 1994r.–zakładała w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku osób, które na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy ubiegały się o umieszczenie w domu pomocy społecznej załatwienie sprawy poprzez wydanie jednej decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej. W decyzji takiej należało także zawrzeć rozstrzygnięcie w przedmiocie odpłatności za pobyt w danym DPS. Na podstawie ww. decyzji jej adresat odrębnym pismem był następnie zawiadamiany przez dyrektora danej placówki, do której uzyskał skierowanie, o terminie przyjęcia do określonego DPS.

Z kolei w zakresie regulacji ustawy o pomocy społecznej (u.p.s.) z 2004 r., według stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania przez Starostę

z dnia 12 grudnia 2012 r., prowadzenie domów pomocy społecznej oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki, stosownie do treści art. 17 ust 2 pkt 3, art. 19 ust. 1 pkt 10 oraz art. 21 pkt 5 u.p.s. należy do zadań gmin, a w przypadku ponadgminnych oraz regionalnych domów pomocy społecznej do zadań odpowiednio powiatów oraz samorządów województw. Dwa ostatnie spośród wymienionych rodzajów jednostek samorządu terytorialnego (powiaty i samorządy województw) zostały utworzone w ramach reformy ustrojowej państwa, która została wprowadzona w dniu 1 stycznia 1999 r. W świetle unormowań u.p.s. zadań w zakresie prowadzenia oraz kierowania do domów pomocy społecznej nie wykonują już wojewodowie.

Zgodnie z art. 59 ust. 1 u.p.s. decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej. W myśl natomiast art. 59 ust. 2 u.p.s., decyzję o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy prowadzącej dom pomocy społecznej lub starosta powiatu prowadzącego dom pomocy społecznej, a w przypadku regionalnych domów pomocy społecznej - marszałek województwa.

W praktyce, na podstawie ww. unormowań, z reguły ten sam organ decyduje

o skierowaniu do DPS jak i o umieszczeniu w konkretnym domu pomocy społecznej. Jeżeli jednak zainteresowana osoba ma zostać umieszczona w domu pomocy społecznej poza siedzibą swojego miejsca zamieszkania, wówczas organ miejsca zamieszkania jest właściwy jedynie rozstrzygnąć w drodze decyzji o skierowaniu wnioskodawcy do DPS oraz ustalić zasady odpłatności. O umieszczeniu w DPS orzeka natomiast organ, na terenie właściwości którego dany ośrodek jest położony.

W konsekwencji, w świetle regulacji u.p.s. z 2004 r. przyjąć należy, że na decyzję obejmującą przyznanie tej formy pomocy aktualnie składają się trzy elementy – pierwszy element obejmuje skierowanie do domu pomocy społecznej, drugi

z elementów zawiera rozstrzygnięcie o umieszczeniu w konkretnej placówce, w trzecim rozstrzygane są kwestie odpłatności (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 15 czerwca 2012 r. , sygn. II SA/Łd 425/12, źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych – CBOSA, www.nsa.gov.pl).

Nadmienić należy jeszcze, że przepis art. 106 ust. 5 u.p.s., według którego decyzję administracyjną, bez wymogu zgody strony, zmienia się lub uchyla na niekorzyść strony bez jej zgody w przypadku zmiany przepisów prawa, zmiany sytuacji dochodowej lub osobistej strony, pobrania nienależnego świadczenia, a także można zmienić lub uchylić decyzję, jeżeli wystąpiły przesłanki, o których mowa wart.11,12 i 107 ust. 5. u.p.s., nie określa zasad ustalania właściwości organów do rozstrzygania w przedmiocie spraw załatwionych w drodze decyzji przez organy, które uległy likwidacji bądź też utraciły kompetencję w zakresie danego rodzaju spraw, jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie w odniesieniu do decyzji z dnia [...] r. wydanej przez Wojewodę.

Dokonując zestawienia obu regulacji, tj. ustawy o pomocy społecznej z 1990 r. oraz 2004 r. w przedmiocie ustalenia organu właściwego do uchylenia decyzji Wojewody z dnia [...] r., wobec braku w tym względzie odrębnych rozwiązań w regulacji art. 106 ust. 5 u.p.s. wskazać należy, że brak konieczności w zakresie ustawy z 1990 r. wydawania odrębnej decyzji o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wynikał z faktu, iż w świetle regulacji art. 12 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej z 1990 r. jedynym organem właściwym w sprawach organizacji i finansowania domów pomocy społecznej był wojewoda. W świetle powyższego uznać należy, że wydawana w oparciu o unormowania tej ustawy decyzja o skierowaniu do domu pomocy społecznej swoim zakresem obejmowała jednocześnie kwestię umieszczenia w konkretnym DPS i to ta kwestia z uwagi na okoliczność umieszczenia skarżącego na podstawie decyzji z [..] r. w DPS stanowiła w zasadzie istotę rozpoznania jego wniosku składanego w oparciu o regulację art. 19 ust. 2 ustawy z 1990 r.

W świetle powyższego, w aspekcie treści art. 59 ust. 2 u.p.s., uznać należy,

iż skoro w aktualnym stanie prawnym decyzję o umieszczeniu w DPS prowadzonym przez powiat wydaje starosta to w rozpoznawanej sprawie, z uwagi na okoliczność prowadzenia DPS przez Powiat , starosta tego powiatu był uprawniony do uchylenia decyzji o skierowaniu i jednocześnie umieszczeniu

w niniejszym domu opieki społecznej. Na okoliczność posiadania przez Starostę kompetencji do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie decyzji

o skierowaniu do domu pomocy społecznej pośrednio wskazuje także treść art. 155

ust. 1 i 3 u.p.s. w związku z art. 101 ust. 6 u.p.s. oraz art. 38 ust. 6a ustawy o pomocy społecznej z 1990 r.

Stosownie do treści ostatniego z powołanych przepisów dla mieszkańca domu pomocy społecznej właściwa jest gmina, która skierowała go do domu pomocy społecznej. Tożsame rozwiązanie przyjmuje obecny art. 101 ust. 6 u.p.s. W myśl

art. 155 ust. 1 u.p.s. do osób umieszczonych w domu pomocy społecznej na podstawie skierowania wydanego przed dniem 1 stycznia 2004 r. stosuje się dotychczasowe przepisy o właściwości miejscowej gminy. Art. 155 ust. 3 u.p.s. stanowi natomiast, że w stosunku do osób umieszczonych w domu pomocy społecznej na podstawie skierowania wydanego przed dniem 1 stycznia 2004 r., decyzje zmieniające decyzje o odpłatności i o skierowaniu do domu pomocy społecznej wydaje starosta właściwy ze względu na położenie domu. Wykładnia powołanych przepisów wskazuje, że w przypadku gdy decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej sprzed 1 stycznia 2004 r. nie wydawał organ gminy, wówczas kompetencję do podejmowania rozstrzygnięć w zakresie tej decyzji posiada starosta właściwy ze względu na położenia danego DPS. W rozpoznawanej sprawie jak już wskazano decyzja o skierowaniu skarżącego do DPS r. wydana została przez Wojewódzki Zespół Pomocy Społecznej działający z upoważnienia Wojewody, co także wskazuje na właściwość Starosty do wydania decyzji w przedmiocie uchylenia decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej w trybie art. 106 ust. 5 u.p.s.

Przechodząc do analizy istnienia w przedmiotowej sprawie weryfikacji podstaw prawnych oraz okoliczności uzasadniających wydanie w przedmiotowej sprawie decyzji skutkujących uchyleniem ostatecznej decyzji Wojewody z [..] r. o skierowaniu skarżącego do DPS w [...] zaznaczyć należy, iż w rozpatrywanej sprawie nie budzi wątpliwości okoliczność, iż skarżący na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w [...] II Wydział Kamy z dnia [...] r., sygn.[...] , zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego IV Wydział Kamy Odwoławczy z dnia [...] r., sygn.[...] , odbywał karę [..] miesięcy pozbawienia wolności, a odbywanie kary rozpoczął w dniu [...] r. Kwestię sporną budzi, czy okoliczność ta stanowić mogła podstawę do wszczęcia postępowania w przedmiocie uchylenia ww. decyzji z [...] r.

Podstawę materialnoprawną zaskarżonych decyzji organów obu instancji stanowił art. 13 ust. 1 u.p.s. w myśl, którego osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Postawę procesową stanowił z kolei powołany już wcześniej art. 106 ust. 5 u.p.s.

Dla oceny legalności podjętych rozstrzygnięć w ocenie Sądu najpierw celowe jest przedstawienie istoty instytucji pomocy społecznej oraz zadań, realizacji których ma ona służyć. Cele pomocy społecznej w ustawie z 2004 r. określone zostały jako umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości, przy czym rodzaj, forma i rozmiar świadczeń powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, a potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej (art. 3 ust. 3 i 4 u.p.s.).

Katalog świadczeń z pomocy społecznej zdefiniowany został w art. 36 u.p.s.,

w ramach którego wyróżnić można świadczenia pieniężne oraz niepieniężne. Stosownie do treści przywołanego przepisu świadczeniem niepieniężnym jest m.in. pobyt i usługi w domu pomocy społecznej (art. 36 pkt 2 lit. o u.p.s.). W myśl art. 55 ust. 1 u.p.s. dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających.

W myśl. art. 13 ust. 1-2 u.p.s. prawo do świadczeń z pomocy społecznej nie przysługuje osobie odbywającej karę pozbawienia wolności, chyba że karę pozbawienia wolności odbywa ona w systemie dozoru elektronicznego (ust. 1 i 1a). Z kolei osobie tymczasowo aresztowanej zawiesza się prawo do świadczeń z pomocy społecznej, przy czym za okres tymczasowego aresztowania nie udziela się świadczeń.

Z powyższego wynika, że ustawodawca w szczególny sposób uregulował kwestię prawa osób aresztowanych i osób odbywających karę pozbawienia wolności

do świadczeń z pomocy społecznej. Podkreślenia wymaga przy tym, że przepis art. 13 ust. 1 u.p.s. nie wskazuje określonych rodzajów świadczeń z pomocy społecznej wobec czego należy przyjąć, że dotyczy on prawa do wszystkich świadczeń z pomocy społecznej, zarówno pieniężnych oraz niepieniężnych. Ustawodawca dokonał natomiast wyraźnego rozróżnienia pomiędzy sytuacją osoby tymczasowo aresztowanej oraz osoby odbywającej karę pozbawienia wolności, nie pozostawiając tej kwestii uznaniu organów. Mianowicie prawo osób odbywających karę pozbawienia wolności do świadczeń z pomocy społecznej wyłączył, podczas gdy prawo do tych świadczeń osób tymczasowo aresztowanych zawiesza.

Podkreślenia wymaga, że wobec braku jakichkolwiek zastrzeżeń w treści art. 13 ust. 1 u.p.a. w sposób jednolity ukształtowana została sytuacja wszystkich osób odbywających karę pozbawienia wolności - niezależnie od tego - jak długi jest czas ich pobytu w zakładzie karnym. Przepis ten ma charakter normy bezwzględnie obowiązującej. Tak więc, w myśl art. 13 ust. 1 u.p.s. osoby odbywające karę pozbawienia wolności pozbawia się prawa do świadczeń niezależnie od położenia, czy stanu tych osób. Przyjmuje się, bowiem że kara pozbawienia wolności stanowi środek przymusu państwowego orzekany za przestępstwa, wyrażający społeczne potępienie czynu i polegający na sprowadzeniu dolegliwości na sprawcę przestępstwa. Z natury rzeczy jej wykonanie wiąże się z pozbawieniem lub ograniczeniem pewnych swobód obywatelskich, z których w warunkach izolacji odbywający ją nie może korzystać. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się przy tym, że odbywając karę pozbawienia wolności skazany ma zapewnione warunki do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, których koszty pokrywane są z budżetu państwa (por. wyrok NSA

z 15.05.2008 r., sygn. akt I OSK 1222/07, źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych - CBOSA, www.nsa.gov.pl).

W konsekwencji uznać należy, że bezpośrednio z woli ustawodawcy, osoby odbywające karę pozbawienia wolności, o której mowa w art. 13 ust. 1 u.p.s., z uwagi na tę okoliczność tracą prawo do wszystkich świadczeń z pomocy społecznej. Biorąc powyższe pod uwagę, w realiach rozpoznawanej sprawy nie budzi wątpliwości Sądu,

że wobec faktu odbywania przez skarżącego kary pozbawienia wolności z momentem rozpoczęcia jej odbywania ziściły się przesłanki, o których mowa w art. 13 ust. 1 u.p.s.

Powyższa okoliczność stanowiła podstawę do wszczęcia z urzędu na podstawie art. 106 ust. 5 u.p.s. postępowania w przedmiocie uchylenia bez konieczności uzyskania zgody skarżącego z uwagi na zmianę jego sytuacji osobistej decyzji z dnia 23 września 1994 r. przyznającej skarżącemu świadczenie z pomocy społecznej w formie skierowania i umieszczenia w DPS (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 kwietnia 2011 r., sygn. III SA/Kr 959/10, źródło: CBOSA).

W tym stanie sprawy, na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, należało orzec, jak w sentencji.

Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).

Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z serwisu akceptujesz politykę prywatności i cookies.