Wyrok z dnia 2013-10-23 sygn. II SA/Łd 667/13
Numer BOS: 1168527
Data orzeczenia: 2013-10-23
Rodzaj organu orzekającego: Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sędziowie: Anna Stępień (sprawozdawca), Joanna Sekunda-Lenczewska (przewodniczący), Jolanta Rosińska
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Zaliczenie do dochodu jednorazowych należności z tytułu sprzedaży, dziedziczenia, darowizny, podziału, odszkodowania (art. 8 ust. 11 u.p.s.)
- Zaliczenie do dochodu świadczeń uzyskanych jednorazowo należnych za dany okres (art. 8 ust. 12 u.p.s.)
Zobacz także: Postanowienie
Sentencja
Dnia 23 października 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Sekunda - Lenczewska Sędziowie Sędzia NSA Anna Stępień (spr.) Sędzia WSA Jolanta Rosińska Protokolant St. Specjalista Lidia Porczyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2013 roku sprawy ze skargi D. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie pomocy w formie posiłku 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...], znak [...]; 2. przyznaje i nakazuje wypłacić z funduszu Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi adwokatowi K. S. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w Ł. przy ul. [...] kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych powiększoną o należną stawkę podatku od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu. LS
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł., po rozpatrzeniu odwołania D. W., utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] nr [...].
Jak wynika z akt administracyjnych sprawy niniejszej Prezydent Miasta Ł. decyzją z dnia [...] nr [...] odmówił D. W. przyznania pomocy w formie gorącego posiłku w jadłodajni miesiącu lutym 2013 r.
W odwołaniu od tej decyzji D. W. wyjaśnił, że z dniem [...] po 8 latach pozbawienia wolności opuścił zakład karny. Wypłacono mu wówczas z 8 lat zwrot odkładanych pieniędzy z tytułu renty z ZUS w wysokości 3.510,34 zł. Ze względu na ponoszenie kosztów eksploatacji w opłatach gazu i prądu od dnia 1 stycznia 2008 r. udzielił swojemu sąsiadowi pełnomocnictwa do opłacania świadczeń z tego tytułu. Po opuszczeniu izolacji więziennej musiał oddać pełnomocnikowi pieniądze, zgodnie
z wyliczeniem rachunków z gazowni i elektrowni, co dało w sumie kwotę 2.579,81 zł. Odwołujący dodał, że niepełnosprawność umiarkowaną stałą uzyskał w więzieniu
w 2009 r., zaś jedynym jego źródłem dochodu jest najniższa renta - 542,18 zł, pomniejszona o egzekucję komorniczą 25% w wysokości 153,34 zł. Nadmienił również, że opłaca co miesiąc polisę PZU SA ŻYCIE w wysokości 53 zł.
Wskazaną na wstępie decyzją z dnia [...] nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. na podstawie art. 138 § 1 pkt. 1 k.p.a., art. 8 ust. 1, ust. 11-12, art. 17 ust. 1 pkt 5, art. 18 ust. 1 pkt 6, art. 24 ust. 1 i 2, art. 36 pkt. 1 lit. c, art. 39 ust. 1, art. 106 ust. 1 oraz art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), art. 1 ust. 2, art. 2, art. 3 ust. 1 lit. c, art. 5 ust. 1, art. 7, art. 15 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz.U. z 2005 r., nr 267, poz. 2259), § 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 w sprawie realizacji programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz.U. nr 25, poz. 186), a także § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r., poz. 823) – utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
Uzasadniając rozstrzygnięcie organ odwoławczy przywołał brzmienie art. 24 ustawy
o pomocy społecznej, art. 1 ust. 2, art. 2, art. 3, art. 4, art. 5 ust. 1 i 2, art. 6 ust. 1 i 2, art. 7, art. 15 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. nr 267, poz. 2259), wywodząc, że
z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego i z akt sprawy wynika, że D. W. ma 51 lat, jest rozwiedziony i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, zajmuje 1 pokój z kuchnią w blokach. Zainteresowany w dniu [...] został zwolniony z Aresztu Śledczego w Ł. Jak wynika z akt sprawy Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W., po rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 3 kwietnia 2009 r. wniosku z dnia 27 lutego 2009 r., zaliczył D. W. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności; orzeczenie wydano na stałe, wskazując że niepełnosprawność istnieje od 1989 r.; ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 27 lutego 2009 r. Wnioskodawca przedstawił również legitymację Polskiego Związku Niewidomych z dnia 29 stycznia 2013 r., z której wynika, że leczy się na jaskrę. Strona posiada status osoby bezrobotnej, zarejestrowana jest w PUP od 29 stycznia 2013 r., jako osoba poszukująca pracy.
Dochód strony stanowi renta z ZUS w wysokości 542,18 zł, z której komornik dokonuje potrąceń administracyjnych w kwocie 153,34 zł.
Według Kolegium zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania", pomoc w zakresie dożywiania może być przyznana nieodpłatnie osobom i rodzinom, o których mowa w art. 3 pkt 1, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150 % kryterium dochodowego, o którym mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy
o pomocy społecznej. Kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 542 zł, natomiast w rodzinie wynosi obecnie 456 zł. Stąd też strona nie kwalifikuje się do objęcia jej pomocą w formie zasiłku bezzwrotnego celowego z przeznaczeniem na zakup posiłku lub żywności realizowanego na podstawie ustawy z dnia 29 grudnia
2005 r. Kolegium podkreśliło, że organ I instancji przyznając pomoc w formie zasiłku celowego (i nie tylko) jest zobowiązany do uwzględnienia słusznego interesu strony; własnych możliwości finansowych, interesu społecznego, czyli możliwości objęcia tą pomocą jak największej liczby osób potrzebującej tej pomocy.
Nadto Kolegium zaznaczyło, że według opinii pracowników socjalnych rozpatrując wnioski o pomoc korzystają oni ze swobodnej oceny potrzeb wnioskodawcy na tle sytuacji na swoim terenie, tzn. mając na uwadze wysokość środków przewidzianych
w budżecie na te cele, liczbę osób wymagających wsparcia oraz ich sytuację życiową, bytową i materialną, by w sytuacji wzrastającego zapotrzebowania na usługi socjalne pomocy społecznej, przy jednoczesnym kurczeniu się środków finansowych na realizację zadań ustawowych, objąć jak największą liczbę osób uprawnionych. Kryteria przyznawania pomocy wydają się być sformułowane dość jednoznacznie. Mimo to tutaj właśnie, w obszarze decyzji o świadczeniach, pojawiają się podstawowe dylematy pracowników socjalnych, jak też zastrzeżenia ich klientów (bowiem swoje pretensje kierują pod adresem instytucji, które bezpośrednio wypłacają im świadczenia). Ośrodki Pomocy Społecznej zobowiązane są do udzielania pomocy osobom najbardziej potrzebującym, pozostającym bez żadnego źródła utrzymania, znajdującym się
w sferze ubóstwa bądź innej trudnej sytuacji i to na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, np. zakup żywności.
Jak wynika z akt sprawy, w dniu [...] D. W. został zwolniony
z zakładu karnego, aktualnie prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Zainteresowany zgłosił się do organu I instancji z prośbą o skierowanie na gorący posiłek. Źródło dochodu strony stanowi renta z ZUS w wysokości 542,18 zł, z której komornik dokonuje potrąceń administracyjnych w kwocie 153,34 zł, a których zgodnie
z ustawą o pomocy społecznej nie odlicza się od dochodu oraz 1/12 dochodu jednorazowego (tj. 3.510,34 zł.) w kwocie 292,53 zł. Łączny dochód strony wynosi 834,71 zł i przekracza 150% kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, tj. w przypadku strony 813 zł, uprawniające do otrzymania pomocy w formie gorącego posiłku - zgodnie z art. 5 ust. 1 programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania".
Kolegium stwierdziło następnie, że rozumie trudną sytuację, w której znajduje się strona, jednakże w jego ocenie decyzja organu I instancji nie narusza obowiązujących norm prawa i tym samym brak jest podstaw do jej zmiany. Jednocześnie Kolegium zaznaczyło, że organ I instancji przyznał stronie pomoc w postaci specjalnego zasiłku celowego w miesiącu lutym 2013 r. w wysokości 100 zł z przeznaczeniem na zakup leków (decyzja z dnia [...] nr [...]).
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi D. W. wniósł o uchylenie wydanych decyzji z uwagi na naruszenie przepisów prawa.
W motywach skargi obszernie przedstawił sytuację finansową i zdrowotną, w jakiej się znajduje. Jego zdaniem decyzje odmawiające przyznania świadczenia są dla niego krzywdzące.
Odpowiadając na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wniosło
o jej oddalenie, argumentując jak w motywach zaskarżonej decyzji.
Postanowieniem z dnia 22 lipca 2013 r. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi przyznał D. W. prawo pomocy w zakresie dotyczącym ustanowienia adwokata z urzędu i umorzył postępowanie w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
W piśmie procesowym z dnia 4 października 2013 r. pełnomocnik skarżącego ustanowiony z urzędu – adwokat K. S. wniósł o uchylenie wydanych
w sprawie decyzji organów obu instancji oraz zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych. Decyzji Kolegium zarzucił:
a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy - art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej, poprzez jego zastosowanie i przyjęcie, że kwota
w wysokości 3.510,34 zł otrzymana przez skarżącego w dniu [...] po opuszczeniu zakładu karnego, stanowiła jednorazowy dochód w rozumieniu powołanego przepisu, a tym samym winna zostać uwzględniona przy ustalaniu wysokości dochodów skarżącego;
b) art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania", poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy D. W. spełnia kryteria przewidziane w powołanym przepisie, uprawniające do przyznania pomocy w zakresie dożywiania;
Uzasadniając postawione zarzuty pełnomocnik podniósł, że z poczynionych przez organ ustaleń wynika, że D. W. mieszka i samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe, osiąga dochód w wysokości 542,18 zł z tytułu renty. Ponadto skarżący, opuszczając zakład karny, otrzymał kwotę 3.510,34 zł, która w wysokości 1/12 podlega doliczeniu do dochodu. Tym samym ustalono, że dochód skarżącego wynosi 834,71 zł, co przekracza 150 % kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania", tj. w przypadku skarżącego 813 zł.
D. W. od dnia [...] do dnia [...] przebywał
w izolacji penitencjarnej w Areszcie Śledczym w Ł. Skarżącemu przysługiwało
w tym czasie prawo do świadczeń z tytułu renty z ZUS. W dniu [...] skarżący został zwolniony z zakładu karnego i przy zwolnieniu otrzymał kwotę
3.510,34 zł.
W ocenie organów administracji kwota ta podlega doliczeniu do dochodu na podstawie art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej. Wobec tego organ ustalił, że miesięczny dochód strony z tego tytułu stanowi 292,53 zł, a tym samym łączny dochód wynosi 834,71 zł.
Stanowisko zaprezentowane przez organ jest błędne, ponieważ kwota 3.510,34 zł była wypłacana skarżącemu co miesiąc, przez cały okres pobytu w zakładzie karnym tytułem renty z ZUS. Kwoty deponowane były w depozycie zakładu karnego. Stanowiły one tym samym dochód skarżącego w dacie wpływu na konto depozytowe, a nie w chwili fizycznego przekazania całej zgromadzonej kwoty skarżącemu w dniu [...], po zwolnieniu z zakładu karnego. Nie można w związku z tym uznać, że wypłacone środki stanowiły dochód jednorazowy. Tym samym przepis art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej nie ma w tym przypadku zastosowania. W konsekwencji należy uznać, że dochód skarżącego wynosi 542,18 zł. Jak wynika z notatki służbowej
z dnia 9 września 2013 r. skazany D. W. podczas odbywania kary pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym w Ł. oraz przy zwolnieniu nie otrzymał pomocy finansowej. Po wyjściu z zakładu karnego, zgromadzone w depozycie środki, zostały przeznaczone na pokrycie należności z tytułu opłaconych rachunków za utrzymanie mieszkania, które to - zgodnie z oświadczeniem skarżącego - wyniosły 2.579,81 zł.
Zdaniem pełnomocnika skarżącego uwzględniając kwotę 215,91 zł z tytułu dodatku mieszkaniowego, łączny dochód skarżącego wynosi 758,09 zł, co oznacza, że spełnia kryteria wymagane art. 5 ust. 1 ustawy.
Istotną kwestią jest fakt, że skarżący jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Ponadto jest członkiem Polskiego Związku Niewidomych, cierpiącym na przewlekłą chorobę oczu - jaskrę, wymagającą stosowania leków, okularów
i odpowiedniej higieny życia. W związku ze stwierdzoną chorobą skarżący regularnie korzysta z pomocy lekarskiej. Jak wynika z karty informacyjnej z dnia 13 września
2013 r. w stosunku do D. W. wydano zalecenie poddania się operacji. Natomiast według pisma Centrum Służby Rodzinie z dnia 5 lutego 2013 r. D. W. potrzebna jest pomoc w formie obiadów, pomocy żywnościowej i zasiłku okresowego.
Skarżący ponosi wydatki miesięczne związane z utrzymaniem mieszkania w wysokości 632,12 zł. Ponadto konieczny jest zakup leków w związku z chorobą oczu.
Zdaniem strony otrzymanie pomocy w formie gorącego posiłku będzie dla niego dużym wsparciem, a nadto wspomoże proces resocjalizacji.
Na rozprawie w dniu 23 października 2013 r. pełnomocnik skarżącego ustanowiony z urzędu poparł skargę i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, oświadczając, że nie zostały one uiszczone
w całości, ani w części.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skargę należało uwzględnić.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy
z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), przywoływanej dalej w tekście jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanową inaczej.
Innymi słowy sąd administracyjny bada, czy zaskarżony akt administracyjny (decyzja, postanowienie) jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami proceduralnymi, normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej.
Sądowa kontrola legalności decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego
w Ł. oraz poprzedzającej ją decyzji Prezydenta Miasta Ł. o odmowie przyznania D. W. pomocy w formie gorącego posiłku w jadłodajni w miesiącu lutym 2013 r. wykazała, że wydane one zostały z istotnymi naruszeniami prawa materialnego, które miały wpływ na wynik sprawy.
Problematyka związana z przyznaniem pomocy w formie posiłku została unormowana przez ustawodawcę w przepisach ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r.
o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz.U. nr 267, poz. 2259 ze zm.), przywoływanej dalej w tekście jako "ustawa".
W rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy, w ramach Programu są realizowane działania dotyczące w szczególności: zapewnienia pomocy w zakresie dożywiania: dzieciom do 7 roku życia (lit. a), uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej (lit. b), osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.1)), zwanej dalej "ustawą o pomocy społecznej", w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub niepełnosprawnym (lit. c) - w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych.
Zgodnie zaś z treścią art. 5 ust. 1 ustawy - pomoc w zakresie dożywiania może być przyznana nieodpłatnie osobom i rodzinom, o których mowa w art. 3 pkt 1, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150 % kryterium dochodowego, o którym mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy
o pomocy społecznej.
W świetle przywołanych wyżej norm prawnych, których wykładnia nie nasuwa większych problemów interpretacyjnych, zasadny jest wniosek, że przyznanie pomocy w zakresie dożywiania oparte jest na uznaniu administracyjnym, co oznacza, że organ administracyjny może udzielić owej pomocy, choć nie jest do tego zobowiązany, nawet wówczas gdy wnioskodawca spełnia pozostałe kryteria ustawowe, a więc w tym wypadku kryterium dochodowe (art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej) oraz wystąpienie przesłanek z art. 7 ustawy o pomocy społecznej. Uzasadniając rozstrzygniecie oparte na uznaniu administracyjnym organ zobligowany jest rzeczowo
i logicznie, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i ustalony na jego podstawie stan faktyczny i prawny, wyjaśnić stronie, jakie konkretnie okoliczności zadecydowały o wydaniu takiego, a nie innego rozstrzygnięcia.
Ustalając dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód rodziny dla potrzeb rozważanego świadczenia pomocowego, należy uwzględnić regulację art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), w myśl której prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej,
z zastrzeżeniem art. 40, 41, 53a, 78 i 91, przysługuje: osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 461 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej" - pkt 1, osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 316 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym na osobę w rodzinie" – pkt 2.
Według § 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. z 2012 r., poz. 823) ustala się następujące zweryfikowane kryteria dochodowe oraz kwoty świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej: kryteria dochodowe: dla osoby samotnie gospodarującej - w wysokości 542 zł (lit. a), dla osoby w rodzinie - w wysokości 456 zł (lit. b).
Skoro więc z powyższych uregulowań prawnych wynika, że kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej wynosi 542 zł, to 150 % kryterium dochodowego,
o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy wynosi 813 zł. Innymi słowy, podstawowym warunkiem przyznania pomocy w formie posiłku, jest ustalenie, czy dochód wnioskodawcy przekracza wspomnianą wyżej kwotę 813 zł.
W rozpoznawanej sprawie zarówno organ I, jak i II instancji ustaliły, że dochód skarżącego wynosi 834,71 zł i przekracza 150 % kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, co w rezultacie skutkowało wydaniem decyzji o odmowie przyznania pomocy w formie gorącego posiłku
w jadłodajni.
Na miesięczny dochód strony składa się, zdaniem organu, renta z ZUS w wysokości 542,18 zł oraz kwota 3.510,34 zł, otrzymana jednorazowo przy opuszczaniu przez D. W. zakładu karnego, podlegająca doliczeniu na zasadach określonych w art. 8 ust. 11 ustawy, którą organ rozliczył w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony, co miesięcznie daje kwotę 292,53 zł.
W ocenie Sądu organy orzekające w sprawie nieprawidłowo ustaliły wysokość dochodu skarżącego, doliczając doń kwotę 3.510,34 zł.
Wspomniana kwota, zgromadzona przez D. W. na koncie depozytowym
w trakcie pobytu w zakładzie karnym, powinna zostać potraktowana jako jednorazowy dochód należny za dany okres, którego kwotę uwzględnia się w dochodzie osoby lub rodziny przez okres, za który uzyskano ten dochód w rozumieniu art. 8 ust. 12 ustawy
o pomocy społecznej.
Przepis art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej nie miał w tej sytuacji zastosowania. Nie budzi bowiem wątpliwości, że w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności skarżący co miesiąc otrzymywał rentę z ZUS, która bezspornie stanowiła jego dochód za okres, w którym ją wypłacano, a tylko z uwagi na brak obiektywnych możliwości wydatkowania świadczenia rentowego w zakładzie karnym, skarżący odkładał ją na koncie depozytowym. Nie sposób zatem podzielić stanowiska Kolegium oraz Prezydenta Miasta Ł., że D. W. opuszczając zakład karny uzyskał dochód jednorazowy, który w myśl art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej, winien zostać uwzględniony w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony.
W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że z jednorazowym dochodem w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy możemy mieć na przykład do czynienia w przypadku jednorazowego odszkodowania za bezpodstawne zwolnienie z pracy (vide: wyrok NSA z dnia 17 lipca 2007 r. sygn. akt I OSK 1989/06 – Lex nr 360241), wypłacenia określonej kwoty z tytułu podziału majątku wspólnego (vide: wyrok WSA w Szczecinie
z dnia 27 października 2010 r. sygn. akt II SA/Sz 599/10 – Lex nr 754848), czy też uzyskania kwoty ze sprzedaży mieszkania (vide: wyrok NSA z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt I OSK 1507/10 – Lex nr 842919).
W przypadku określonym w art. 8 ust. 12 ustawy u.p.s. stosuje się podobną regułę, jak w art. 8 ust. 11, z tym, że uzyskanego dochodu nie rozlicza się na dwanaście miesięcy, lecz na okres, za który dochód wypłacono. Oznacza to, że dochód wypłacony po upływie okresu, którego dochód ten dotyczy, dolicza się do dochodu za minione miesiące. Celem tego przepisu było wyjęcie spod ogólnych zasad zaliczania dochodu osoby lub rodziny jednorazowych dochodów, w sytuacji gdy dochód ten wypłacany jest po upływie okresu, którego dochód ten dotyczył. W przeciwieństwie zatem do sytuacji określonej w ustępie 11 tego artykułu, uzyskanego dochodu nie rozlicza się na dwanaście miesięcy, lecz na okres, za który dochód wypłacono (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 29 stycznia 2009 r. sygn. akt II SA/Bd 920/08 – Lex nr 484861).
W ocenie Sądu organy orzekające w sprawie, ustalając wysokość miesięcznego dochodu D. W., powinny niewątpliwie uwzględnić rentę z ZUS w wysokości 542,18 zł, a nadto doliczyć do niego kwotę 215,91 zł z tytułu dodatku mieszkaniowego, czego jednak nie uczyniły, naruszając tym samym 5 ust. 1 ustawy w zw. art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. W realiach rozpoznawanej sprawy łączny dochód skarżącego wynosi - 758,09 zł (542,18 zł +215,91 zł) i wbrew stanowisku organów obu instancji nie przekracza 150% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, czyli w tym wypadku kwoty 813 zł, uprawniającego do przyznania pomocy w formie gorącego posiłku. W rezultacie więc Prezydent Miasta Ł., a w ślad za nim Samorządowe Kolegium Odwoławcze, powołując się wyłącznie na niespełnienie kryterium dochodowego, co najmniej przedwcześnie odmówiły stronie przyznania wnioskowanej pomocy.
Z tych więc powodów decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. oraz poprzedzająca ją decyzja Prezydenta Miasta Ł. nie mogły się ostać w obrocie prawnym i winny zostać z niego wyeliminowane. Rozpoznając sprawę ponownie organ I instancji winien uwzględnić ocenę prawną wynikającego w niniejszego wyroku, aby następnie wydać rozstrzygnięcie odpowiadające przepisom obowiązującego prawa.
Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a w zw. z art. 135 p.p.s.a.
O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu rozstrzygnięto w punkcie drugim sentencji wyroku na podstawie art. 250 p.p.s.a. w zw.
z § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c, § 19 i § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokacie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 ze zm.).
B.A.
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).