Wyrok z dnia 2014-10-08 sygn. VI SA/Wa 1192/14
Numer BOS: 1029719
Data orzeczenia: 2014-10-08
Rodzaj organu orzekającego: Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sędziowie: Justyna Mazur , Sławomir Kozik , Zbigniew Rudnicki (sprawozdawca, przewodniczący)
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Ustanowienie i odwołanie prokury (art. 41 k.s.h.)
- Prokurenci spółek handlowych; reprezentacja łączna mieszana
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Kozik Sędzia WSA Justyna Mazur Protokolant sekr. sąd. Eliza Mroczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2014 r. sprawy ze skargi S. Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] stycznia 2014 r. Ministra Finansów (MF), wydaną na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm., dalej O.p.) w zw. z art. 8 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540 z późn. zm.; dalej: u.g.h.), po rozpatrzeniu odwołania z dnia [...] sierpnia 2013 r., złożonego przez S. Sp. z o.o. z siedzibą w K. (strona, Spółka, skarżąca), od decyzji z dnia [...] sierpnia 2013 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r. w zakresie, w jakim organ cofnął Spółce zezwolenie na przyjmowanie zakładów wzajemnych z dnia [...] lipca 2009 r. z późn. zm. w części, tj. w punkach zlokalizowanych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], utrzymano w mocy zaskarżoną decyzję.
W uzasadnieniu przypomniano, że pismami z dnia [...] września 2011 r. oraz z dnia [...] grudnia 2011 r., podpisanymi przez prokurenta strony p. Z. K., Spółka poinformowała organ o zakończeniu działalności w punktach przyjmowania zakładów wzajemnych wymienionych w tym piśmie.
W związku z powyższym, decyzją z dnia [...] czerwca 2012 r. Minister Finansów cofnął zezwolenie z dnia [...] lipca 2009 r. z późn. zm. w części dotyczącej [...] punktów przyjmowania zakładów wzajemnych, w stosunku do których Spółka poinformowała o zakończeniu działalności, w tym punktów zlokalizowanych w w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...].
Zgodnie bowiem z art. 59 pkt 4 u.g.h., organ właściwy w sprawie udzielenia koncesji lub zezwolenia, w drodze decyzji, cofa koncesję lub zezwolenie, w całości lub w części, w przypadku zaprzestania lub niewykonywania przez okres dłuższy niż 6 miesięcy działalności objętej koncesją lub zezwoleniem, chyba że niewykonywanie tej działalności jest następstwem działania siły wyższej.
Strona wniosła o stwierdzenie nieważności decyzji Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2012 r. w zakresie, w jakim organ cofnął Spółce zezwolenie na przyjmowanie zakładów wzajemnych w punktach w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...].
Spółka wskazała, że zgłoszenie zaprzestania działalności w ww. punkcie nastąpiło omyłkowo wskutek pomyłki pracownika Spółki. Jako podstawę stwierdzenia nieważności ww. decyzji strona wskazała art. 247 § 1 pkt 8 O.p.
Następnie strona uzupełniła ww. wniosek, dokonując rozszerzenia żądania poprzez wskazanie nowej podstawy prawnej stwierdzenia nieważności decyzji Ministra Finansów, tj. art. 247 § 1 pkt 3 O.p. i wskazując na nieprawidłową reprezentację Spółki w postępowaniu w sprawie cofnięcia zezwolenia Ministra z dnia [...] czerwca 2012 r. z późn. zm. Strona ujawniła, że p. Z. K. nie był uprawniony do reprezentowania Spółki i występowania z informacją o zakończeniu działalności w punktach przyjmowania zakładów wzajemnych, ponieważ powołanie go jako prokurenta Spółki nastąpiło z naruszeniem przepisów Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.). Powołanie prokurenta nastąpiło bez wymaganej zgody wszystkich członków zarządu.
Po rozpatrzeniu wniosku strony Minister Finansów stwierdził, iż nie zasługuje on na uwzględnienie i decyzją z dnia [...] sierpnia 2013 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r. w zakresie, w jakim organ cofnął Spółce zezwolenie na przyjmowanie zakładów wzajemnych z dnia [...] lipca 2009 r. późn. zm. w części, tj. w punktach zlokalizowanych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...].
Odwołanie od powyższej decyzji wniosła Spółka, zarzucając zaskarżonej decyzji:
I. naruszenie art. 59 pkt 4 u.g.h. w zw. z art. 165 § 2 O.p., poprzez prowadzenie postępowania z urzędu, pomimo braku wydania i doręczenia Spółce postanowienia o wszczęciu postępowania;
II. naruszenie art. 51 ust. 1 u.g.h. w zw. z art. 165 § 1 O.p. poprzez prowadzenie postępowania pomimo braku wniosku Spółki o cofnięcie zezwolenia oraz braku udziału Spółki w prowadzonym postępowaniu.
W związku z powyższym strona wniosła o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji z dnia [...] sierpnia 2013 r., oraz częściowe stwierdzenie nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r., tj. w części dotyczącej cofnięcia zezwolenia z dnia [...] lipca 2009 r. w zakresie obejmującym punkty przyjmowania zakładów wzajemnych zlokalizowanym w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...].
Odnosząc się do złożonego odwołania organ stwierdził przede wszystkim, że za bezprzedmiotowy uznać należy zarzut strony w zakresie naruszenia przez organ art. 59 pkt 4 u.g.h. w zw. z art. 165 § 2 O.p., oparty na twierdzeniu, iż przepis u.g.h. umożliwia wszczęcie postępowania jedynie z urzędu na podstawie postanowienia o wszczęciu postępowania.
Organ wskazał, iż z brzmienia tego przepisu nie można wyprowadzić takiego wniosku. Zdanie wstępne art. 59 u.g.h. wskazuje bowiem jedynie organ właściwy w sprawie cofnięcia koncesji lub zezwolenia.
Natomiast inicjatywa zainicjowania takiego postępowania powinna być oceniania poprzez ogólne zasady postępowania, wynikające z ustawy O.p. w zw. z art. 8 u.g.h.
Zgodnie z art. 165 § 1 O.p., postępowanie podatkowe wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.
Odnosząc się do prawidłowości postępowania w niniejszej sprawie organ podkreślił, że wbrew twierdzeniom strony decyzja Ministra Finansów w sprawie cofnięcia zezwolenia Ministra Finansów z dnia [...] lipca 2009 r. z późn. zm. w części dotyczącej [...] punktów przyjmowania zakładów wzajemnych, w stosunku do których Spółka poinformowała o zakończeniu działalności, w tym punktach zlokalizowanych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], nie została podjęta z urzędu. To strona zainicjowała postępowanie informując organ o zaprzestaniu działalności w tych punktach, zwłaszcza, że żaden przepis u.g.h. nie nakłada na stronę obowiązku informowania Ministra Finansów o zaprzestaniu działalności w punktach przyjmowania zakładów wzajemnych wymienionych w zezwoleniu. Organ wskazał, iż z. art. 59 pkt 4 u.g.h. wynika prawo podmiotu do zaprzestania lub niewykonywania działalności, ograniczone czasowo. Jednocześnie przedmiotowy przepis przewiduje sankcję w postaci cofnięcia przez organ zezwolenia w całości lub w części w przypadku przekroczenia określonego w tym artykule czasowego uprawnienia w ww. zakresie. Okoliczność, iż powołany przepis stanowi przesłankę cofnięcia zezwolenia nie zmienia faktu, iż jest to okoliczność powiązana z realizacją przez stronę przyznanego jej uprawnienia i występująca tylko wówczas, gdy zostanie przekroczony wskazany w tym przepisie czas, ograniczający uprawnienie podmiotu w tym zakresie. Skoro Spółka nie prowadzi działalności w punkcie, ma prawo złożyć wniosek o cofnięcie zezwolenia w tej części, w szczególności, gdy może uniknąć ciążących na niej ciężarów, choćby finansowych, które ponosiła z tytułu punktów nawet jeżeli punkty owe nie działają. A zatem, złożenie przez stronę wniosku o cofnięcie zezwolenia w zakresie w skazanych w nim punktów było świadomym działaniem Spółki związanym z faktem, iż w takiej sytuacji Spółka może wystąpić do organu o zmniejszenie jej, wskazanego w zezwoleniu, zabezpieczenia finansowego, składanego dla zapewnienia ochrony interesu finansowego uczestników gier hazardowych oraz zabezpieczenia zobowiązań podatkowych w podatku od gier, którego wysokość zależna jest od ilości punktów przyjmowania zakładów wzajemnych określonych w zezwoleniu (art. 63 u.g.h.).
Mając powyższe na uwadze Minister stwierdził, iż nie sposób byłoby uznać, że złożone przez stronę pisma informującego o zaprzestaniu lub niewykonywaniu działalności we wskazanych punktach przez okres przekraczający 6 miesięcy nie były jednocześnie wnioskami o cofnięcie zezwolenia w zakresie owych punktów.
Co więcej, w pismach kierowanych w sprawie do organu strona, wbrew obecnym twierdzeniom, sama traktuje ww. wystąpienia jako wnioski o częściowe cofnięcie zezwoleń. Potwierdza to także oświadczenie Zarządu Spółki z dnia [...] kwietnia 2013 r. "o podtrzymaniu wniosku z dnia [...].09.2011 r. i [...].12.2011 r. w sprawie zmiany zezwolenia na przyjmowanie zakładów wzajemnych", w którym Zarząd potwierdził złożony wniosek za wyjątkiem wskazanego w nim punktów przyjmowania zakładów wzajemnych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...]. Także w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. skierowanym do organu Prezes Zarządu Spółki stwierdził, iż ww. pisma cyt.: "(...) stanowiły jednocześnie wniosek o cofnięcie zezwolenia na przyjmowanie zakładów wzajemnych w punktach w nich wymienionych". Stanowisko Spółki w omawianym zakresie zostało wyrażone również w złożonym odwołaniu. Na stronie 9 ww. odwołania strona twierdzi "W niniejszej sprawie istotne jest, że (...) Pan Z. K., który złożył wniosek o wszczęcie postępowania o cofnięcie zezwolenia na przyjmowania zakładów wzajemnych (...)". Spółka nie kwestionuje przy tym prawidłowości postępowania MF w zakresie cofnięcia zezwolenia w części dotyczącej punktów przyjmowania zakładów wzajemnych innych niż punkty zlokalizowane w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...]. Twierdzenia Spółki jakoby wnioski o cofnięcie zezwolenia na prowadzenie zakładów wzajemnych nie obejmowały jedynie punktów położonych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], organ uznał za czynność pozorną, która wbrew wyrażonej wcześniej woli Spółki ma służyć obecnie jej interesowi, tj. wyjaśnieniu prowadzenia przez Spółkę działalności w ww. punktach pomimo skutecznego cofnięcia jej zezwolenia w tym zakresie, a tym samym uniknięciu kary pieniężnej.
Spółka zatem dowolnie i niekonsekwentnie traktuje charakter złożonych przez siebie wniosków, jak i prawidłowość postępowania Ministra Finansów w sprawie.
Minister podkreślił, że w sytuacji gdy, jak wskazano, organ miał podstawy do przyjęcia, że wniosek został złożony przez osobę umocowaną do reprezentacji Spółki, brak było podstaw do kwestionowania twierdzeń strony o zaprzestaniu prowadzenia działalności we wskazanych punktach przyjmowania zakładów wzajemnych.
Prowadzenie działalności w zakresie przyjmowania zakładów wzajemnych w oparciu o zezwolenie Ministra Finansów jest uprawnieniem strony. Decyzja o rezygnacji z tego uprawnienia jest autonomiczną decyzją Spółki. W sytuacji gdy strona informuje o zaprzestaniu działalności w określonych punktach przyjmowania zakładów wzajemnych, brak jest uzasadnienia dla prowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawie, zwłaszcza że dla podjęcia decyzji w sprawie nie jest niezbędne wyjaśnienie dodatkowych okoliczności faktycznych. Zatem podnoszone przed organem I instancji twierdzenie, że Minister Finansów wydając decyzję w sprawie powinien był przeprowadzić postępowanie wyjaśniające jest nieuprawnione i stanowi próbę przerzucenia konsekwencji wynikających z, jak sama strona wskazuje, pomyłki Spółki na organ.
Kwestią odrębną jest natomiast weryfikacja faktycznego zastosowania się przez Spółkę do decyzji organu. To jednak następuje w odrębnym trybie, w ramach kontroli prowadzonej przez organy Służby Celnej.
Biorąc pod uwagę powyższe za nieuzasadniony uznać należy zarzut skarżącej jakoby postępowanie prowadzone było pomimo braku jej wniosku o cofnięcie zezwolenia (tj., jak wskazała strona, naruszenie art. 51 ust. 1 u.g.h. w zw. z art 165 § 1 O.p.). W tym miejscu Minister stwierdził, iż wskazanie jakoby organ naruszył art. 51 ust. 1 u.g.h., zdaniem organu, jest omyłkowe. Przedmiotowy przepis stanowi bowiem o możliwości złożenia przez podmiot, który uzyskał koncesję lub zezwolenie, wniosku o dokonanie zmiany owej koncesji lub zezwolenia. W omawianej sprawie S. Sp. z o.o. nie złożyła takiego wniosku, a zatem organ nie mógł naruszyć ww. przepisu.
Ponadto organ wskazał, iż strona jest niekonsekwentna w zakresie prezentowanego stanowiska co do możliwej inicjatywy wszczęcia postępowania w zakresie art. 59 pkt 4 u.g.h.. Z jednej strony Spółka wskazuje, iż postępowanie to może być uruchomione tylko z urzędu, z drugiej strony twierdzi, iż postępowanie to zostało uruchomione przez osobę, która nie była właściwie umocowana do reprezentacji Spółki, a jej działania nie można traktować jako działania samej Spółki, tzn. jako podmiotu posiadającego legitymację procesową. A zatem, sama Spółka wskazuje na możliwość uruchomienia postępowania w zakresie art. 59 pkt 4 u.g.h. na wniosek podmiotu zainteresowanego.
Nadto stwierdzić należy, iż skoro, jak wskazuje Spółka, wskutek nieprawidłowości ustanowionego prokurenta została ona pozbawiona udziału w postępowaniu, a nadto nie nastąpiło wszczęcie postępowania, to jest to okoliczność uzasadniająca wznowienie postępowania.
Zgodnie z art. 240 § 1 pkt 4 O.p., w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu.
Stosownie do art. 241 § 1 powołanej ustawy, wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. Wznowienie postępowania z przyczyny wymienionej w art. 240 § 1 pkt 4 O.p. następuje tylko na żądanie strony wniesione w terminie miesiąca od dnia powzięcia wiadomości o wydaniu decyzji.
Wbrew twierdzeniom strony, w niniejszej sprawie nie zachodzi konkurencyjność trybów nadzwyczajnych wzruszenia decyzji ostatecznej. Przesłanka nieuczestniczenia przez stronę w postępowaniu nie z własnej winy jest podstawą do wznowienia postępowania i nie może być uznana równocześnie za rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 247 § 1 pkt 3 O.p.
Organ podkreślił, że stwierdzenie nieważności decyzji dotyczy kwalifikowanych wad decyzji ostatecznej, a tryb wznowienia postępowania dotyczy wad postępowania takich jak choćby niezawiniony przez stronę brak udziału strony w postępowaniu.
Powyższego wywodu Spółki nie może potwierdzać także jej argument, przedstawiony w uzupełnieniu odwołania, jakoby organ nie traktował jej pism jako wniosków o cofnięcie zezwolenia we wskazanym zakresie z uwagi na fakt, iż cofnięcie zezwolenia nie nastąpiło w przeciągu 2 miesięcy od złożenia ww. pism (tj. w lutym 2012 r. bowiem ostatnie pismo w powyższej kwestii wpłynęło do organu w grudniu 2011 r.), a po 6 miesiącach i to bez przedłużenia przez organ postępowania w tym zakresie.
Organ wskazał też, iż w istocie decyzja cofająca zezwolenie w części wydana została w dniu [...] czerwca 2012 r. bez wcześniejszego przedłużania terminu postępowania.
Podkreślenia jednak wymaga, iż powyższy fakt w żadnym razie nie świadczy o rzekomym braku uznania przez organ ww. pism strony za wnioski o cofnięcie zezwolenia w zakresie ujętych w nich punktów.
W tym miejscu organ wskazał, że choć zobowiązany jest do szybkiego prowadzenia postępowania, to stawia jednak na pierwszym miejscu wnikliwość postępowania prowadzącego do wydania prawidłowego rozstrzygnięcia. Minister Finansów zobowiązany jest bowiem przede wszystkim do prawidłowego zastosowania przepisów prawa i ustalenia stanu faktycznego w sprawie.
Nawiązując do podniesionej przez stronę okoliczności, iż jej wniosek nie został złożony przez osobę umocowaną do reprezentacji Spółki, a zatem wydając decyzję organ rażąco naruszył prawo, organ wskazał, iż wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa jest, na gruncie art. 247 § 1 pkt 3 O.p., przesłanką stwierdzenia nieważności decyzji podatkowej.
W literaturze oraz orzecznictwie można znaleźć szereg propozycji zdefiniowania pojęcia rażącego naruszenia prawa. Najczęściej w judykaturze wskazuje się, że warunkiem koniecznym do uznania naruszenia prawa za rażące jest oczywisty charakter tego naruszenia. Cechą rażącego naruszenia prawa jest to, że treść decyzji pozostaje w wyraźnej i oczywistej sprzeczności z treścią przepisu, tzn. istnienie tej sprzeczności da się ustalić poprzez proste ich zestawienie. Nie można zatem uznać, że decyzja wydana została z rażącym naruszeniem prawa w sytuacji, gdy nie jest wyjaśnione, czy w ogóle miało miejsce naruszenie prawa (wyrok NSA z dnia 18 lutego 2000 r., V SA 463/99, niepubl.).
W orzecznictwie przyjmuje się, że z pojęciem rażącego naruszenia prawa mamy do czynienia, gdy został naruszony przepis, którego treść bez żadnych wątpliwości interpretacyjnych może być ustalona w bezpośrednim rozumieniu. Podstawą zastosowania tej przesłanki może być tylko nie budzący wątpliwości stan prawny. Rażące naruszenie prawa to naruszenie oczywiste i wyraźne. Można mówić o nim tylko wówczas, gdy proste zestawienie treści rozstrzygnięcia z treścią zastosowanego przepisu prawa wskazuje na ich oczywistą niezgodność. Mając powyższe na uwadze organ jest obowiązany zbadać, czy w stosunku do decyzji, której stwierdzenia nieważności żąda strona zachodzi sytuacja, która uzasadniałaby stwierdzenie, że decyzja ta została wydana z rażącym naruszeniem prawa.
Jak wskazuje strona, twierdzenie takie uzasadniałaby sytuacja, w której decyzja została wydana na wniosek osoby nie będącej stroną w sprawie.
W niniejszej sprawie wniosek o cofnięcie zezwolenia we wskazanych punktach przyjmowania zakładów wzajemnych został złożony przez prokurenta Spółki. Pan Z. K. został uwidoczniony jako prokurent Spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym. Jak wynika z danych z serwisu [...] KRS p. Z. K. został wpisany jako prokurent samoistny do KRS w dniu [...] września 2011 r. i wpis ten nie został wykreślony. Do dnia dzisiejszego, co wynika także z treści odwołania strony, p. Z. K. jest prokurentem Spółki.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sadowym (Dz. U. Nr 168 poz. 1186 z późn. zm.) domniemywa się, że dane wpisane do Rejestru są prawdziwe. Jeżeli dane wpisano do Rejestru niezgodnie ze zgłoszeniem podmiotu lub bez tego zgłoszenia, podmiot ten nie może zasłaniać się wobec osoby trzeciej, działającej w dobrej wierze zarzutem, że dane te nie są prawdziwe, jeżeli zaniedbał wystąpić niezwłocznie z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie wpisu (ust. 2).
Według organu, wbrew twierdzeniom Spółki, ww. przepis ma zastosowanie także w niniejszej sprawie.
Co prawda, jak wskazuje strona, domniemanie prawdziwości wpisu w KRS jest wzruszalne, jednakże nie można pominąć w niniejszej sprawie dwóch kwestii - wyjaśnienia znaczenia prawidłowości powołania prokurenta dla oceny działania organu w sprawie oraz wyjaśnienia możliwości obalenia zasady domniemania prawdziwości wpisu do KRS.
I tak, skoro przedmiotem postępowania jest stwierdzenie nieważności decyzji z powodu jej wydania z rażącym naruszeniem prawa, to nawet w przypadku obalenia ww. domniemania, istnienie ww. wpisu w momencie wydawania decyzji MF wskazuje, że organ w sposób zasadny uznał p. Z. K. jako prokurenta samoistnego za osobę uprawnioną do reprezentacji Spółki. Nie można zatem zarzucić organowi, że w niniejszej sprawie, mimo posiadanej wiedzy, prowadził postępowanie na wniosek osoby nieuprawnionej. Mając na uwadze cel ujawniania wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym, tj. jawność i domniemanie prawdziwości wpisów, organ nie miał obowiązku ani podstaw do podważania prawdziwości wpisu o ustanowieniu prokurenta i żądania dodatkowych dokumentów potwierdzających uprawnienie prokurenta do reprezentowania Spółki.
Powoływany przez stronę, zarówno przed organem I instancji, jak i w złożonym odwołaniu, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. akt SA/Lu 688/93, jakkolwiek organ nie kwestionuje zawartej w nim tezy, nie dotyczy analogicznej sprawy. Strona była bowiem w sprawie reprezentowana przez osobę ujawnioną w Krajowym Rejestrze Sądowym jako prokurent, a zatem organ miał wszelkie podstawy do przyjęcia, że jest to osoba uprawniona do reprezentacji Spółki.
Co więcej, organ nie jest obowiązany w przypadku działań prokurenta do żądania dodatkowego dokumentu potwierdzającego udzielenie prokury. Jak wskazuje się w orzecznictwie sądowym, ustanowiony przez spółkę prokurent w celu ujawnienia udzielonej mu prokury może skutecznie posługiwać się odpisem z Krajowego Rejestru Sądowego (tak: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 marca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 2020/07).
Tym samym brak podstaw do uznania, że działanie organu w tym zakresie dotknięte zostało wadą nieważności z powodu rażącego naruszenia prawa skoro organ działał w zaufaniu do treści wpisów ujawnionych w rejestrze.
Ponadto organ zauważył, że obalenie domniemania prawdziwości wpisu danych zamieszczonych w rejestrze wymaga spełnienia określonych przesłanek.
Po pierwsze, możliwe jest w odniesieniu do danych, które wpisano do rejestru niezgodnie ze zgłoszeniem podmiotu lub gdy wpisu dokonano bez tego zgłoszenia. Druga sytuacja wystąpi wówczas, gdy np. dokonano wpisu z urzędu bądź wskutek złożenia wniosku przez pełnomocnika, który działał bez umocowania lub z przekroczeniem umocowania. Nadto, konieczną przesłanką skutecznego podniesienia przez podmiot zarzutu wobec osoby trzeciej, iż dane zamieszczone w rejestrze są nieprawdziwe, jest podjęcie przez ten podmiot aktów staranności, tj. niezwłoczne wystąpienie z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie wpisu (M. Tarska "Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz", (H. Beck 2009).
W niniejszej sprawie, jak wynika z posiadanych przez organ informacji, ww. wpis nie został sprostowany, uzupełniony lub wykreślony.
Powyższe potwierdza sama Spółka w złożonym odwołaniu (str. 8), wskazując, iż po zauważeniu błędu, w dniu [...] kwietnia 2013 r. złożyła do KRS jedynie pismo wyjaśniające w tej sprawie w załączniku przedkładając uchwałę zarządu z dnia [...] kwietnia 2013 r. w sprawie powołania p. Z. K. do pełnienia funkcji prokurenta.
A zatem, Spółka nie wystąpiła z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie wpisu.
Co więcej, Spółka podtrzymała wolę ustanowienia p. Z. K. jej prokurentem samoistnym.
Jak wskazuje strona, uchwała o powołaniu prokurenta zarządu podjęta jednoosobowo (mimo istnienia zarządu trzyosobowego) jest niezgodna z art. 208 § 6 K.s.h., zgodnie z którym powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członków zarządu.
Należy jednak podkreślić, że nie jest rolą organu ocenianie prawidłowości ustanowienia prokurenta w Spółce. Istotne jest natomiast, że zarówno przy rozpatrzeniu wniosku, jak i wydaniu decyzji, organ dochował należytej staranności w zakresie oceny uprawnień p. Z. K. do reprezentowania Spółki. O ewentualnym rażącym naruszeniu prawa w działaniach organu nie może zatem być mowy. Naruszenie prawa można rozważać co najwyżej w odniesieniu do członka zarządu, który samodzielnie podjął decyzję o powołaniu prokurenta. Jest to jednak kwestia wewnętrznych stosunków w Spółce, nie mająca znaczenia w niniejszej sprawie dla oceny prawidłowości wydania decyzji MF.
Spółka błędnie utożsamia rażące naruszenie prawa przez członka zarządu z rażącym naruszeniem prawa przy wydawaniu decyzji ostatecznej, będącym podstawą do stwierdzenia jej nieważności. W tym ostatnim przypadku chodzi o naruszenia prawa popełnione przez organ i tym samym uzasadniające kasację wydanych przez ten organ rozstrzygnięć. Nieuprawnione i niczym nieuzasadnione jest zatem przerzucanie błędów w czynnościach podejmowanych przez organy Spółki na organ administracji.
Niezależnie od powyższego organ wskazał, że należy rozróżnić ustanowienie prokury od jej udzielenia. W doktrynie wskazuje się, że ustanowienie prokury należy do czynności z zakresu prowadzenia spraw spółki, tj. do zakresu stosunków wewnętrznych spółki i nie wywołuje skutków prawnych wobec osób trzecich. Zasady ustanowienia prokury w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określa art. 208 § 6 K.s.h. Natomiast udzielenie prokury jest czynnością z zakresu reprezentacji spółki i odbywa się zgodnie z przyjętymi w spółce zasadami reprezentacji (tak: A. Szajkowski, [w:] Szajkowski, Tarska, Prawo, 2004, s. 152-153; Litwińska-Werner, Komentarz KSH, 2007, art. 41, Nb 1; A. Kidyba. Komentarz do art. 41 KSH, LEX/el. 2009 Z. Jara "Kodeks spółek handlowych" wyd. II, Beck 2013).
Ustanowienie prokury stanowi podstawę do udzielenia prokury konkretnej osobie fizycznej. Udzielenie prokury musi być następstwem ustanowienia prokury, a odbywa się w formie pisemnej zgodnie z zasadami reprezentacji przyjętymi w danej spółce. "Jednakże udzielenie prokury bez wymaganej zgody lub niezgodnie z treścią decyzji nie powoduje nieważności czynności prawnej udzielenia prokury. Jest ona skuteczna, natomiast osoby uprawnione do reprezentacji ponoszą odpowiedzialność kontraktową wobec spółki" (J. Naworski, Relacje w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych w spółce komandytowej, MoP 2008, Nr 12, s. 623 i n. cyt. za: Z. Jara "Kodeks spółek handlowych" wyd. C.H. Beck 2013).
Powyższe wskazuje na prawidłowe działanie organu I instancji w ww. zakresie, a tym samym, na bezpodstawność powoływania się przez Spółkę, zarówno w postępowaniu pierwszoinstancyjnym o stwierdzenie nieważności decyzji, jak i w postępowaniu odwoławczym, na brak reprezentowania Spółki w trakcie postępowania przez uprawnioną osobę.
Ponadto, nie do zaakceptowania jest prezentowane przez stronę stanowisko, iż rażące naruszenie prawa to takie, w wyniku którego powstają skutki niemożliwe do zaakceptowania z punktu widzenia praworządności, w takim zakresie, w jakim strona odnosi to twierdzenie do okoliczności niniejszej sprawy. Podkreślić należy, że decyzja Ministra Finansów odpowiada prawu i znajduje oparcie w przepisach prawa. Nie do zaakceptowania z punktu widzenia praworządności jest zatem postępowanie Spółki polegające na prowadzeniu działalności w punktach przyjmowania zakładów wzajemnych mimo cofnięcia zezwolenia w tym zakresie.
Odnosząc się do wymienionej w art. 247 § 1 pkt 8 O.p. przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji, wskazanej przez stronę, w postępowaniu przed organem I instancji, jako podstawa do działania w niniejszej sprawie, organ zauważa, co następuje.
Zgodnie z ww. przepisem organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji ostatecznej, która w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą.
Zgodnie z ustawą K.k.s. urządzanie lub prowadzenie działalności w zakresie gier hazardowych wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych lub warunkom koncesji lub zezwolenia jest zaliczone do przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych przeciwko organizacji gier hazardowych i podlega karze.
Ponadto art. 89 pkt 1 u.g.h. przewiduje karę pieniężną w przypadku urządzania gier hazardowych bez koncesji lub zezwolenia, bez dokonania zgłoszenia, lub bez wymaganej rejestracji automatu lub urządzenia do gry.
Strona stoi na stanowisku, że z uwagi na to, że prowadziła działalność w postaci przyjmowania zakładów wzajemnych w punkcie, na który nie miała zezwolenia MF i tym samym naraziła się na odpowiedzialność karną skarbową i może być jej wymierzona kara pieniężna na podstawie u.g.h., spełniona została przesłanka określona w art. 247 § 1 pkt 8 O.p. do stwierdzenia nieważności decyzji MF.
Z takim stanowiskiem organ nie może się zgodzić. Strona błędnie interpretuje postanowienia O.p. w tym zakresie.
Jak wskazano wyżej, instytucja nieważności decyzji jest nadzwyczajnym środkiem kontroli stosowanym tylko w razie wyjątkowo ciężkiego naruszenia prawa. Naruszenie to musi być tak poważne, że decyzja jest jedynie pozorna. W sytuacji, o której mowa w art. 247 ust. 1 pkt 8 O.p. chodzi o taką wadę decyzji, która jest nie do pogodzenia z zasadą zaufania do organów państwa, ponieważ zastosowanie się przez stronę do decyzji skutkować będzie dla niej odpowiedzialnością karną, karną skarbową lub administracyjną. (chodzi zatem o nałożenie na stronę postępowania obowiązku określonego zachowania się lub zaniechania, które równocześnie są penalizowane. Tym samym, strona zostaje postawiona u sytuacji nie dającej jej możliwości właściwego zachowania się bez narażenia się na negatywne konsekwencje.
W niniejszej sprawie decyzja Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2012 r. nie nałożyła na stronę obowiązków, które mogłyby wywołać taką odpowiedzialność. Wręcz przeciwnie, co zresztą sama strona przyznała we wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji, to niezastosowanie się do tej decyzji naraziło stronę na taką odpowiedzialność.
We wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji ostatecznej Spółka sama przyznała, że to sama Spółka,"nieświadomie" wystąpiła o cofnięcie zezwolenia m.in. w zakresie punktów przyjmowania zakładów wzajemnych położonych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], a następnie cały czas w tych punktach była prowadzona działalność. Powołując się na nieświadomość co do niezgodności prowadzonej działalności z udzielonym zezwoleniem i prowadzeniem działalności w ww. punkcie bez ważnego zezwolenia, Spółka zawiadomiła o tym właściwe urzędy celne.
W opinii organu Spółka, która od wielu lat funkcjonuje na rynku gier hazardowych, powinna wykazać się należytą starannością w prowadzeniu własnych spraw. Niedopuszczalne jest przerzucanie na organ negatywnych konsekwencji niezastosowania się przez stronę do obowiązków wynikających z udzielonego jej zezwolenia na urządzanie zakładów wzajemnych i instrumentalne wykorzystanie w tym celu instytucji stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej na podstawie art. 247 § 1 pkt 8 O.p.
Spółka usiłuje wykorzystać tę instytucję w celu uniknięcia kary pieniężnej, ponieważ jak wskazała w postępowaniu przed organem I instancji, sankcja w postaci takiej kary "oznaczać będzie upadłość Spółki połączoną z jej likwidacją". Z twierdzeniem Spółki nie sposób się zgodzić. Jak sama Spółka wskazuje, prowadzi działalność w około [...] punktach przyjmowania zakładów wzajemnych. W niniejszej sprawie chodzi natomiast o cztery punkty (łącznie postępowania toczą się w sprawie pięciu punktów przyjmowania zakładów wzajemnych) zatem argumenty strony uznać należy za całkowicie niezasadny.
Nie ma dla niniejszej sprawy znaczenia także podnoszony przez stronę argument, również w postępowaniu przed organem I instancji, że za stwierdzeniem częściowej nieważności decyzji MF stoi "słuszny interes publiczny, jak i uzasadniony interes podatnika". Nie to bowiem przesądza dopuszczalność stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej. Nieważność decyzji może być stwierdzona wyłącznie w przypadku zaistnienia przesłanki wymienionej w art. 247 § 1 O.p. i tylko w takim zakresie organ jest uprawniony do badania niniejszej sprawy.
Nie pozostawia wątpliwości fakt, że w niniejszej sprawie ww. przesłanka stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej Ministra Finansów nie występuje. Decyzja Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2012 r. nie nałożyła bowiem na stronę obowiązków, których wykonanie mogłoby narazić ją na odpowiedzialność. Decyzja została wydana zgodnie z wnioskiem strony. Natomiast fakt, że pomimo odebrania ww. decyzji w dniu [...] lipca 2012 r. strona, jak twierdzi, kontynuowała działalność, nie może mieć wpływu na ocenę prawidłowości wydania ww. decyzji. Niezaprzeczalnie to niezastosowanie się do decyzji MF rodzi dla Spółki odpowiedzialność karną skarbową i administracyjną. Okoliczność ta nie jest natomiast w świetle art. 247 § l pkt 8 O.p. podstawą do stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej.
Wskazać w tym miejscu należy, iż jak stanowi art. 121 § 1 O.p., postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.
Tym samym, organ obowiązany jest do działania odpowiadającego aktualnemu stanowi prawnemu. Obliguje do tego zasada praworządności wyrażona zarówno w Konstytucji RP w art. 7, który stanowi, iż organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, a także w O.p. w art. 120 organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa, w tym przypadku u.g.h..
Zasada zaufania wyrażona w art. 121 O.p. nie może być rozumiana jako konieczność wydawania decyzji sprzecznych z obowiązującym prawem (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 10 października 2008 r., sygn. akt I SA/Łd 559/08, wyrok NSA z dnia 8 grudnia 1999 r., SA/Sz 1775/98, "Serwis Podatkowy" 2001. nr 4, poz. 12; wyrok NSA z dnia 30 września 2005 r., FSK 2528/04, LexPolonica nr 401550). A zatem, organ nie może podejmować jakichkolwiek działań, które byłyby sprzeczne z obowiązującym prawem.
Stosownie do art. 120 O.p., organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa. Oznacza to, że podejmują tylko takie działania, do których zostały umocowane wyraźnym przepisem prawa i w zakresie tego upoważnienia. Tym samym, organ bierze pod uwagę przy rozpoznaniu sprawy tylko te okoliczności, które mają znaczenie dla jej rozpatrzenia, z uwzględnieniem przede wszystkim obowiązujących w tym zakresie unormowań prawnych.
Zasada praworządności (art. 120 O.p.), zobowiązuje organy administracji do czuwania nad tym, by prowadzone przez nie postępowania, jak i wydane rozstrzygnięcia, były zgodne z obowiązującym porządkiem prawnym.
W toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym (art. 122 O.p.).
Należy powyższe sformułowania rozumieć w taki sposób, aby ustalony stan faktyczny, pozwalał w sposób nie budzący żadnych wątpliwości, na rozstrzygnięcie o jej prawach i obowiązkach na gruncie prawa.
A zatem, wskazać należy, iż działanie sprzeczne z art. 59 pkt 4 u.g.h. byłoby niezgodne z art. 121, a także z art. 122 O.p.
Co więcej, działanie takie naruszałoby ustawę z dnia 2 kwietnia 1997 r. -Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483).
Stosownie do art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
Jak stanowi ust. 2 ww. przepisu, nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
Tym samym, organ nie mógł pominąć faktu, iż strona złożyła wniosek o cofnięcie jej zezwolenia w części wobec faktu zaprzestania lub niewykonywania we wskazanych punktach przyjmowania zakładów wzajemnych działalności przez okres dłuższy niż 6 miesięcy
Jak wykazano w niniejszej decyzji, organ I instancji należycie zebrał i ocenił materiał dowodowy w przedmiotowym postępowaniu, a co za tym idzie właściwie ustalił stan taktyczny sprawy i zastosował adekwatny do niego stan prawny.
A zatem, wskazać należy, iż wydając zaskarżoną decyzję organ działał zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, tj. u.g.h. oraz O.p. i w oparciu o zawarte w nich regulacje zobowiązany był do wydania rozstrzygnięcia przedmiotowej treści.
W świetle okoliczności faktycznych i prawnych sprawy, po rozpatrzeniu odwołania MF uznał, iż zarzuty w nim podniesione nie zasługują na uwzględnienie, a tym samym nie ma podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji z dnia 1 sierpnia 2013 r. i częściowego stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r.
Skargę na powyższą decyzję MF z dnia [...] stycznia 2014 r. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Spółka, zarzucając jej rażące naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie:
1) art. 247 § 1 pkt 3) O.p. w zw. z art. 8 u.g.h., art. 165 § 1 i § 3 O.p. i art. 168 § 2 O.p, poprzez nie stwierdzenie przez organ nieważności decyzji MF z dnia 22 czerwca 2012 r. (dalej jako: "decyzja MF cofająca zezwolenie"), w sytuacji gdy Spółka nigdy nie wniosła do MF żądania (wniosku) o cofnięcie zezwolenia na prowadzenie działalności w punktach przyjmowania zakładów wymienionych w pismach z dnia [...].09.2011 r. i [...].12.2011 r.;
2) art. 247 § 1 pkt 3) O.p. w zw. z art. 8 u.g.h., art. 207 § 2 O.p., poprzez nie stwierdzenie przez organ nieważności decyzji MF cofającej zezwolenie, w sytuacji gdy decyzja ta została wydana pomimo nie wszczęcia jakiegokolwiek postępowania w sprawie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności w punktach przyjmowania zakładów;
3) art. 247 § 1 pkt 3) O.p. w zw. z art. 8 u.g.h., art. 165 § 2 i § 3 O.p. i art. 59 pkt 4) u.g.h., poprzez nie stwierdzenie przez organ nieważności decyzji MF cofającej zezwolenie, w sytuacji gdy decyzja ta została wydana pomimo nie wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie cofnięcia zezwolenia;
4) art. 247 § 1 pkt 3) O.p. w zw. z art. 8 u.g.h. i art. 59 pkt 4) u.g.h., poprzez nie stwierdzenie przez organ nieważności decyzji MF cofającej zezwolenie, w sytuacji gdy decyzja ta została wydana pomimo, iż nie zachodziła jakakolwiek przesłanka prawna do cofnięcia zezwolenia Spółce określona w art. 59 pkt 4) u.g.h. w odniesieniu do Punktu Przyjmowania Zakładów;
5) art. 247 § 1 pkt 3) O.p. w zw. z art. 8 u.g.h. i art. 187 § 1 O.p., poprzez nic stwierdzenie przez organ nieważności decyzji MF cofającej zezwolenie, w sytuacji gdy MF wydając decyzję MF cofającą zezwolenie nie zebrał materiału dowodowego pozwalającego ustalić, czy Spółka faktycznie zaprzestała prowadzenie działalności w Punkcie Przyjmowania Zakładów;
6) art. 247 § 1 pkt 3) O.p. w zw. z art. 200 § 1 O.p. i art. 8 u.g.h., poprzez nic stwierdzenie przez organ nieważności decyzji MF cofającej zezwolenie, w sytuacji gdy MF wydając decyzję cofającą zezwolenie nie wyznaczył Spółce siedmiodniowego terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego;
7) art. 247 § 1 pkt 3) O.p. w sytuacji gdy pisma z dnia [...].09.2011 r. i [...].12.2011 r., które MF przyjął jako żądanie (wniosek) o cofnięcie zezwolenia na prowadzenie działalności w wymienionych w tych pismach punktach przyjmowania zakładów, nie zostały podpisane przez osobę reprezentującą Spółkę.
Wobec powyższego, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1) i 2), art. 200 p.p.s.a., Spółka wniosła o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji Ministra Finansów z dnia [...] stycznia 2014 oraz decyzji tegoż organu z dnia [...] sierpnia 2013 r., a także stwierdzenie nieważności decyzji Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2012 r. w zakresie, w jakim organ cofnął Spółce zezwolenie na przyjmowanie zakładów wzajemnych z dnia [...] lipca 2009 r. z późn. zm. dla punktów położonych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], jak również zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.
Na poparcie swoich tez Spółka odwołała się do szeregu wyroków sądów administracyjnych, powtarzając w znacznej mierze argumentację podniesioną w odwołaniu od decyzji Ministra Finansów z dnia [...] sierpnia 2013 r.
W odpowiedzi na skargę na decyzję z dnia [...] stycznia 2014 r. organ wniósł o oddalenie skargi w całości. W odpowiedzi, obok przedstawienia dotychczasowego przebiegu postępowania administracyjnego oraz zarzutów skargi, zawarto również odpowiedź na zarzuty zawarte w skardze, posługując się w znacznej mierze argumentacją podniesioną już w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów odnoszących się do słuszności rozstrzygnięcia.
Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.– Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U z 2012 r., poz. 270, z późn. zm..; zwaną dalej p.p.s.a.).
Rozpoznając skargę w świetle powołanych wyżej kryteriów należy uznać, że nie zasługuje ona na uwzględnienie.
Przedmiotem rozpoznania przez Sąd była skarga na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] stycznia 2014 r., którą po rozpatrzeniu odwołania z dnia [...] sierpnia 2013 r., złożonego przez S. Sp. z o.o. z siedzibą w K. od decyzji z dnia [...] sierpnia 2013 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r. w zakresie, w jakim organ cofnął Spółce zezwolenie na przyjmowanie zakładów wzajemnych z dnia [...] lipca 2009 r.. z późn. zm. w części, tj. w punktach zlokalizowanych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], utrzymano w mocy zaskarżoną decyzję.
W ocenie Sądu, mimo pewnych wad postępowania, dotyczących przede wszystkim terminu załatwienia sprawy, nie mających jednak istotnego wpływu na wynik sprawy, należy jednak podzielić ocenę Ministra Finansów, a tym samym oddalić skargę.
I tak, Sąd podziela ocenę organu, że wbrew twierdzeniom strony decyzja Ministra Finansów w sprawie cofnięcia zezwolenia z dnia [...] lipca 2009 r. z późn. zm. w części dotyczącej [...] punktów przyjmowania zakładów wzajemnych, w stosunku do których Spółka poinformowała o zakończeniu działalności, w tym punktach zlokalizowanych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], nie została podjęta z urzędu.
Zgodnie z art. 59 pkt 4 organ właściwy w sprawie udzielenia koncesji lub zezwolenia, w drodze decyzji, cofa koncesję lub zezwolenie, w całości lub w części, w przypadku zaprzestania lub niewykonywania przez okres dłuższy niż 6 miesięcy działalności objętej koncesją lub zezwoleniem, chyba że niewykonywanie tej działalności jest następstwem działania siły wyższej. Powyższy przepis ma charakter obligatoryjny, zobowiązujący organ do działania w warunkach uznania związanego – stwierdzenie zaprzestania lub niewykonywania przez okres dłuższy niż 6 miesięcy działalności objętej koncesją lub zezwoleniem zobowiązuje organ do cofnięcia koncesji lub zezwolenia (chyba że niewykonywanie tej działalności jest następstwem działania siły wyższej). Potwierdza to m.in. wyrok NSA z dnia 28 listopada 2013 r., sygn. akt II GSK 1201/12, G. Prawna FiP 2014/8/8, zgodnie z którym "Firma, która uzyskała koncesję lub zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej, straci je, jeżeli zaprzestanie prowadzenia działalności przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, a powodem tej sytuacji nie będzie działanie siły wyższej."
U.g.h. nie określa na czyj wniosek wydawana jest decyzja, o której mowa w art. 59 pkt 4 ustawy, a tym samym – na czyj wniosek wszczynane jest postępowanie w sprawie. Nie ulega w tej sytuacji wątpliwości – wobec obligatoryjnego charakteru decyzji w tej sprawie i właściwości organu– że postępowanie w przypadku zaprzestania lub niewykonywania przez okres dłuższy niż 6 miesięcy działalności objętej koncesją lub zezwoleniem, zakończone wydaniem stosownej decyzji Ministra, będzie przede wszystkim wszczynane z urzędu, na podstawie zawiadomienia (informacji) różnego rodzaju organów kontrolnych, o których m.in. mowa w rozdziale 11 ustawy "Zmiany w przepisach obowiązujących." Jednocześnie należy zauważyć, że żaden przepis u.g.h. nie nakłada na stronę obowiązku informowania Ministra Finansów o zaprzestaniu działalności w punktach przyjmowania zakładów wzajemnych wymienionych w zezwoleniu, ale też nie zabrania wszczęcia takiego postępowania na wniosek samego przedsiębiorcy. Co więcej, w przypadku zaprzestaniu działalności w punktach przyjmowania zakładów wzajemnych wymienionych w zezwoleniu Spółka może wystąpić do organu o zmniejszenie jej, wskazanego w zezwoleniu, zabezpieczenia finansowego, składanego dla zapewnienia ochrony interesu finansowego uczestników gier hazardowych oraz zabezpieczenia zobowiązań podatkowych w podatku od gier, którego wysokość zależna jest od ilości punktów przyjmowania zakładów wzajemnych określonych w zezwoleniu (art. 63 u.g.h.). Fakt, że jak wskazuje strona w skardze, nie wystąpiła o zmniejszenie zabezpieczenia finansowego, jest decyzją Spółki i nie może być argumentem potwierdzającym charakter złożonego przez stronę wniosku.
Sąd podziela ocenę organu, że to strona zainicjowała postępowanie informując organ o zaprzestaniu działalności w tych punktach. Z art. 59 pkt 4 u.g.h. wynika prawo podmiotu do zaprzestania lub niewykonywania działalności, ograniczone czasowo. Jednocześnie przedmiotowy przepis przewiduje sankcję w postaci cofnięcia przez organ zezwolenia w całości lub w części w przypadku przekroczenia określonego w tym artykule czasowego uprawnienia w ww. zakresie.
Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż nie sposób byłoby uznać, że złożone przez stronę pisma informujące o zaprzestaniu lub niewykonywaniu działalności we wskazanych punktach przez okres przekraczający 6 miesięcy nie były jednocześnie wnioskami o cofnięcie zezwolenia w zakresie owych punktów.
W pismach kierowanych w sprawie do organu strona, wbrew obecnym twierdzeniom, sama traktuje ww. wystąpienia jako wnioski o częściowe cofnięcie zezwoleń. Potwierdza to także oświadczenie Zarządu Spółki z dnia [...] kwietnia 2013 r. "o podtrzymaniu wniosku z dnia [...].09.2011 r. i [...].12.2011 r. w sprawie zmiany zezwolenia na przyjmowanie zakładów wzajemnych", w którym Zarząd potwierdził złożony wniosek za wyjątkiem punktów przyjmowania zakładów wzajemnych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...],. a także w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. skierowanym do organu Również w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. skierowanym do organu Prezes Zarządu Spółki stwierdził, iż w/w pisma cyt.: "(...) stanowiły jednocześnie wniosek o cofnięcie zezwolenia na przyjmowanie zakładów wzajemnych w punktach w nich wymienionych".
W związku z powyższym organ prawidłowo uznał za nieuzasadnione twierdzenia strony jakoby nie wnosiła ona o cofnięcie zezwolenia w punktach, w których zaprzestała działalności, a także zarzuty strony dotyczące nie wydania postanowienia o wszczęciu postępowania.. Tym samym nie zasługuje na uwzględnienie zarzut naruszenia przez organ art. 247 § 1 pkt 3 w zw. z art. 165 § 1 i § 3 oraz art. 207 § 2 O.p.
Za nieuzasadniony organ uznał zarzut naruszenia art. 247 § 1 pkt 3 w zw. z art. 187 § 1 O.p. poprzez nie zebranie materiału dowodowego pozwalającego ustalić, czy Spółka faktycznie zaprzestała prowadzenia działalności w punktach przyjmowania zakładów wzajemnych,
W ocenie Sądu, organ, w oparciu o informacje wynikające z KRS, miał podstawy do przyjęcia, że wniosek został złożony przez osobę umocowaną do reprezentacji Spółki, brak było podstaw do kwestionowania twierdzeń strony o zaprzestaniu prowadzenia działalności we wskazanych punktach przyjmowania zakładów wzajemnych.
Według Sądu, organ trafnie przyjął, że prowadzenie działalności w zakresie przyjmowania zakładów wzajemnych w oparciu o zezwolenie Ministra Finansów jest uprawnieniem strony. Decyzja o rezygnacji z tego uprawnienia jest autonomiczną decyzją Spółki. W sytuacji, gdy strona informuje o zaprzestaniu działalności w określonych punktach przyjmowania zakładów wzajemnych, brak jest uzasadnienia dla prowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawie, zwłaszcza że dla podjęcia decyzji w sprawie nie jest niezbędne wyjaśnienie dodatkowych okoliczności faktycznych. Zatem twierdzenie, że Minister wydając decyzję w sprawie powinien był przeprowadzić postępowanie wyjaśniające jest nieuprawnione i stanowi próbę przerzucenia konsekwencji wynikających z, jak sama strona wskazywała w toku postępowania, pomyłki Spółki na organ. Wydanie decyzji uwzględniającej wniosek strony postępowania, stosownie do art. 200 § 2 pkt 1 O.p.j, nie wymaga także skierowania do strony pisma, o którym mowa w art. 200 § 1 tej ustawy. Tym samym nie znajduje podstaw zarzut naruszenia art. 247 § 1 pkt 3 w zw. z art. 200 § 1 O.p..
Jak też trafnie, w ocenie Sądu, podkreślił organ, wskazywany przez stronę fakt nie zaprzestania działalności w przedmiotowych punktach przyjmowania zakładów wzajemnych oznacza tylko tyle. że Spółka nie zastosowała się do decyzji organu (i własnego wniosku), a nie że nie było podstaw do cofnięcia zezwolenia w części dotyczącej tych punktów skoro strona sama stwierdziła, że zaprzestała w nich działalności. W ocenie organu, co zresztą Spółka przyznała w toku postępowania, zaistniała sytuacja jest wynikiem błędu po stronie Spółki. Błąd ten jednak strona usiłuje "przerzucić" na organ, kwestionując własne działania podejmowane w sprawie i postępowanie organu.
Nadto stwierdzić należy, iż skoro, jak wskazuje Spółka, wskutek nieprawidłowości ustanowionego prokurenta została ona pozbawiona udziału w postępowaniu, a nadto nie nastąpiło wszczęcie postępowania, to jest to okoliczność uzasadniająca wznowienie postępowania.
Zgodnie z art. 240 § 1 pkt 4 O.p. w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu.
Stosownie do art. 241 § 1 powołanej ustawy, wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. Wznowienie postępowania z przyczyny wymienionej w art. 240 § 1 pkt 4 O.p. następuje tylko na żądanie strony wniesione w terminie miesiąca od dnia powzięcia wiadomości o wydaniu decyzji.
Sąd podziela jednak ocenę organu, że w rozpatrywanej sprawie niedopuszczenie strony do uczestnictwa w postępowaniu będzie występowało tylko w sytuacji, gdy o wszczęciu postępowania na wniosek strony organ nie zawiadamia pozostałych stron i prowadzi postępowanie bez ich udziału.
Nadto, organ zasadnie uznał, że wbrew twierdzeniom strony w rozpatrywanej sprawie nie zachodzi konkurencyjność trybów nadzwyczajnych wzruszenia decyzji ostatecznej. Przesłanka nie uczestniczenia przez w postępowaniu nie z własnej winy jest podstawą do wznowienia postępowania i nie może być uznana równocześnie za rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 247 § 1 pkt 3 O.p.
Stanowisko takie jest ugruntowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. I tak, zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 grudnia 2008 r.. sygn. akt I FSK 1536/07, przepis art. 240 § 1 pkt 4 O.p. jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 247 § 3 O.p. W związku z tym można uznać, że brak udziału strony, bez własnej winy w postępowaniu, stanowi podstawę do wznowienia postępowania i nie może być podstawą do stwierdzenia nieważności.
Analogiczne stanowisko zawarł Naczelny Sąd Administracyjny także w wyroku z dnia 14 marca 2006 r., sygn. akt I FSK 662/05
Przesłanka wznowienia nie może jednocześnie stanowić przesłanki rażącego naruszenia prawa (wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 stycznia 2012 r., sygn. akt 1637/11).
Podkreślić należy, że stwierdzenie nieważności decyzji dotyczy kwalifikowanych wad decyzji ostatecznej, a tryb wznowienia postępowania dotyczy wad postępowania takich jak choćby nie zawiniony przez stronę brak udziału w postępowaniu.
Sąd podziela też ocenę organu, że uwagi na odmienny katalog przesłanek do wznowienia postępowania (wady postępowania) oraz stwierdzenia nieważności (kwalifikowane wady decyzji) nie można mówić, wbrew stanowisku strony, o konkurencyjności tych trybów wzruszania decyzji ostatecznych.
Sąd uważa również, nawiązując do podniesionej przez stronę okoliczności, iż jej wniosek nie został złożony przez osobę umocowaną do reprezentacji Spółki, a zatem wydając decyzję organ rażąco naruszył prawo, że działania organu w tym zakresie nie były wadliwe.
Skracając wywody na ten temat Sąd podziela też ocenę organu, że w niniejszej sprawie strona była reprezentowana przez osobę ujawnioną w Krajowym Rejestrze Sądowym jako prokurent, a zatem organ miał wszelkie podstawy do przyjęcia, że jest to osoba uprawniona do reprezentacji Spółki. Co więcej, organ nie jest obowiązany w przypadku działań prokurenta do żądania dodatkowego dokumentu potwierdzającego udzielenie prokury. Jak wskazuje się w orzecznictwie sądowym, ustanowiony przez spółkę prokurent w celu ujawnienia udzielonej mu prokury może skutecznie posługiwać się odpisem z Krajowego Rejestru Sądowego (tak: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 marca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 2020/07).
Tym samym, brak podstaw do uznania, że jak twierdzi strona w pkt 7 skargi, działanie organu w tym zakresie dotknięte zostało wadą nieważności z powodu rażącego naruszenia prawa, skoro organ działał w zaufaniu do treści wpisów ujawnionych w rejestrze.
W niniejszej sprawie, jak wynika ze skargi, ww. wpis nie został sprostowany, uzupełniony lub wykreślony, a Spółka po zauważeniu błędu, w dniu [...] kwietnia 2013 r. złożyła do KRS jedynie pismo wyjaśniające w tej sprawie, w załączniku przedkładając uchwałę zarządu z dnia [...] kwietnia 2013 r. w sprawie powołania p. Z. K. do pełnienia funkcji prokurenta. Spółka nie wystąpiła więc z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie wpisu. Dodatkowo strona w skardze sama przyznaje, że wpisu dokonano zgodnie ze zgłoszeniem podmiotu i na podstawie zgłoszenia.
Sąd podziela też ocenę organu, że spółka błędnie utożsamia rażące naruszenie prawa przez członka zarządu z rażącym naruszeniem prawa przy wydawaniu decyzji ostatecznej, będącym podstawą do stwierdzenia jej nieważności. W tym ostatnim przypadku chodzi o naruszenia prawa popełnione przez organ i tym samym uzasadniające kasację wydanych przez ten organ rozstrzygnięć. Nieuprawnione i niczym nieuzasadnione jest zatem przerzucanie błędów w czynnościach podejmowanych przez organy Spółki na organ administracji.
W kwestii podstawowej, tj. zawartego w skardze wniosku strony o uchylenie w całości decyzji Ministra Finansów z dnia [...] stycznia 2014 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r. w zakresie, w jakim organ cofnął Spółce zezwolenie na przyjmowanie zakładów wzajemnych z dnia [...] lipca 2009 r. z późn. zm. w części, tj. w punktach zlokalizowanych w B. przy ul. [...], w E. przy ul. [...], w G. przy ul. [...] i w G. przy ul. [...], Sąd w całości zgadza się z argumentacją organu podniesioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oraz powtórzoną w odpowiedzi na skargę, a dotyczącą przyczyn odmowy stwierdzenia nieważności przedmiotowej decyzji.. W szczególności Sąd uważa, że w zaskarżonej decyzji w sposób wyczerpujący udowodniono, że brak jest jakichkolwiek przesłanek do zastosowania w sprawie art. 247 § 1 O.p. Jednocześnie, w ocenie Sądu, przytoczone przez organ orzecznictwo sądów administracyjnych dotyczące stwierdzenia nieważności decyzji wszechstronnie i jednoznacznie uzasadnia zaskarżone rozstrzygnięcie. W tym stanie rzeczy nie ma potrzeby powtarzania i rozszerzania tej argumentacji.
W konsekwencji Sąd podziela ocenę organu, że zarzuty przedstawione przez stronę w skardze są nieuzasadnione i nie znajdują odzwierciedlenia w stanie faktycznym i prawnym niniejszej sprawy. Minister Finansów dokonał również prawidłowej wykładni zarówno przepisów u.g.h., jak i O.p., mających zastosowanie w niniejszej sprawie.
Ponadto oceniając zaskarżoną decyzję Sąd nie stwierdził żadnych innych uchybień, których istnienie powinien uwzględnić z urzędu.
W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 127, z późn. zm.) orzekł jak w sentencji wyroku.
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).