Art. 2432. Dokumenty znajdujące się w aktach sprawy lub do nich dołączone
Kodeks postępowania cywilnego
Dokumenty znajdujące się w aktach sprawy lub do nich dołączone stanowią dowody bez wydawania odrębnego postanowienia. Pomijając dowód z takiego dokumentu, sąd wydaje postanowienie.
Komentarz redakcyjny
Opracowany przy wykorzystaniu narzędzia ChatGPT (OpenAI)
I. Część ogólna
Art. 243[2] k.p.c. ustanawia istotną zmianę modelu dopuszczania dowodów z dokumentów w procesie cywilnym. Przepis ten, wprowadzony ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469), przewiduje automatyzm uznania dokumentów znajdujących się w aktach sprawy lub do nich dołączonych za dowody bez konieczności wydawania postanowienia dowodowego.
Celem komentowanego przepisu jest uproszczenie i skrócenie postępowania sądowego poprzez wyeliminowanie obowiązku wydawania pozytywnych postanowień dowodowych w odniesieniu do dokumentów już znajdujących się w aktach sprawy. Wynika to z założenia, że dokumenty te i tak muszą zostać przeczytane przez sąd, co czyni zbędnym formalne ich dopuszczanie. Regulacja ta wpisuje się w tendencję zwiększania efektywności procesowej i zmniejszania obciążeń formalnych sądów. Jedynie pominięcie dowodu wymaga natomiast wydania postanowienia przez sąd.
Art. 243[2] k.p.c. stanowi wyjątek od ogólnej zasady wyrażonej w art. 236 k.p.c., zgodnie z którą sąd dopuszcza dowody postanowieniem. Stanowi również uzupełnienie przepisów art. 235[1] i 235[2] k.p.c. regulujących wymogi formalne wniosków dowodowych i podstawy ich pominięcia. Przepis ten musi być interpretowany w zgodzie z zasadami kontradyktoryjności (art. 232 k.p.c.) i prawa do rzetelnego procesu (art. 45 Konstytucji RP i art. 6 EKPC). Oznacza to konieczność zapewnienia stronie dostępu do dokumentów z akt oraz możliwości realnego ustosunkowania się do nich, nawet jeśli formalnie nie wydano postanowienia dowodowego.
W praktyce sądowej zdarza się, że strony dołączają do pism duże pakiety dokumentów bez wskazania, do czego mają one służyć. Sądy, powołując się na art. 243[2] k.p.c., nie wydają postanowień dowodowych, co utrudnia stronom zrozumienie, które dokumenty zostały uznane za mające znaczenie dowodowe. Powinnością strony jest nadal formułowanie wniosku dowodowego, zawierającego wskazanie dokumentu oraz faktu, który ma on wykazywać. Tylko wówczas sąd może efektywnie ocenić zasadność pominięcia takiego dowodu. W przeciwnym wypadku pojawia się ryzyko zaskoczenia strony treścią orzeczenia opartego na materiale, do którego
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
