Art. 185c. Przesłuchanie pokrzywdzonego, który ukończył 15 lat w sprawach o czyny z art. 197–199 k.k.
Kodeks postępowania karnego
§ 1. W sprawach o przestępstwa określone w art. 197–199 Kodeksu karnego zawiadomienie o przestępstwie, jeżeli składa je pokrzywdzony, powinno ograniczyć się do wskazania najważniejszych faktów i dowodów.
§ 1a. W sprawach o przestępstwa określone w § 1 pokrzywdzonego, który w chwili przesłuchania ukończył 15 lat, przesłuchuje się w charakterze świadka tylko wówczas, gdy jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, i tylko raz, chyba że wyjdą na jaw istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga
ponownego przesłuchania, lub w razie uwzględnienia wniosku dowodowego oskarżonego, który nie miał obrońcy
w czasie pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego.
§ 2. Przesłuchanie pokrzywdzonego, o którym mowa w § 1a, w charakterze świadka przeprowadza sąd na posiedzeniu z udziałem biegłego psychologa niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku. Prokurator, obrońca oraz pełnomocnik pokrzywdzonego mają prawo wziąć udział w przesłuchaniu. Osoba wymieniona w art. 51 § 2 lub osoba pełnoletnia wskazana przez pokrzywdzonego ma prawo również być obecna przy przesłuchaniu, jeżeli nie ogranicza to swobody wypowiedzi przesłuchiwanego. Na rozprawie głównej odtwarza się sporządzony zapis obrazu i dźwięku przesłuchania oraz odczytuje się protokół przesłuchania.
§ 3. (uchylony z dniem 15 sierpnia 2023 ustawą z dnia 13 stycznia 2023 r.,(Dz.U. z 2023 r., 289)
§ 4. Na wniosek pokrzywdzonego należy zapewnić, aby biegły psycholog biorący udział w przesłuchaniu był osobą o wskazanej przez niego płci, chyba że będzie to utrudniać postępowanie.
Komentarz redakcyjny
Przepis art. 185c k.p.k. wskazuje sposób postępowania z pokrzywdzonym, który ukończył 15 rok życia, przy prowadzeniu postępowań w sprawach o przestępstwa określone w art. 197 k.k. (zgwałcenie), art. 198 k.k. (wykorzystanie bezradności, upośledzenia w celu doprowadzenia do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej), art. 199 k.k. (nadużycie zależności).
Dodatkowym warunkiem zainicjowania wskazanego trybu jest stwierdzenie, że nie zachodzą przesłanki z art. 185a § 4 k.p.k.
W § 1 omawianego przepisu wskazane jest, że w przypadku składania przez pokrzywdzonego zawiadomienia o przestępstwie, czynność powinna być ograniczona do wskazania najważniejszych faktów i dowodów, tj. daty i miejsca, ewentualnego sprawcy lub jego opisu, podania świadków, przedstawienia np. zaświadczenia lekarskiego. Ograniczenia to związane jest z uniknięciem wtórnej wiktymizacji.
Z protokołu zawiadomienia powinny wynikać ewentualne przesłanki do zastosowania trybu z art. 185c k.p.k., czyli okoliczności, które wskażą na rodzaj popełnionego przestępstwa (zgwałcenie, wykorzystanie bezradności, upośledzenia w celu doprowadzenia do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej, nadużycie zależności) oraz dowody w celu ich niezwłocznego zabezpieczenia np. ślady, ubrania, przesłuchania świadków.
Przesłuchanie pokrzywdzonego przeprowadza sąd na posiedzeniu. Prawo do udziału w posiedzeniu mają prokurator, obrońca oraz pełnomocnik pokrzywdzonego. Wykluczony jest udział sprawcy.
Czynność przesłuchania dokumentowana jest przez sporządzenie protokołu, jak i rejestracją obrazu i dźwięku, które są odczytywane i odtwarzane na rozprawie głównej (art. 185c § 2 k.p.k.).
Przesłuchanie pokrzywdzonego w charakterze świadka, który w chwili przesłuchania ukończył 15 rok życia, odbywa tylko wówczas, gdy jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Powinno się odbyć tylko raz. Można wyjątkowo powtórzyć czynność, jeśli ujawnione zostaną się nowych okoliczności ( art. 185c § 1ak.p.k.).
Podstawy wnioskowania o ponowne przesłuchanie osoby pokrzywdzonej nie stanowi ustalenie, że osiągnęła ona pełnoletniość. Z treści § 3 komentowanej normy prawnej wynika jedynie możliwość, a