Art. 292a. Zabezpieczenie przez ustanowienie przymusowego zarządu przedsiębiorstwa
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Zabezpieczenie wykonania orzeczenia, o którym mowa w art. 291 § 1, może nastąpić również przez ustanowienie przymusowego zarządu przedsiębiorstwa i wyznaczenie zarządcy. W postanowieniu określa się przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część oraz wskazuje się zarządcę spośród osób posiadających licencję doradcy restrukturyzacyjnego, o której mowa w ustawie z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji doradcy restrukturyzacyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 883 oraz z 2018 r. poz. 398).
§ 2. W postępowaniu przygotowawczym postanowienie o zabezpieczeniu przez ustanowienie przymusowego zarządu wydaje prokurator. Postanowienie podlega zatwierdzeniu przez sąd.
§ 3. Po wydaniu postanowienia, o którym mowa w § 2, prokurator najpóźniej w ciągu 7 dni występuje do sądu o jego zatwierdzenie. W przedmiocie zatwierdzenia sąd rozstrzyga w ciągu 7 dni od dnia przekazania mu postanowienia.
§ 4. Zabezpieczenie upada z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o odmowie zatwierdzenia postanowienia, o którym mowa w § 2.
§ 5. W przedmiocie zatwierdzenia postanowienia prokuratora o zabezpieczeniu orzeka na wniosek prokuratora w postępowaniu przygotowawczym sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się postępowanie, a po wniesieniu aktu oskarżenia w przedmiocie zatwierdzenia orzeka sąd, przed którym sprawa się toczy.
§ 6. Po wniesieniu aktu oskarżenia postanowienie o zabezpieczeniu przez ustanowienie przymusowego zarządu wydaje sąd, przed którym sprawa się toczy.
§ 7. Na postanowienie sądu w przedmiocie zatwierdzenia postanowienia o zabezpieczeniu lub w przedmiocie zabezpieczenia stronom, pokrzywdzonemu oraz właścicielowi lub osobie kierującej przedsiębiorstwem w jego imieniu przysługuje zażalenie.
§ 8. Zarządca zapewnia ciągłość pracy zabezpieczonego przedsiębiorstwa oraz przekazuje sądowi lub prokuratorowi posiadane informacje mające znaczenie dla toczącego się postępowania, w szczególności o sposobie i okolicznościach wykorzystania tego przedsiębiorstwa do popełnienia przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści oraz o rzeczach i dokumentach mogących stanowić dowód w sprawie.
§ 9. Zarządca sporządza spis składników majątku i praw majątkowych przedsiębiorstwa i przekazuje go prokuratorowi lub sądowi, który wydał postanowienie o zabezpieczeniu. Właściciel lub inna osoba kierująca przedsiębiorstwem w jego imieniu może wnosić do prokuratora lub sądu, który wydał postanowienie o zabezpieczeniu, o wyłączenie określonych składników majątku lub praw majątkowych z zabezpieczenia.
§ 10. Na postanowienie w przedmiocie wyłączenia określonych składników majątku lub praw majątkowych z zabezpieczenia stronom, pokrzywdzonemu oraz właścicielowi lub innej osobie kierującej przedsiębiorstwem w jego imieniu przysługuje zażalenie.
Komentarz redakcyjny
Przepis został wprowadzony ustawą z dnia 23 marca 2017 r. (Dz.U. z 2017r. poz. 768). Przewiduje dodatkowy sposób wykonania zabezpieczenia majątkowego polegający na ustanowieniu przymusowego zarządu przedsiębiorstwa i wyznaczeniu zarządcy, w celu zabezpieczenia wykonania orzeczenia, o którym mowa w art. 291 § 1 k.p.k., a mianowicie: grzywny, świadczenia pieniężnego, przepadku, w tym przepadku przedsiębiorstwa (art.44a k.k.), środka kompensacyjnego, zwrotu pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi korzyści majątkowej, jaką sprawca osiągnął z popełnionego przestępstwa, albo jej równowartości oraz art. 292 a § 1 k.p.k.
Celem instytucji jest usprawnienie mechanizmów służących pozbawieniu sprawców przestępstw korzyści osiągniętych z popełnienia czynów zabronionych, a także zwiększenie efektywności przepadku mienia, rozszerzenie możliwości stosowania przepadku.
Sposób zabezpieczenia kar i środków przewidzianych w przepisach Kodeksu karnego skarbowego określają – podobnie jak w przypadku kar i środków przewidzianych w Kodeksie karnym - przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu postępowania karnego oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Może być ustanowiony wyłącznie wobec przedsiębiorstwa, którego właścicielem jest podejrzany lub inna osoba fizyczna. Zabezpieczenie majątkowe nie może obejmować przedsiębiorstwa, którego właścicielem jest podmiot zbiorowy.
Właściciel lub inna osoba kierująca przedsiębiorstwem w jego imieniu może wnosić do prokuratora lub sądu , który wydał postanowienie o zabezpieczeniu, o wyłączenie określonych składników majątku lub praw majątkowych z zabezpieczenia. Wówczas istnieje możliwość wyłączenia określonych składników majątku lub praw majątkowych z zabezpieczenia (art. 292a § 9 k.p.k.).
Właściwość
W postępowaniu sądowym postanowienie o zabezpieczeniu przez ustanowienie przymusowego zarządu wydaje sąd, przed którym sprawa się toczy (art. 292a § 6 k.p.k.) i nie jest potrzebny wniosek prokuratora. W postępowaniu przygotowawczym decyzje wydaje prokurator.
Postanowienie sądu
W postanowieniu określa się przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część oraz wskazuje się zarządcę przedsiębiorstwa spośród osób posiadających licencję doradcy restrukturyzacyjnego.
Postanowienie jest natychmiast wykonalne, co dotyczy również postanowienia prokuratora w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego, w którym wskazano jako sposób zabezpieczenia,