Art. 231. Złożenie rzeczy do depozytu sądowego albo oddanie osobie godnej zaufania
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Jeżeli powstaje wątpliwość, komu należy wydać zatrzymaną rzecz, sąd, referendarz sądowy lub prokurator składa ją do depozytu sądowego albo oddaje osobie godnej zaufania aż do wyjaśnienia uprawnienia do odbioru. Przepisy o likwidacji depozytów i nieodebranych rzeczy stosuje się odpowiednio.
§ 2. Przedmioty o wartości naukowej, artystycznej lub historycznej oddaje się na przechowanie muzeum lub innej właściwej instytucji.
Komentarz redakcyjny
Art. 231 § 1 dotyczy sytuacji, gdy zabezpieczone w sprawie dowody rzeczowe są zbędne w postępowaniu karnym.
Jeżeli w toku postępowania karnego zabezpieczone zostaną przedmioty, co do których istnieją wątpliwości, komu należy je wydać, składa się je do depozytu sądowego lub oddaje się na przechowanie osobie godnej zaufania aż do wyjaśnienia uprawnienia do odbioru.
Wątpliwości, komu należy wydać przedmioty rodzą się wówczas, gdy na podstawie poczynionych w sprawie ustaleń, nie można uznać, kto jest osobą/ podmiotem, któremu rzecz należy zwrócić. Sytuacja taka zachodzi, gdy brak jest wystarczających dokumentów/ dowodów świadczących o uprawnieniach do rzeczy lub jeśli kilka osób rości prawa do rzeczy, albo nie ustalono żadnego podmiotu uprawnionego.
Złożenie przedmiotu do depozytu sądowego lub oddanie na przechowanie osobie godnej zaufania nie przesądza czyichkolwiek praw, a osoby, które uważają się za uprawnione do otrzymania poszczególnych przedmiotów, mogą ich dochodzić w trybie powództwa cywilnego, w tym również żądać ustalenia, że są właścicielami rzeczy (postanowienie SA w Krakowie z 25.05.1994 r., II AKz 169/94, KZS 1994/5, poz. 24).
Inną sytuacją, w której korzysta się z możliwości złożenia rzeczy do depozytu sadowego jest, gdy podmiot uprawniony do odbioru jest ustalony, ale odmówił przyjęcia lub nie zgłosił się po nią lub nie można ustalić miejsca jego pobytu.
Depozyt sądowy w postępowaniu karnym jest instytucją prawną, której istota polega na przechowywaniu przez Skarb Państwa zatrzymanych rzeczy, uznanych za zbędne dla postępowania karnego lub pieniędzy uzyskanych z ich sprzedaży, które to przedmioty nie mogą być wydane z uwagi na istnienie wątpliwości co do osoby uprawnionej (art. 231 § 1 zd. 1) (K. Markiewicz, Postępowanie z przedmiotami zajętymi na użytek procesu karnego, Prok. i Pr. 2004/7–8, s. 116; J. Misztal-Konecka, Właściwość sądu w sprawach składania przez prokuratora przedmiotów do depozytu sądowego, Prok. i Pr. 2013/1, s. 20).
W toku postępowania przygotowawczego o złożeniu rzeczy do