Art. 85. Domniemanie ojcostwa

Kodeks rodzinny i opiekuńczy

§ 1. Domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten, kto obcował z matką dziecka nie dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem się dziecka, albo ten, kto był dawcą komórki rozrodczej w przypadku dziecka urodzonego w wyniku dawstwa partnerskiego w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji.

§ 2. Okoliczność, że matka w tym okresie obcowała także z innym mężczyzną, może być podstawą do obalenia domniemania tylko wtedy, gdy z okoliczności wynika, że ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne.

Komentarze orzecznicze Komentarze autorskie

Domniemanie ojcostwa przewidziane w art. 85 § 1 k.r.o.

Jacek Ignaczewski: Domniemanie ojcostwa

Jacek Ignaczewskisędzia Sądu Rejonowego w Olsztynie, twórca StandardówPrawa.pl., autor wielu publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.: Domniemanie ojcostwa

Na gruncie art. 85 § 1 k.r.o. mamy do czynienia z domniemaniem prawnym opartym na prawdopodobieństwie polegającym na tym, że utrzymywanie stosunków cielesnych kobiety i mężczyzny w okresie koncepcyjnym – tj. nie dawniej niż w trzechsetnym i nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem dziecka – doprowadziło do poczęcia dziecka w stosunku do którego dochodzi się przed sądem ustalenia ojcostwa.

W dobie badań DNA razi anachronicznością § 2 omawianego artykułu, który o pochodzeniu dziecka rozstrzyga na podstawie prawdopodobieństwa. Według art. 5 europejskiej konwencji o statusie prawnym dziecka pozamałżeńskiego (dz. U. 1999r., nr 79, poz. 888) w postępowaniu o ustalenie pochodzenia dziecka od ojca należy dopuścić dowody naukowe, które mogą pomóc w ustaleniu lub wykluczeniu ojcostwa.

W sprawach o pochodzenie dziecka nie są możliwe przekształcenia podmiotowe w procesie, więc spełnienie konwencyjnej normy – w świetle zarzutu plurium concumbentum (obcowania z kilkoma mężczyznami w okresie koncepcyjnym) jest trudne do spełnienia. Wynika to z tego, że inny mężczyzna, z którym matka obcowała w okresie koncepcyjnym może występować w sprawie jako świadek i nie ma żadnym możliwości przymuszenia go do poddania się badaniom DNA. Wątpliwe są racje za prowadzeniem kilku procesów prowadzonych równolegle lub po sobie z udziałem innych mężczyzn.

W typowych przypadkach badania DNA poprzedza pobranie krwi od zainteresowanych stron postępowania sądowego; dlatego też ma zastosowanie wprost art. 306 k.p.c, na podstawie którego pobranie krwi w celu jej badania może nastąpić tylko za zgodą osoby, której krew ma być pobrana, a jeżeli osoba ta nie ukończyła trzynastu lat lub jest ubezwłasnowolniona całkowicie – za zgodą jej przedstawiciela ustawowego. Odmowa na pobranie krwi albo nieusprawiedliwione niestawiennictwo w punkcie pobrania krwi polegają ocenie na podstawie art. 233 § 2 k.p.c.. Na tej postawie sąd ocenia jakie znaczenie nadać takiej postawie.

Przed przyjęciem ujemnych konsekwencji dla strony działającej bez adwokata sąd

Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium

Reklama