Art. 512. Odpowiednie stosowanie przepisów o rozdzielności majątkowej
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Do rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków stosuje się przepisy o rozdzielności majątkowej, z zachowaniem przepisów niniejszego oddziału.
Komentarz redakcyjny
Istota rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków – określana także jako wspólnota zysków lub podział dorobku -sprowadza się do dwóch elementów: rozdzielności majątkowej i wspólności dorobku, rozumianej jako wzrost wartości majątku po zawarciu umowy majątkowej (art. 51[3] § 1). Pomiędzy tymi elementami istnieje łatwa do uchwycenia granica. Jest nią w zasadzie moment ustania małżeństwa. Do tego czasu małżonków obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej, stąd też odesłanie w przepisie art. 51[2] do przepisów o rozdzielności majątkowej.
To, co stanowi novum omawianego ustroju majątkowego, ujawnia się z momentem ustania rozdzielności majątkowej. Z tą chwilą małżonek, którego dorobek jest mniejszy, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa (art. 51[4] § 1).
Omawiany ustrój nie ogranicza swobody małżonków w podejmowaniu decyzji majątkowych, co ma szczególne znaczenie w zakresie prowadzenia przedsiębiorstwa przez jednego z małżonków. Z drugiej strony rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków z założenia zapewnia małżonkowi słabszemu pod względem ekonomicznym sprawiedliwy podział przyrostu wartości majątku osobistego współmałżonka, a więc tego, czego się dorobił w trakcie związku (dorobek małżeństwa).
Atrakcyjność rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobku, generalnie rzecz biorąc, polega na tym, że ustrój ten godzi wymogi nowoczesnego obrotu prawnogospodarczego z ochroną rodziny. W literaturze zalety rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobku szczegółowo wyartykułował w punktach T. Smyczyński (Kierunki reformy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, KPP 1999, z. 2, s. 314), wskazując, że ustrój ten:
1) nie osłabia podstawy prawnej utrzymania rodziny,
2) zapewnia obojgu małżonkom konieczną samodzielność w działalności zarobkowej,
3) zapewnia drugiemu małżonkowi kontrolę i decyzję co do czynności prawnych dotyczących istotnych składników majątkowych,
4) w razie ustania ustroju małżonkowie mogą żądać ustalenia stanu majątku dorobkowego i wyrównania udziałów.
Ustrój rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobku nie jest pozbawiony także wad. W szczególności należy zauważyć, że nie rozstrzyga on zagadnienia równoczesnej śmierci małżonków, co istotnie osłabia spadkobierców niepracującego małżonka.
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
