Art. 159. Wyłączenie reprezentacji opiekuna
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 1. Opiekun nie może reprezentować osób pozostających pod jego opieką:
1) przy czynnościach prawnych między tymi osobami;
2) przy czynnościach prawnych między jedną z tych osób a opiekunem albo jego małżonkiem, zstępnymi, wstępnymi lub rodzeństwem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz osoby pozostającej pod opieką.
§ 2. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym.
Komentarz redakcyjny
Opiekun prawy, jako przedstawiciel ustawowy pupila, może dokonywać czynności prawnych, działając w imieniu i ze skutkami dla reprezentowanego (art. 95 § 2 k.c.). Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego (art. 95 § 1 i 2 k.c.).
Reprezentacja opiekuna odnosi się nie tylko do czynności prawnych, ale także i faktycznych i procesowych, niekoniecznie związanych z zarządem majątku pupila. Obejmuje również akty niemajątkowe związane z osobą pupila. Przykładem może być reprezentacja opiekuna w zakresie udzielanych pupilowi świadczeń zdrowotnych. Nadto reprezentacja nie ogranicza się jedynie do zastępstwa procesowego, ale także obejmuje reprezentowanie dziecka przed organami państwowymi lub samorządowymi (np. w postępowaniu o wydanie dziecku paszportu, o zmianę imienia i nazwiska).
Prawo reprezentacji pupila przez przedstawiciela ustawowego podlega ograniczeniom. Art. 95 § 1 k.c. wyłącza przedstawicielstwo przedstawiciela ustawowego, jeżeli przepis szczególny tak stanowi albo gdy sprzeciwia się jemu właściwość czynności prawnej. Z mocy art. 159 opiekun nie może reprezentować osób pozostających pod jego opieką:
a) przy czynnościach prawnych między tymi osobami,
b) przy czynnościach prawnych między jedną z tych osób a opiekunem albo jego małżonkiem, zstępnymi, wstępnymi lub rodzeństwem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz osoby pozostającej pod opieką,
c) w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym w sytuacjach wskazanych w pkt a i b.
Założeniem przepisu art. 159 k.r.o. jest dążenie do uniknięcia ujemnych - dla pozostającego pod opieką - skutków czynności, w których może występować sprzeczność interesów, oraz wyeliminowanie sytuacji, w których zachodziłaby obawa, że opiekun nie będzie w pełni obiektywny i nie będzie działał jedynie dla dobra pozostającego pod opieką (post. SN z 19.9.1967 r., III CR 177/67). Obawa taka nie zachodzi w stosunku do czynności polegających na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz osoby pozostającej pod opieką, gdyż czynności te z reguły nie wywołują obawy
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
