Art. 4498. Przedawnienie
Kodeks cywilny
Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez produkt niebezpieczny ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się lub przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednak w każdym wypadku roszczenie przedawnia się z upływem lat dziesięciu od wprowadzenia produktu do obrotu.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
I. Część ogólna
Artykuł 449[8] k.c. ustanawia szczególną regulację dotyczącą przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej przez produkt niebezpieczny. Przepis ten stanowi lex specialis względem ogólnych unormowań przedawnienia roszczeń deliktowych określonych w art. 442[1]; k.c., a jego celem jest zrównoważenie interesów poszkodowanego konsumenta oraz producenta ponoszącego odpowiedzialność za wady swoich produktów.
Zasadniczą strukturę omawianego przepisu tworzą dwa niezależne terminy przedawnienia: trzyletni oraz dziesięcioletni. Pierwszy z nich opiera się na zasadzie a tempore scientiae – jego bieg rozpoczyna się z dniem, w którym poszkodowany dowiedział się lub przy dołożeniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie oraz o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Drugi ma charakter sztywny i wynosi dziesięć lat od chwili wprowadzenia produktu do obrotu, niezależnie od wiedzy poszkodowanego i daty powstania szkody.
Ustanowienie dwóch odrębnych terminów o odmiennych funkcjach służy nie tylko ochronie konsumenta, ale również zabezpieczeniu producenta przed odpowiedzialnością w nieograniczonym czasie. Jednocześnie regulacja ta wywołuje szereg kontrowersji aksjologicznych i praktycznych, m.in. z uwagi na ograniczenie możliwości dochodzenia roszczeń w sytuacjach, w których szkoda ujawnia się dopiero po upływie dziesięciu lat od wprowadzenia produktu do obrotu.
W ocenie doktryny komentowany przepis, pomimo deklarowanej ochrony konsumenta, może prowadzić do skutków odwrotnych – ograniczając skuteczność dochodzenia roszczeń w przypadku szkód ujawniających się z opóźnieniem (np. na skutek działania leków lub substancji toksycznych). W tym kontekście podnosi się również, że art. 449[8] k.c. implementuje art. 10 i 11 dyrektywy 85/374/EWG, jednak w sposób nie do końca zgodny z jej celem i charakterem normatywnym – zwłaszcza w zakresie przyjęcia charakteru przedawnienia zamiast terminu zawitego.
II. Kontekst systemowy art. 449[8] k.c.
Artykuł 449[8] k.c. funkcjonuje jako element wyodrębnionego w Kodeksie cywilnym reżimu odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez produkt niebezpieczny (art. 449[1];–449[1];[1]; k.c.), który stanowi szczególną odmianę odpowiedzialności deliktowej, opartą na zasadzie ryzyka. Przepis ten jest
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
