Art. 772. Dokumentowa forma czynności prawnej
Kodeks cywilny
Do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
Część ogólna
Forma dokumentowa jest jedną z form szczególnych składania oświadczeń woli, ustanowioną w art. 77[2] k.c., który stanowi, że „do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie”. Jest to forma najmniej sformalizowana spośród form szczególnych – nie wymaga własnoręcznego podpisu ani kwalifikowanego środka identyfikacji, lecz jedynie utrwalenia treści oświadczenia i możliwości identyfikacji jego autora.
Instytucja ta została wprowadzona nowelizacją z dnia 10 lipca 2015 r., która weszła w życie 8 września 2016 r., jako odpowiedź na potrzebę uregulowania praktyki składania oświadczeń drogą elektroniczną (np. e-maile, SMS-y, systemy online).
2. Kontekst systemowy
Forma dokumentowa stanowi kompromis pomiędzy pełną swobodą formy (art. 60 k.c.), a bardziej rygorystycznymi formami pisemnymi czy elektronicznymi. Jest wykorzystywana w kilku przepisach Kodeksu cywilnego (np. art. 720 § 2, art. 77 § 2, art. 77[1] § 2 k.c.) oraz bywa zastrzegana umownie (art. 76 k.c.).
W systemie dowodowym postępowania cywilnego dokument w rozumieniu art. 77[3] k.c., stanowiący nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią, jest często kwalifikowany jako dokument prywatny bez podpisu, podlegający ocenie dowodowej zgodnie z art. 308 k.p.c.
3. Warunki zachowania formy dokumentowej
a) Złożenie oświadczenia w postaci dokumentu
Dokument to każdy nośnik informacji (tekst, obraz, dźwięk), który pozwala zapoznać się z treścią oświadczenia woli. Może to być wiadomość e-mail, SMS, nagranie audio, plik PDF, wpis w formularzu online lub zapis na platformie chmurowej.
Nie jest konieczne, aby dokument był opatrzony podpisem (nawet elektronicznym). Wymagane jest jedynie, aby jego treść była możliwa do utrwalenia i późniejszego odtworzenia.
b) Możliwość ustalenia osoby składającej oświadczenie
Treść dokumentu lub sposób jego przekazania musi umożliwiać identyfikację osoby, która złożyła oświadczenie. Może to nastąpić na podstawie:
-
adresu e-mail lub numeru telefonu,
-
IP komputera,
-
konta użytkownika w systemie elektronicznym,
-
danych biometrycznych