Art. 223a. Publiczne nawoływanie do udostępnienia informacji o życiu prywatnym funkcjonariusza
Kodeks karny
§ 1. Kto publicznie nawołuje do udostępnienia informacji dotyczących życia prywatnego funkcjonariusza organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariusza Służby Więziennej, których udostępnienie może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa tego funkcjonariusza lub osoby dla niego najbliższej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Tej samej karze podlega sprawca czynu określonego w § 1 popełnionego na szkodę byłego funkcjonariusza publicznego, o którym mowa w § 1, jeżeli czyn ten pozostaje w związku z zadaniami z zakresu ochrony bezpieczeństwa publicznego lub zadaniami Służby Więziennej, które pokrzywdzony wykonywał.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
1. Uwagi ogólne
Przestępstwo z art. 223a k.k. stanowi odpowiedź ustawodawcy na rosnące zagrożenia wobec funkcjonariuszy służb publicznych, szczególnie w kontekście działań dezinformacyjnych, nękania oraz tzw. doxxingu, czyli celowego ujawniania danych osobowych w celu wywołania zagrożenia. Typizacja ta ma charakter prewencyjny – penalizuje nie bezpośrednie naruszenie dobra prawnego, lecz zachowanie, które może stworzyć warunki do jego naruszenia przez osoby trzecie.
Czyn zabroniony polega na publicznym nawoływaniu do udostępniania informacji z życia prywatnego funkcjonariuszy (lub ich najbliższych), przy czym istotne jest, że samo nawoływanie – niezależnie od skutku – stanowi już przestępstwo. Przepis obejmuje zarówno funkcjonariuszy aktualnie pełniących służbę, jak i byłych, o ile nawoływanie ma związek z ich wcześniejszymi zadaniami służbowymi. Ochrona rozciąga się także na osoby najbliższe, co zwiększa zasięg zabezpieczenia ich prywatności i bezpieczeństwa.
Dobrem prawnym chronionym przez art. 223a k.k. jest przede wszystkim bezpieczeństwo osobiste funkcjonariuszy wykonujących zadania w interesie publicznym, ale również porządek konstytucyjny i zaufanie do instytucji państwowych. Przepis ten znajduje zastosowanie przede wszystkim w środowisku cyfrowym – zwłaszcza w mediach społecznościowych – gdzie rozpowszechnianie treści ma największy zasięg i potencjał destabilizujący.
Art. 223a k.k. należy interpretować ściśle, z uwzględnieniem zasady proporcjonalności między ochroną bezpieczeństwa a wolnością słowa. Jednocześnie powinien być stosowany konsekwentnie wszędzie tam, gdzie nawoływanie prowadzi do realnego zagrożenia represją, przemocą lub nękaniem osób pełniących służbę publiczną. Charakterystyczna jest prewencyjna i antyrepresyjna funkcja tej regulacji.
2. Kontekst systemowy
2.1. Relacja do konstytucyjnej wolności słowa i standardu strasburskiego
Art. 223a k.k. penalizuje określone formy publicznego nawoływania, co z perspektywy systemowej może budzić pytania o jego zgodność z gwarancjami wolności wypowiedzi – zarówno na gruncie Konstytucji RP (art. 54 ust. 1), jak i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (art. 10).
Wolność wypowiedzi nie ma jednak charakteru absolutnego. Może podlegać ograniczeniom, jeżeli służą one ochronie innych wartości konstytucyjnych,
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
