Art. 191a. Utrwalanie wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej

– rozważania o zakresie kryminalizacji 

Streszczenie opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)

PRAWO W DZIAŁANIU SPRAWY KARNE 61/2025

Teza 1

Art. 191a § 1 k.k. penalizuje naruszenie intymności seksualnej tylko w ograniczonym zakresie, nieuwzględniając wszystkich społecznie szkodliwych form bezprawnego ujawniania nagości.

Uzasadnienie:

• Przepis nie obejmuje przypadków, gdy osoba sama wykonuje wizerunek nagi, ale ktoś inny go rozpowszechnia bez jej zgody, mimo że naruszenie dobra prawnego – godności i prywatności – jest analogiczne.

• Intymność seksualna powinna być postrzegana jako wartość konstytucyjna wymagająca autonomicznej ochrony, niezależnie od uprzedniego sposobu pozyskania materiału.

• „Rozpowszechnianie” nie zostało zdefiniowane w przepisach, co rodzi trudności interpretacyjne: nie wiadomo, czy wystarczy udostępnienie jednej osobie, czy musi nastąpić szeroka publikacja.Taka konstrukcja normy eliminuje z odpowiedzialności karnej przypadki najbardziej charakterystyczne dla przestępczości cyfrowej – np. publikację wizerunku na zamkniętym forum lub w komunikatorze.

Teza 2

Dziecko jako pokrzywdzony czynem z art. 191a § 1 k.k. wymaga szczególnej ochrony, a aktualna regulacja nie zapewnia wystarczających narzędzi prawnych.

Uzasadnienie:

• Dziecko nie ma możliwości świadomego wyrażenia zgody na utrwalenie lub rozpowszechnienie swojego wizerunku, nawet jeśli formalnie zgody udziela rodzic lub opiekun.

• W szczególności zjawisko sharentingu, polegające na publikowaniu przez rodziców zdjęć nagich dzieci, może prowadzić do ich trwałej wiktymizacji – nie tylko w sferze prywatności, ale też społecznej i psychicznej.

• Art. 191a § 1 k.k. nie chroni dziecka w takich sytuacjach, ponieważ nie penalizuje rozpowszechnienia uzyskanego legalnie materiału, nawet jeśli jest on nadużyciem relacji opiekuńczej.

Podsumowanie całości:

Autorka wskazuje, że art. 191a § 1 k.k. w obecnym brzmieniu nie odpowiada współczesnym wyzwaniom ochrony intymności i godności w cyfrowym świecie. Przepis:

• zawęża penalizację do sytuacji uzyskania nagiego wizerunku w sposób przestępczy, ignorując szkodliwość samego rozpowszechniania, niezależnie od formy pozyskania materiału;

• nie chroni skutecznie dzieci, które są szczególnie narażone na wtórną wiktymizację, zwłaszcza w przypadkach sharentingu;

• nie precyzuje

Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium