Konkludentne złożenie oświadczenia o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego

Samo oświadczenie pokrzywdzonego, że będzie działał w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego, może zostać złożone tak na piśmie, jak i ustnie do protokołu, ale również w sposób dorozumiany, konkludentnie.

Jeżeli sąd faktycznie dopuścił pokrzywdzonego do udziału w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego, to wówczas należy przyjąć, iż przyznanie mu prawa takiej strony nastąpiło konkludentnie 

Jakkolwiek w art. 54 § 1 k.p.k. przewiduje się, co prawda, określoną formułę oświadczenia pokrzywdzonego, którego złożenie jest warunkiem działania w charakterze oskarżyciela posiłkowego, ale przy wykładni tego przepisu nie można pomijać art. 118 § 1 k.p.k. Zgodnie z jego brzmieniem znaczenie czynności procesowej podlega ocenie według treści oświadczenia. To zaś oznacza, że procesowe znaczenie oświadczenia może być wywiedzione także w sposób konkludentny” (wyrok SN z dnia 4 lutego 2013 r., V KK 419/12).

Postanowienie SN z dnia 16 października 2024 r., I KZP 4/24

Standard: 85073 (pełna treść orzeczenia)

Oświadczenie pokrzywdzonego złożone na posiedzeniu, w którym sprzeciwił się wydaniu wyroku zgodnego z wnioskiem prokuratora, złożonym na podstawie art. 335 § 1 k.p.k., i stwierdził, że w dalszym toku postępowania będzie domagał się wymierzenia kary surowszej, można uznać - w okolicznościach konkretnej sprawy (art. 118 § 1 k.p.k.) - za spełniające wymóg określony w art. 343 § 5 k.p.k. w zw. z art. 54 § 1 k.p.k.

W art. 54 § 1 k.p.k przewiduje się, co prawda, określoną formułę oświadczenia pokrzywdzonego, którego złożenie jest warunkiem działania w charakterze oskarżyciela posiłkowego, ale przy wykładni tego przepisu nie można pomijać art. 118 § 1 k.p.k. Zgodnie z jego brzmieniem znaczenie czynności procesowej podlega ocenie według treści oświadczenia. To zaś oznacza, że procesowe znaczenie oświadczenia może być wywiedzione także w sposób konkludentny. Przy ocenie w tej mierze rozstrzyga nie tyle szata słowna oświadczenia, ile rzeczywista treść, stanowiąca jego sedno. Stąd też oświadczenie pokrzywdzonego złożone na posiedzeniu, w którym sprzeciwił się on wydaniu wyroku zgodnego z wnioskiem prokuratora złożonym na podstawie art. 335 § 1 k.p.k, i zapowiedział, że w dalszym toku postępowania będzie domagał się wymierzenia kary surowszej, można uznać za spełniające wymóg określony w art. 343 § 5 k.p.k. w zw. z art. 54 § 1 k.p.k.

Wyrok SN z dnia 4 lutego 2013 r., V KK 419/12

Standard: 17091 (pełna treść orzeczenia)