Wymagalność roszczenia o zadośćuczynienie z tytułu naruszenia dóbr osobistych
Zadośćuczynienie z tytułu naruszenia dóbr osobistych (art. 448 k.c.) Wymagalność roszczeń deliktowych (odsetki za opóźnienie - art. 455 k.c.)
Zagadnienie daty wymagalności roszczenia o zadośćuczynienie w kontekście uregulowania art. 363 § 2 i art. 481 § 1 KC budzi kontrowersje i nie jest jednolicie rozstrzygane także w orzecznictwie Sądu Najwyższego, na co bez wątpienia miało wpływ w ostatnich latach zjawisko inflacji i waloryzacyjny charakter ustawowych odsetek. Można jednak stwierdzić, że przeważa stanowisko, zgodnie z którym, skoro zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę ma na celu kompensację szkody niemajątkowej i mają do niego zastosowanie zasady ustalania odszkodowania określone w art. 363 § 2 KC, to jeśli zgodnie z tymi zasadami przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia wzięto pod uwagę stosunki majątkowe w społeczeństwie aktualne w chwili zamknięcia rozprawy, uzasadnione jest przyznanie ustawowych odsetek od daty wyrokowania (por. m.in. orz. SN z dnia 8 grudnia 1997 r. I CKN 361/97, z dnia 9 września 1999 r. II CKN 477/98 oraz z dnia 30 października 2003 r. IV CK 130/02). Dopiero bowiem wtedy konkretyzuje się zarówno co do zasady jak i co do wysokości obowiązek pozwanego zapłaty określonej kwoty zadośćuczynienia.
Pamiętać trzeba, że zgodnie z art. 445 § 1 a także art. 448 KC. Sąd może, ale nie musi, przyznać zadośćuczynienia pieniężnego w razie naruszenia dóbr osobistych poszkodowanego a zatem dopiero od daty określenia w wyroku tego obowiązku pozwanego zarówno co do zasady jak i co do wysokości, można mówić o opóźnieniu się dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, w rozumieniu art. 481 § 1 KC.
Wyrok SN z dnia 28 września 2005 r., I CK 256/05
Standard: 16071 (pełna treść orzeczenia)