Zgromadzenie pokojowe
Pojęcie i rodzaje zgromadzeń
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Chociaż zasady regulujące zgromadzenia publiczne, takie jak system wcześniejszego powiadamiania, są kluczowe dla zapewnienia płynnego przebiegu wydarzeń publicznych, ponieważ pozwalają one władzom na ograniczenie utrudnień w ruchu i podjęcie innych środków bezpieczeństwa, ich egzekwowanie nie może stać się celem samym w sobie. W szczególności, w sytuacjach, w których osoby biorące udział w niezgodnej z prawem demonstracji nie dokonują aktów przemocy, Trybunał wymagał, aby władze publiczne wykazały pewien stopień tolerancji wobec pokojowych zgromadzeń, tak aby wolność zgromadzeń zagwarantowana przez art. 11 Konwencji nie została pozbawiona całej istoty (zob. także Bukta i Inni przeciwko Węgrom, skarga nr 25691/04, ETPC 2007-III; Fáber przeciwko Węgrom, skarga nr 40721/08,, 24 lipca 2012 r.; Berladir i Inni przeciwko Rosji, skarga nr 34202/06, 10 lipca 2012 r.; Malofeyeva przeciwko Rosji, skarga nr 36673/04, 30 maja 2013 r., oraz Kasparov).
Navalnyy i Yashin przeciwko Rosji (Skarga nr 76204/11)
Standard: 27001
Zgromadzenie pokojowe przebiega z poszanowaniem integralności fizycznej osób oraz mienia prywatnego i publicznego.
Zgromadzenia pokojowe wykluczają stosowanie przemocy oraz przymusu przez jego uczestników zarówno w odniesieniu do innych osób biorących udział w zgromadzeniu, jak i osób trzecich, czy też funkcjonariuszy publicznych.
Ocena pokojowego charakteru zgromadzenia powinna dotyczyć założonego celu, zamiarów organizatorów, jak i samego przebiegu takiego wydarzenia (zob. wyrok o sygn. P 15/08, cz. III, pkt 3.3.1). Stwierdzenie utraty pokojowego charakteru zgromadzenia nie może jednak wiązać się z jakimkolwiek naruszeniem jego spokojnego przebiegu czy ekscesem jednego uczestnika.
Przyjmuje się, że dopiero nasilenie zachowań zakłócających porządek, powodujących szkody materialne oraz skutkujących przemocą względem uczestników może świadczyć o utracie przymiotu pokojowości zgromadzenia (zob. wyrok o sygn. Kp 1/04, cz. III, pkt 3.3).
Wyrok TK z dnia 18 września 2014 r., K 44/12
Standard: 26998 (pełna treść orzeczenia)
Pojęcie zgromadzenia pokojowego należy odnieść do zgromadzenia, które musi przebiegać z poszanowaniem integralności fizycznej osób oraz mienia prywatnego i publicznego. Pojęcie "zgromadzenia pokojowego" wyklucza zatem stosowanie przemocy oraz przymusu przez uczestników zgromadzenia, zarówno wobec innych uczestników zgromadzenia, jak i wobec osób trzecich oraz funkcjonariuszy publicznych.
Każde zgromadzenie podlega konstytucyjnej ochronie, o ile ma charakter pokojowy. Nawet więc zgłoszone zgromadzenie, które utraciło pokojowy charakter, nie byłoby "zgromadzeniem nielegalnym", tylko ewentualnie np. "niebezpiecznym zbiegowiskiem", ze wszystkimi tego konsekwencjami. Trafne jednak wydaje się stanowisko W. Kuleszy, że "nie sam fakt zorganizowania się zgromadzonych osób wyłącza możliwość uznania ich za zbiegowisko, lecz cel tego zorganizowania. Jeżeli jednym z celów podporządkowania się zgromadzonych w miejscu publicznym wspólnym normom, mającym określać ich zachowania, jest zapewnienie nienaruszania przez nich dóbr, których ochronie służy stan bezpieczeństwa i porządku publicznego, wówczas cel takiego zorganizowania się wyklucza prawną ocenę zgromadzonych osób jako tworzących zbiegowisko.
A contrario, jeżeli celem zgromadzenia się w miejscu publicznym jest zbiorowe naruszenie dóbr prawem chronionych, przyjąć należy, że zgromadzenie takie stanowi publiczne zbiegowisko, choćby miało ono charakter zorganizowany" (zob. W. Kulesza, Demonstracja. Blokada. Strajk. Granice wolności zgromadzeń i strajku w polskim prawie karnym na tle prawa niemieckiego, Acta Universitatis Lodziensis, Łódź 1991, s. 26-27).
Wyrok TK z dnia 10 lipca 2008 r., P 15/08
Standard: 1952 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 27003 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 26999 (pełna treść orzeczenia)