Brak ciągłości ustanowionej służebności drogi koniecznej (ponowne roszczenie)

W wypadku zakończenia sprawy o ustanowienie służebności drogi koniecznej prawomocnym pozytywnym orzeczeniem sądowym, w którym występuje brak ciągłości ustanowionej służebności drogi koniecznej, przysługuje ponowne roszczenie o ustanowienie drogi koniecznej na odcinku zapewniającym jej ciągłość.

Celem ustanowienia służebności drogi koniecznej jest zapewnienie nieruchomości dostępu do drogi publicznej, gdy go w ogóle nie ma albo gdy istnieje, lecz jest nieodpowiedni.

Pierwsze rozstrzygnięcie Sądu zmierzało do ustanowienia służebności drogi koniecznej w celu zapewnienia dostępu do drogi publicznej, lecz ten cel nie został osiągnięty, gdyż wytyczony przebieg służebności nie zapewnia ciągłości drogi.

W sytuacji takiej, kiedy nieruchomość nie posiada dostępu do drogi publicznej mimo pozytywnego rozstrzygnięcia sądu w tym przedmiocie, nie jest wyłączona przesłanka określona w art. 145 k.c., uzasadniająca ponowne wystąpienie z wnioskiem o ustanowienie wspomnianej służebności o treści zapewniającej połączenie z drogą publiczną w niezbędnym zakresie.

Ponieważ z wymienionej przyczyny ustanowiona służebność nie ma dla wnioskodawczyni znaczenia, korzysta ona faktycznie częściowo z przejazdu po innej drodze, który jest dla niej dogodny i wiąże się z mniejszą stratą dla interesu społeczno-gospodarczego, na cele połączenia jej nieruchomości z drogą publiczną nie wyłącza się bowiem dalszej dodatkowej powierzchni gruntów rolnych, związanych bezpośrednio z produkcją rolną.

Dlatego ponowne wystąpienie do Sądu o ustanowienie służebności drogi koniecznej na odcinku zapewniającym jej ciągłość było dopuszczalne, jak również dopuszczalne było alternatywne wystąpienie z wnioskiem o częściowe ustanowienie służebności na innym odcinku jej przebiegu o rozszerzonej treści zamiast dotychczasowej, która nie mogła spełnić swych funkcji.

Uchwała SN z dnia 13 maja 1982 r., III CZP 19/82

Standard: 14806 (pełna treść orzeczenia)