Odpowiedzialność producenta i importera z tytułu wprowadzenia do obrotu rzeczy niebezpiecznych (art. 449[5] § 2 k.c.)
Odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne i prawne (art. 556 k.c.) Odpowiedzialność wytwórcy, importera, zbywcy (art. 499[5] k.c.) Zasady, przesłanki, podstawy odpowiedzialności deliktowej (art. 415 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Importer odpowiada za produkt niebezpieczny jak producent (art. 4495 § 2 zd. 2 k.c. oraz art. 3 ust. 2 dyrektywy 85/374/EWG). O ile w wypadku producenta za istotne należy uznać to, czy wytworzył on dany produkt niebezpieczny, czy zrobił to w zakresie swojej działalności gospodarczej, czy wprowadził ten produkt do obrotu i czy wprowadzenie to nastąpiło w zakresie tej działalności (art. 449[1] § 1 i art. 449[3] § 1 k.c., a także art. 1 in fine, art. 3 ust. 1, art. 7 lit. a) i lit. c) dyrektywy 85/374/EWG), o tyle w wypadku importera istotne jest to, czy przywiózł (sprowadził) on produkt niebezpieczny na obszar Unii Europejskiej, czy uczynił to w zakresie swojej działalności gospodarczej, czy wprowadził produkt do obrotu na tym obszarze i czy to wprowadzenie nastąpiło w zakresie tej działalności (art. 449[5] § 2 zd. 2 k.c. – przepis ten niezasadnie nie odróżnia przywiezienia produktu od jego wprowadzenia do obrotu, rozróżnienie to jest jednak oczywiste w świetle art. 3 ust. 2 i art. 7 lit. a) dyrektywy 85/374/EWG; poza tym art. 3 ust. 2 dyrektywy 85/374/EWG przesądza, iż chodzi o przywiezienie produktu na obszar Unii Europejskiej, z czego wynika, że wprowadzenie dotyczy też tego obszaru, a nie tylko obrotu krajowego, jak stanowi art. 449[5] § 2 zd. 2 k.c.).
Cechą regulacji odpowiedzialności za produkt w dyrektywie 85/374/EWG oraz w implementujących ją przepisach kodeksu cywilnego są odstępstwa od ogólnych reguł ciężaru dowodu, mające ułatwiać poszkodowanemu dochodzenie roszczeń od podmiotu odpowiedzialnego. Na poszkodowanym spoczywa ciężar dowodu co do szkody, niebezpiecznego charakteru (wadliwości) produktu i związku przyczynowego między szkodą a wadliwością produktu (art. 4 dyrektywy 85/374/EWG; w prawie polskim wynika to z ogólnej reguły wyrażonej w art. 6 k.c.). W drodze odstępstwa to na pozwanym (np. producencie, importerze) spoczywa z kolei ciężar dowodu co do pewnych okoliczności egzoneracyjnych (art. 449[3] § 1 i 2 oraz art. 449[4] k.c., a także art. 7 dyrektywy 85/374/EWG).
Wyrok SN z dnia 2 października 2015 r., II CSK 816/14
Standard: 47975 (pełna treść orzeczenia)
Dla wykazania winy na tle odpowiedzialności deliktowej za produkt niebezpieczny wystarczające jest wykazanie przez poszkodowanego zaniedbań typu organizacyjnego u przedsiębiorcy (producenta). Z kolei z uwagi na fakt, że sposób organizacji przedsiębiorstwa (procesu technologicznego, sposobu kontroli jakości czy magazynowania i transportu wyrobów) nie jest znany poszkodowanemu, przyjmuje się, że należy dopuścić skuteczność dowodu prima facie w odniesieniu do wnioskowania co do istnienia winy organizacyjnej, w oparciu o stwierdzony rodzaj szkodliwości wyrobu.
W literaturze przyjmowano, że dla wykazania winy na tle odpowiedzialności deliktowej za produkt niebezpieczny wystarczające jest wykazanie przez poszkodowanego zaniedbań typu organizacyjnego u przedsiębiorcy (producenta). Z kolei z uwagi na fakt, że sposób organizacji przedsiębiorstwa (procesu technologicznego, sposobu kontroli jakości, czy magazynowania i transportu wyrobów) nie jest znany poszkodowanemu przyjmowano, że należy dopuścić skuteczność dowodu prima facie w odniesieniu do wnioskowania co do istnienia winy organizacyjnej, w oparciu o stwierdzony rodzaj szkodliwości wyrobu. Na przykład istnienie ciał obcych w produkcie spożywczym może przesądzać o wadliwości w technologii i nadzorze produkcji. Także w orzecznictwie widoczne było odejście od klasycznego ujęcia winy (ujemnej oceny psychicznej strony działania sprawcy szkody) przy odpowiedzialności za produkt niebezpieczny i ujmowanie jej w sposób zobiektywizowany, z wyeksponowaniem bezprawności zachowania jako przesłanki odpowiedzialności (por. wyrok SN z dnia 4 grudnia 1981 r., IV CR 433/81 i SA w Rzeszowie z dnia 21 lutego 2002 r.). Jest ono widoczne szczególnie wyraźnie w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2002 r., V CKN 1112/00 i wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 1981 r., I CR 219/81, gdzie stwierdzono, że wprowadzenie do obrotu niebezpiecznego towaru powodującego szkodę stanowi czyn niedozwolony.
Wyrok SN z dnia 8 listopada 2006 r., III CSK 174/06
Standard: 72674 (pełna treść orzeczenia)