Dopuszczalność roszczenia regresowego w razie braku wyraźnych przepisów regulujących roszczenie zwrotne

Jak utrzymuje się w doktrynie, brak wyraźnych przepisów przewidujących roszczenie regresowe nie przesądza jeszcze o jego niedopuszczalności. O istnieniu i rozmiarach roszczeń regresowych bowiem może decydować sytuacja faktyczna i charakter stosunków prawnych. W takim wypadku należy posłużyć się ogólnymi zasadami prawa. Za przyznaniem roszczenia zwrotnego może więc przemawiać treść stosunku prawnego łączącego zobowiązanych do naprawienia szkody.

W pewnych sytuacjach Sąd Najwyższy dopuścił stosowanie art. 441 § 3 k.c. w drodze analogii. Między innymi tak zastosowany art. 441 § 3 k.c. dał podstawę do przyjęcia, że Skarb Państwa, który wypłacił funkcjonariuszowi MO lub jego rodzinie odszkodowanie na podstawie ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej (Dz. U. Nr 53, poz. 345), jest upoważniony do zwrotnego dochodzenia świadczeń od sprawcy szkody (I CR 185/77). W innym orzeczeniu Sąd Najwyższy uznał, iż uspołeczniony zakład pracy, który wypłacił swemu pracownikowi lub członkowi jego rodziny odszkodowanie pieniężne z tytułu wypadku przy pracy (art. 9-14 ustawy wypadkowej), może na podstawie art. 441 § 3 k.c., stosowanego tu w drodze analogii, dochodzić od osoby trzeciej, będącej sprawcą czynu powodującego konieczność naprawiania szkody, zwrotu wypłaconego odszkodowania (III CZP 53/83).

Uchwała SN (7) z dnia 25 marca 1994 r., III CZP 5/94

Standard: 13934 (pełna treść orzeczenia)