Dyżury lekarskie (dyżury medyczne)
Dyżury pracownicze (art 151[5] k.p.) Pracownicy wykonującym zawód medyczny
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Dyżurem medycznym jest wykonywanie poza normalnymi godzinami pracy czynności zawodowych. Wówczas czas dyżuru wlicza się do czasu pracy.
Inną formą zobowiązania pracownika jest gotowość do udzielania świadczeń zdrowotnych, która nie jest dyżurem medycznym lecz pozwala pracodawcy zabezpieczyć nie wszelką lecz określoną działalność leczniczą w rodzaj stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych i tylko w zakładzie leczniczym wykonującym takie świadczenia. Łącznikiem jest tu regulacja z art. 98 ust. 4 ustawy o działalności leczniczej z której wynika, że w przypadku wezwania do podmiotu leczniczego zastosowanie mają przepisy dotyczące dyżuru medycznego, czyli chodzi o pracownika który może pełnić dyżur medyczny jednak nie jest to konieczne i pozostaje w gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych.
Regulacja z art. 98 powinna być stosowana ściśle, gdyż z jednej strony może ingerować w czas wolny pracownika, czyli sama gotowość do udzielania świadczeń zdrowotnych może być obok lub zamiast dyżuru medycznego, który już z definicji art. 95 ust. 2 jest wykonywany poza normalnymi godzinami pracy, a po wtóre musi mieć racjonalne uzasadnienie, gdyż zakład lecznicy za samo pozostawanie w gotowości do udzielania świadczeń wypłaca 50% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego.
Zasadna jest wykładnia Sądu powszechnego, że gotowość do udzielania świadczeń zdrowotnych jest ograniczona podmiotowo i przedmiotowo. Odnosi się tylko do tych pracowników, którzy mogą być zobowiązani do pełnienia dyżuru medycznego i tylko w zakładzie leczniczymi, który wykonuje stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.
Wyrok SN z dnia 11 grudnia 2018 r., II PK 226/17
Standard: 63613 (pełna treść orzeczenia)
W odniesieniu do dyżurów medycznych podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 95 ust. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 217 z późn. zm.), dyżurem medycznym jest wykonywanie poza normalnymi godzinami pracy czynności zawodowych przez osoby, o których mowa w ust. 1 (tekst jedn.: pracowników wykonujących zawód medyczny i posiadających wyższe wykształcenie), w podmiocie leczniczym wykonującym stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne. Analogicznie ustawodawca definiował dyżur medyczny w art. 18d ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.), stanowiąc że przez dyżur medyczny rozumieć należy wykonywanie, poza normalnymi godzinami pracy, czynności zawodowych przez lekarza lub innego posiadającego wyższe wykształcenie pracownika wykonującego zawód medyczny, w zakładzie opieki zdrowotnej przeznaczonym dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych.
Czas pełnienia dyżuru medycznego wlicza się do czasu pracy (art. 32j ust. 2 ustawy o z.o.z, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2008 r.).
Dyżur medyczny nie może być rozumiany wprost jako praca w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych w znaczeniu art. 151[1] k.p. znajduje zastosowanie w sytuacjach nadzwyczajnych i zasadniczo nie może być planowana, natomiast dyżury medyczne są planowane w ramach rozkładu czasu pracy (art. 32j ust. 3 ustawy o z.o.z.).
zakresie zasad wynagradzania za czas dyżuru medycznego ustawodawca w art. 32j ust. 4 ustawy o z.o.z. nakazał jednak odpowiednio stosować reguły określone w art. 151[1] § 1-3 k.p., a więc dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych. Z art. 32j ust. 3 ustawy o z.o.z. wynika, że planowanie pracy w ramach dyżuru medycznego jest związane z przeciętną tygodniową normą czasu pracy, a nie z normą dobową, w zatem i rozliczanie czasu pracy w ramach pełnienia tego dyżuru musi odnosić się do przeciętnej tygodniowej normy, co należy uwzględnić przy odpowiednim stosowaniu do obliczania wynagrodzenia za czas pełnienia dyżuru medycznego przepisu art. 151[1] § 1-3 k.p.
Czas pracy w ramach pełnienia dyżuru medycznego w obowiązującym okresie rozliczeniowym powinien być zestawiony z obowiązującą pracownika przeciętną tygodniową normą czasu pracy, przy wyróżnieniu tych godzin dyżuru, które jedynie dopełniają czas pracy do tej przeciętnej tygodniowej normy, albowiem sposób ich wynagradzania jest inny, niż tych godzin dyżuru medycznego, które przekraczają przeciętną tygodniową normę czasu pracy. Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych obejmuje dwa elementy: normalne wynagrodzenie za pracę oraz dodatek. Takie normalne wynagrodzenie wraz z dodatkiem przysługuje lekarzowi za każdą godzinę dyżuru medycznego, przekraczającego obowiązującą go przeciętną tygodniową normę czasu pracy. Za część dyżuru medycznego jedynie uzupełniającą przeciętną tygodniową normę czasu pracy obowiązującą lekarza otrzymuje on normalne wynagrodzenie w stawce określonej umową. Skoro ta część dyżuru medycznego jest już wynagrodzona ekwiwalentnym do rozmiaru wykonywanej pracy świadczeniem w postaci normalnego wynagrodzenia, to odpowiednie stosowanie przepisów art. 151[1] § 1-3 k.p. nie może oznaczać podwojenia normalnego wynagrodzenia, lecz jedynie obowiązek wypłacania za godziny dyżuru, dopełniające czas pracy lekarza do obowiązującej go przeciętnej normy tygodniowej, dodatków, przy odpowiednim stosowaniu do ich obliczania art. 151[1] § 1-3 k.p.
Takie zasady obliczania wynagrodzenia lekarza wyłożył Sąd Najwyższy w uchwale powiększonego składu z dnia 6 listopada 2014 r., I PZP 2/14 (http://www.sn.pl).
Wyrok SA w Łodzi z dnia 4 lutego 2015 r., III APa 30/14
Standard: 23171 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 23173
Standard: 1735
Standard: 24488
Standard: 23080