Zasiedzenie udziału we współwłasności; nabycie nieruchomości wspólnej przez jednego ze współwłaścicieli
Przedmiot zasiedzenia Sposób korzystania z rzeczy wspólnej (art. 206 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Pogląd o dopuszczalności zasiedzenia przez jednego ze współwłaścicieli udziału innego współwłaściciela jest w pełni aprobowany jednakże podkreśla się, że ogląd rzeczywistości ma następować z perspektywy zachowań zasiadującego. To jego zachowanie, wyraźnie manifestowania na zewnątrz - w sposób jawny dla otoczenia, w szczególności wobec tych współwłaścicieli - ma wskazywać na wolę władania całą rzeczą z wyłączeniem innych współwłaścicieli (tak np. postanowienia SN z dnia 29 czerwca 2010 r., III CSK 300/09; z dnia 2 marca 2012 r., II CSK 249/11; z dnia 20 października 1997 r., II CKN 408/97). Zastosowanie w takim wypadku domniemania z art. 339 k.c. wymaga wykazania przez współwłaściciela, że posiada rzecz ponad swoje prawo wynikające ze współwłasności.
Surowe wymagania wobec współwłaściciela zmieniającego zakres posiadania samoistnego uzasadnione jest bezpieczeństwem stosunków prawnych i ochroną własności, która narażona byłaby na uszczerbek gdyby współwłaściciel - uprawniony do współposiadania całości - mógł łatwo doprowadzić do utraty praw pozostałych współwłaścicieli, powołując się na zmianę swojej woli.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że to na współwłaścicielu zmieniającym charakter swego posiadania nieruchomości wobec idealnego udziału należącego do innego współwłaściciela spoczywa ciężar udowodnienia, że w określonym czasie posiadając całą nieruchomość wykonywał nie tylko prawo do przysługującego mu udziału we współwłasności, ale w zakresie pozostałych udziałów był posiadaczem samoistnym (zob. postanowienia SN z dnia 7 stycznia 2009 r., II CSK 405/08; z dnia 6 grudnia 2013 r., I CSK 137/13, z dnia 2 marca 2012 r., II CSK 249/11).
Postanowienie SN z dnia 9 września 2020 r., II CSK 250/20
Standard: 65991 (pełna treść orzeczenia)
Spełnienie przesłanki samoistności posiadania nieruchomości w rozumieniu art. 336 i art. 172 k.c. wymaga wykazania przez posiadacza, który nie jest właścicielem, podejmowania w określonym czasie czynności faktycznych, wskazujących na samodzielne, rzeczywiste i niezależne od innej osoby władanie nią. Ze względu na szerokie uprawnienia współwłaściciela do rzeczy - konieczne jest wykazanie konkretnych faktów potwierdzających rzeczywiste przejęcie praw i obowiązków innych współwłaścicieli w sposób pozwalający im dostrzec zmianę.
O samoistnym posiadaniu całości nieruchomości przez współwłaściciela zamieszkującego w znajdującym się na niej budynku, nie przesądza samodzielne wykonywanie uprawnień właścicielskich, takich jak wykonywanie remontów, opłacanie podatków czy administrowanie nieruchomością, a wola władania nieruchomością jak wyłączny właściciel oraz faktyczne władanie rzeczą.
Niewykonywanie prawa posiadania przez pozostałych współwłaścicieli nie prowadzi do wniosku, że współwłaściciel posiadający przejął rzecz w samoistne posiadanie w zakresie swoich uprawnień. Nie zwalnia go to z obowiązku wykazania, że posiadał całą rzecz wyłącznie dla siebie i z wolą odsunięcia od realizacji praw do niej pozostałych współwłaścicieli oraz że wolę tę ujawnił wobec nich i innych osób.
Postanowienie SO w Łomży z dnia 17 września 2019 r., I Ca 320/19
Standard: 73683 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 22923
Standard: 9330
Standard: 12840
Standard: 5047
Standard: 22946
Standard: 36140
Standard: 65391
Standard: 67672
Standard: 36137