Wyłączenie ochrony na podstawie art. 690 k.c.

Przepisy o ochronie własności nie mają zastosowania do ochrony praw dzierżawcy.

Zarówno prawo najmu, jak i prawo dzierżawy są w naszym systemie prawnym ukształtowane jako prawa względne, skuteczne tylko między stronami. Ze względu jednak na szczególną doniosłość życiową prawa najmu dla każdego, kto w ramach tego stosunku prawnego zaspokaja swe potrzeby mieszkaniowe, ustawodawca - kierując się zresztą od dawna wysuwanymi postulatami - uznał za celowe zapewnienie najemcy ochrony podobnej do tej, z jakiej korzysta właściciel, a więc osoba, której przysługuje prawo bezwzględne. Zasada ta została wypowiedziana w art. 690 k.c., w myśl którego do ochrony praw najemcy stosuje się odpowiednie przepisy o ochronie własności.

Wobec tego, że do dzierżawy stosuje się w myśl art. 694 k.c. odpowiednio przepisy o najmie, w praktyce wyłoniła się wątpliwość, czy do prawa dzierżawcy stosuje się także zasada art. 690 k.c. Na pytanie to należy udzielić odpowiedzi przeczącej. Za taką odpowiedzią przemawia już samo sformułowanie art. 694 k.c., który mówi o odpowiednim stosowaniu przepisów o najmie, a nie o najmie lokali. Stosunek najmu lokalu jest na tle najmu w ogóle stosunkiem szczególnym, który wymaga ze względów wyżej podkreślonych specjalnego uregulowania. Takie zaś uregulowanie nie jest adekwatne do stosunku dzierżawy.

Założenia społeczne, które leżą u podłoża art. 690 k.c., nie występują w wypadku dzierżawy i dlatego nigdy nie postulowano, aby dzierżawcy zapewnić ochronę analogiczną do ochrony przysługującej w ramach praw rzeczowych.

Uchwała SN z dnia 15 kwietnia 1967 r., III CZP 26/67

Standard: 12762 (pełna treść orzeczenia)