Uchybienia pełnomocnika – ogólnie

Zawinione przez pełnomocnika strony niedopełnienie zastrzeżonej czynności procesowej, traktować należy jako zawinienie jej samej

Postanowienie SN z dnia 1 grudnia 2021 r., I NSNc 47/21

Standard: 60708 (pełna treść orzeczenia)

Wniosku o przywrócenie terminu nie można opierać na tym, że to nie strona, a jej 5 pełnomocnik zaniedbał dokonania czynności procesowej. W takiej sytuacji strona winna uprawdopodobnić, że uchybienie terminu nastąpiło z przyczyn niezawinionych przez pełnomocnika. Ewentualne zaniedbania pełnomocnika reprezentującego stronę nie wyłączają negatywnych dla niej konsekwencji procesowych (por. nieopublikowane postanowienia Sądu Najwyższego z 27 października 2009 r., II UZ 35/09, z 28 listopada 2007 r., V CZ 105/07, z 30 maja 2007 r., II CSK 167/07, z 5 maja 2016 r., II CZ 22/16), zaś pełnomocnika obciążają zaniechania osób, którymi się posługuje (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 2015 r., III CZ 39/15, nieopubl.).

Postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2019 r., III CZ 45/18

Standard: 22164 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 168 § 1 k.p.c., strona może złożyć wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej, jeśli uchybiła mu bez swojej winy. Przez stronę należy rozumieć także pełnomocnika strony, a jego błąd procesowy obciąża stronę (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2013 r., I CZ 35/13, nie publ.).

Z utrwalonego stanowiska orzecznictwa i doktryny wynika, iż brak winy w uchybieniu terminu powinien być oceniany w świetle wszystkich okoliczności sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od podmiotu należycie dbającego o swoje własne, życiowo ważne sprawy. W przypadku, gdy strona jest reprezentowana przez fachowego pełnomocnika ocena winy w niezachowaniu terminu wymaga stosowania obiektywnego miernika staranności, której poziom określa się z uwzględnieniem zawodowego charakteru działalności pełnomocnika. W konsekwencji od profesjonalnego pełnomocnika można wymagać większej staranności, troskliwości i ostrożności, niż w stosunku do osoby nieznającej prawa i nietrudniącej się zawodowo prowadzeniem procesów sądowych (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 2015 r., nie publ., z dnia 5 maja 2016r., II CZ 22/16, nie publ., z dnia 14 listopada 2012 r., II UZ 54/12, OSNP 2013, nr 23-24, poz. 291, z dnia 24 maja 2012 r., II UZ 14/12, nie publ., z dnia 16 września 1997 r., III CZ 45/97, OSP 1998, nr 4, poz. 88 i z dnia 6 kwietnia 1972 r., II PR 433/71, OSPiKA 1972, nr 11, s. 212).

Przeszkoda uzasadniająca przyjęcie braku winy, zachodzi wówczas, gdy dokonanie czynności w ogóle (w sensie obiektywnym) było niemożliwe albo nie można było oczekiwać od strony, że w danych okolicznościach zachowa dany termin procesowy. Takiej kwalifikacji nie podlega sytuacja, gdy pracownik kancelarii pełnomocnika zajmujący się wysyłką korespondencji nie przesłał w terminie wniosku o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem lub twierdzi, że to uczynił przesyłając wniosek w przesyłce zawierającej korespondencję dotyczącą innej sprawy, lecz w biurze podawczym sądu wpływu wniosku nie odnotowano, a przesyłka i jej zawartość nie zawiera żadnej adnotacji wysyłającego wskazującej na przesłanie korespondencji, która według twierdzeń strony się w niej znajdowała.

Postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2017 r.,V CZ 88/16

Standard: 11623 (pełna treść orzeczenia)