Tryb i forma zawarcia umowy (art. 876 § 2 k.c.)

Kodeks cywilny w art. 876 § 2 stanowi, że oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie. Oznacza to, że rygor nieważności dotyczy tylko samego oświadczenia poręczyciela, a nie oświadczenia drugiej strony tej umowy, tj. wierzycieli.

Wierzyciel przez samo przyjęcie dokumentu wyrażającego oświadczenie woli poręczyciela o treści odpowiadającej art. 876 § 1 k.c., może dać wyraz temu, że zawarł umowę poręczenia, przy czym dokument ten może być wręczony wierzycielowi przez poręczyciela, dłużnika bądź w inny sposób (np. przesłany pocztą).

Taki tryb zawarcia umowy poręczenia wiąże się z tym, że poręczenie stwarza jednostronne zobowiązanie na korzyść wierzyciela, gdyż obowiązki wierzyciela przewidziane w art. 880, 882 i 887 k.c. służą jedynie do realizacji jego uprawnień. Powyższe nie oznacza wszakże, że poręczenie nie jest umową. Przeciwnie, jest to bezspornie umowa konsensualna i ma charakter kauzalny.

Brak przepisu określającego formę oświadczenia woli wierzyciela oznacza tylko tyle, że wola ta może być wyrażona przez każde zachowanie się wierzyciela, które ujawni ją w sposób dostateczny. Wszakże wyraźna odmowa wierzyciela zawarcia tej umowy daje podstawę do stwierdzenia, że umowa nie dochodzi do skutku, jednostronne zaś oświadczenie poręczyciela może być traktowane jedynie jako oferta zawarcia tej umowy.

Uchwała SN z dnia 26 lipca 1990 r., III CZP 36/90

Standard: 11518 (pełna treść orzeczenia)