Związanie sądu rozwodowego prawomocnym wyrokiem skazującym za przestępstwo popełnione na szkodę małżonka; wpływ przestępstwa na rozkład pożycia (art. 11 k.p.c.)
Pozytywne przesłanki rozwodu (art. 56 § 1 k.r.o.) Postępowanie w sprawach o unieważnienie małżeństwa, o ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa i o rozwód oraz o separację (art. 425 k.p.c.) Związanie prawomocnym wyrokiem skazującym sądu karnego (art. 11 k.p.c.)
Według utrwalonego w orzecznictwie stanowiska związanie sądu cywilnego prawomocnym wyrokiem skazującym nie rozciąga się na inne niż wskazane w art. 11 k.p.c. okoliczności, co oznacza, że w sprawie o rozwód sąd ma obowiązek samodzielnie badać i ocenić, czy popełnienie przestępstwa na szkodę współmałżonka miało wpływ na rozkład pożycia małżeńskiego, a w konsekwencji, czy uzasadnia obciążenie winą tego małżonka za rozkład pożycia w myśl art. 57 § 1 k.r.o. (tak też Sąd Najwyższy w orzecz. z dnia 21 listopada 1997 r., II CKN 646/97, niepubl.).
Wbrew stanowisku skarżącego, dokonana w tym przedmiocie przez Sąd Apelacyjny ocena i przyjęcie w jej wyniku, że wyłączną winę rozkładu pożycia ponosi pozwany, nie może być skutecznie zwalczana. Niezależnie bowiem od tego, że stopień społecznej szkodliwości czynów pozwanego i powódki jest nieporównywalny, gdyż znęcanie się nad współmałżonkiem narusza dobra bardziej istotne z punktu widzenia ochrony rodziny (życie i zdrowie) niż naruszenie tajemnicy korespondencji, to uszło uwagi skarżącego, że rozkład pożycia małżeńskiego stron, w stopniu uzasadniającym orzeczenie rozwodu, nastąpił przed popełnieniem przestępstwa przez powódkę. Został on właśnie spowodowany fizycznym i moralnym znęcaniem się przez pozwanego nad powódką w okresie od listopada 1988 r do września 1995 r., za co został prawomocnie skazany wyrokiem z dnia 20 marca 1997 r. W konsekwencji należy podzielić ocenę Sądu drugiej instancji, że naruszenie przez powódkę tajemnicy korespondencji adresowanej do pozwanego nie miało wpływu na rozpad małżeństwa stron.
Wyrok SN z dnia 26 marca 2003 r., II CK 91/02
Standard: 18518 (pełna treść orzeczenia)
W sprawie o rozwód sąd ma obowiązek samodzielnego badania i oceniania, czy popełnione na szkodę małżonka przestępstwo miało wypływ na rozkład pożycia małżeńskiego oraz czy w konsekwencji uzasadnia ustalenie winy tego małżonka za rozkład pożycia zgodnie z art. 57 § 1 KRO
Orzeczenie SN z dnia 21 listopada 1997 r., II CKN 646/97
Standard: 11374