Reguły moralne przy ustaleniu winy
Wina w rozwodzie (art. 57 § 1 k.r.o.)
Orzekając w przedmiocie winy sąd winien ustalić czy występuje sprzeczność zachowania się albo postępowania małżonka z normami prawnymi lub zasadami współżycia, określającymi obowiązki małżonków, a sprzeczności tej towarzyszy umyślność lub niedbalstwo tegoż małżonka. Nadto między takim zachowaniem się lub postępowaniem małżonka, a powstałym rozkładem pożycia małżeńskiego musi istnieć związek przyczynowy. A zatem nie każde naruszenie obowiązków małżeńskich stanowić będzie o winie danego małżonka, lecz tylko te, które miało wpływ na spowodowanie (bądź utrwalenie) rozkładu pożycia małżeńskiego.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 12 marca 2010 r., I ACa 35/10
Standard: 11193
Moralność obejmuje takie normy społeczne, które kwalifikują określone ludzkie zachowania według kryteriów dobra i zła, słuszności i niesłuszności. W taki sam sposób mogą je kwalifikować normy prawne. Zakresy regulacji prawnej i moralnej jednak nie zawsze się pokrywają, zaś sfera regulacji wspólnej może obejmować zarówno sytuacje, gdy regulacje te są zbieżne, jak i rozbieżne. Otwartość prawa na wartości moralne przejawia się w bezpośredniej ich inkorporacji, kiedy z woli ustawodawcy stają się one normami prawnymi lub w konstruowaniu przepisów odsyłających do reguł moralnych. Taki charakter mają klauzule generalne, wśród nich klauzula zasad współżycia społecznego, będących powszechnie akceptowanymi regułami moralności publicznej.
Gdy wina małżonka w rozkładzie pożycia jest następstwem naruszenia przez niego obowiązków wynikających z przepisów prawa rodzinnego recypujących akceptowane powszechnie zasady moralne (w szczególności art. 23, 24, 27 kro), to jej uznanie nie wymaga nadto oceny, że takie jego postępowanie jest naganne moralnie. Sięgnięcia do zasad moralnych wymaga natomiast ocena winy małżonka, gdy u podstaw bezprawności jego zachowania leży sprzeczność z zasadami współżycia społecznego.
Wyrok SN z dnia 29 czerwca 2000 r., V CKN 323/00
Standard: 11192 (pełna treść orzeczenia)