Stosunek do pasierba

Dzieci jednej z osób, które wstąpiły w związek małżeński, pochodzące z jej poprzedniego związku i przebywające razem z nią, wchodzą do wspólnoty rodzinnej powstałej wskutek zawarcia przez tę osobę małżeństwa. Nakłada to na małżonka, który nie jest rodzicem tych dzieci szereg obowiązków moralnych wobec nich. Nie byłoby jednak zgodne z zasadami współżycia społecznego nałożenie na tego małżonka obowiązku pozostawania we wspólnocie rodzinnej z dziećmi współmałżonka, jeśli postępowaniem swoim naruszają one w sposób rażący reguły tego współżycia. W takim przypadku usprawiedliwione może być opuszczenie rodziny przez małżonka, który nie jest rodzicem dzieci, jeśli jego starania o właściwe, zgodne z zasadami współżycia, postępowanie tych dzieci nie zostały uwieńczone pomyślnym rezultatem. Powstały w tych warunkach rozkład pożycia małżonków (a więc jeśli istnieje związek przyczynowy między zachowaniem się dzieci, a rozkładem) może być zawiniony lub nie zawiniony przez współmałżonka - rodzica. Za zawiniony uznać go można tylko wtedy, gdy małżonek - rodzic postępowaniem swoim lub niewykonywaniem swoich obowiązków - w czasie trwania małżeństwa stron - w zakresie wychowywania swych dzieci, przyczynia się do ich moralnego zaniedbania.

Orzeczenie SN z dnia 3 maja 1955 r., II CR 1221/54

Standard: 11061

Małżonkowie mają obowiązek współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli oraz obowiązek zaspokajania jej potrzeb. Dzieci jednego ze współmałżonków z poprzedniego małżeństwa wchodzą do rodziny, która zostaje założona przez nowy związek małżeński tego małżonka.

Osoba, która zawiera związek małżeński z osobą posiadającą nieletnie dzieci z poprzedniego małżeństwa, jakkolwiek nie sprawuje prawnej pieczy nad nimi, powinna wspólnie ze współmałżonkiem starać się o ich utrzymanie i wychowanie. Uchybia tym obowiązkom małżonek, który zachowaniem swoim stwarza warunki utrudniające drugiemu małżonkowi wypełnianie obowiązku troski o fizyczny i duchowy rozwój dzieci tego małżonka z poprzedniego małżeństwa, w szczególności, gdy bez uzasadnionych powodów nie zgadza się na pobyt dzieci we wspólnym domu lub doprowadza drugiego małżonka do oddania dzieci na wychowanie poza wspólnotą rodzinną.

Złe obchodzenie się przez współmałżonka z dziećmi drugiego małżonka może stanowić ważną przyczynę rozkładu pożycia małżeńskiego, godzi bowiem w uczucia rodzicielskie tego małżonka i może utrudnić mu wykonywanie obowiązków troski o utrzymanie i wychowanie dzieci.

Orzeczenie SN z dnia 7 marca 1953 r., C 2031/52

Standard: 11060 (pełna treść orzeczenia)