Uchylenie ze względu na konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości

Sąd drugiej instancji nabywa uprawnienia kasatoryjne wyłącznie wówczas, gdy w sprawie nie przeprowadzono postępowania dowodowego albo przeprowadzono dowody na okoliczności nieistotne w sprawie.

Podstawą do uchylenia wyroku Sądu pierwszej instancji jest brak materiału dowodowego koniecznego do weryfikacji zasadności dochodzonych przez powódkę świadczeń uzupełniających (zadośćuczynienia i renty wyrównawczej).

Sąd pierwszej instancji badając zasadność roszczeń powódki o zadośćuczynienie i rentę wyrównawczą, opartych na odszkodowawczej odpowiedzialności pracodawcy za szkodę wyrządzoną pracownikowi, poczynił wyczerpujące ustalenia odnośnie do występowania ewentualnej winy pracodawcy za zaistniały wypadek, koncentrując postępowanie dowodowe wokół dowodów związanych z przebiegiem szkoleń bhp powódki i uznając na jego podstawie, że pozwany pracodawca-użytkownik w sposób zgodny z przepisami przeszkolił powódkę w zakresie bhp, co uniemożliwia przypisania mu winy za zaistniałe zdarzenie. Sąd Rejonowy nie przeprowadził natomiast żadnego postępowania dowodowego w zakresie ustalenia rozmiarów poniesionej przez powódkę szkody, wynikającej z uszczerbku na zdrowiu (art. 361 § 2 k.c., art. 444 i 445 k.c.) ani związku przyczynowego między zdarzeniem będącym wypadkiem przy pracy a powstaniem szkody (art. 361 § 1 k.c.)

Postanowienie SN z dnia 15 lipca 2020 r., II PZ 4/20

Standard: 63516 (pełna treść orzeczenia)

Przewidziana w art. 386 § 4 in fine k.p.c. przesłanka uchylenia wyroku sądu pierwszej instancji wiąże się wyłącznie z potrzebą (wymaganiem) przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Przesłanki uchylenia orzeczenia sądu pierwszej instancji i przekazania sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania nie powinny być interpretowane rozszerzająco. Nawet potrzeba znacznego uzupełnienia postępowania dowodowego nie może stanowić podstawy do wydania przez sąd drugiej instancji wyroku kasatoryjnego.

Kierując się wykładnią językową, należy przyjąć, że sąd drugiej instancji nabywa uprawnienia kasatoryjne wyłącznie wówczas, gdy w sprawie nie przeprowadzono postępowania dowodowego albo przeprowadzono dowody na okoliczności nieistotne w sprawie (por. postanowienia SN: z 3 marca 2016 r., II CZ 110/15; z 20 lutego 2015 r., V CZ 112/14; z 21 października 2014 r., III PZ 9/14; z 5 listopada 2013 r., II PZ 28/13). 

W obecnym stanie prawnym ze względu na przyjęty model apelacji pełnej, postępowanie przed sądem drugiej instancji stanowi kontynuację postępowania pierwszoinstancyjnego. A zatem usunięcie wadliwości lub uzupełnienie postępowania dowodowego, nawet w znacznym zakresie, bez względu na ich znaczenie dla merytorycznego rozstrzygnięcia, powinno nastąpić w drugoinstancyjnym - a nie ponowionym pierwszoinstancyjnym postępowaniu (por. postanowienie SN z 21 listopada 2013 r., III CZ 51/13 oraz uchwałę (7) SN z 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07).

Nie uzasadnia uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji niewzięcie przez ten sąd pod rozwagę wszystkich dowodów, które mogły służyć do należytego rozpatrzenia sprawy, albo nieprzeprowadzenie jakichś dowodów, ponieważ wszystkie tego rodzaju braki powinny być w systemie apelacji pełnej usuwane bezpośrednio w postępowaniu apelacyjnym (por. postanowienie SN z 10 sierpnia 2016 r., III UZ 7/16).

Postanowienie SN z dnia 7 marca 2019 r., III PZ 1/19

Standard: 61189 (pełna treść orzeczenia)