Konsekwencje wadliwego oświadczenia
Wady oświadczeń woli (art. 82 – 88 k.c.)
Zasadniczą treścią każdej czynności prawnej jest oświadczenie woli. Prawo cywilne łączy skuteczność oświadczenia woli z brakiem jego wadliwości. Przyczyny i postacie wadliwości mogą być różne.
Oświadczenie woli, jako przejaw woli ludzkiej, zmierza do wywołania oznaczonych i zamierzonych skutków prawnych. Z tej przyczyny powinno być swobodne, świadome i rzeczywiście złożone w celu wywołania tych skutków (złożone na serio). Inaczej mówiąc, oświadczenie woli powinno być złożone z zamiarem wywołania skutków prawnych w postaci powstania, zmiany lub ustania stosunku prawnego oraz ze świadomością, że one wystąpią. Uchybienia lub braki w czynności prawnej powodują, że jest ona dotknięta wadą, która nie pozwala na wystąpienie wszystkich lub niektórych jej skutków prawnych.
Z punktu widzenia konsekwencji wadliwego oświadczenia woli, w systemie prawa cywilnego odróżnia się te, które powodują bezwzględną nieważność czynności prawnej, oraz te, które pociągają za sobą możliwość uchylenia się od skutków prawnych nieważnego oświadczenia woli. Do pierwszej grupy należą: brak świadomości lub swobody w złożeniu oświadczenia woli (art. 82 k.c.) i pozorność (art. 83 k.c.), do drugiej natomiast - błąd (art. 84 k.c.), podstęp (art. 86 k.c.) i groźba (art. 87 k.c.).
Wyrok SO w Lublinie z dnia 16 marca 2017 r., VIII Pa 215/16
Standard: 10694 (pełna treść orzeczenia)
Treść art. 84 k.c. daje błądzącemu dwie możliwości: może on uchylić się od skutków swego oświadczenia woli lub zaniechać tego i doprowadzić do konwalidacji czynności.
Po uchyleniu się od skutków swego oświadczenia woli błądzący nie może domagać się od sądu doprowadzenia do obowiązywania czynności prawnej o takiej treści, jakiej życzyłby sobie błądzący, gdyby nie popełnił błędu.
Wyrok SN z dnia 24 stycznia 1974 r., II CR 761/73
Standard: 52128 (pełna treść orzeczenia)