Zasada prawdy (zakaz kłamstwa procesowego – art. 3 k.p.c.)
Zasada prawdy, lojalności, dobrych obyczajów; zakaz kłamstwa procesowego (art. 3 k.p.c.) Informacyjne wysłuchanie stron w trybie art. 212 k.p.c.; pouczenia przewodniczącego Zakaz nadużywania praw procesowych (art. 4[1] i art. 226[2] k.p.c.)
Wyrażana art. 3 k.p.c. zasada prawdy jest aksjomatem, któremu podporządkowana jest system i logika ustawy procesowej. Wywodzony z tej normy zakaz tzw. kłamstwa procesowego oznacza, że strona nie może przedstawiać świadomie twierdzeń sprzecznych z prawdą. Wskazywano już w orzecznictwie, że jakkolwiek twierdzenia faktyczne przytaczane dla uzasadnienia stanowiska procesowego nie stanowią dowodu (wypowiedzi dowodowej) to jednak w przypadku naruszenia zakazu kłamstwa sąd dokonuje oceny wiarygodności strony przy uwzględnieniu rozbieżności między poszczególnymi jej wypowiedziami (por. np. wyrok SN z dnia 15 czerwca 1973 II CR 257/73 , wyrok SN z dnia 10 marca 2004, IV CK 95/03).
Wyrok SA w Szczecinie z dnia 22 marca 2017 r., I ACa 830/16
Standard: 10431 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z przepisem art. 3 k.p.c. strony postępowania obowiązane są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Wskazana regulacja prawna jest wyrazem tendencji do poznania prawdy w postępowaniu cywilnym, obejmującej nie tylko sferę uprawnień sądu, lecz także stron i ich pełnomocników, którzy swoim działaniem powinni przyczyniać się do jej wykrycia. Statuuje ona zarazem zasadę kontradyktoryjności. Zasada prawdy materialnej nie może bowiem przekreślać kontradyktoryjności procesu, gdyż ciężar wskazania niezbędnych dowodów spoczywa przede wszystkim na stronach procesowych ( vide: J. Bodio, Komentarz aktualizowany do art. 3 Kodeksu postępowania cywilnego, Lex/el. 2014, Nb 1). Tym samym, ewentualne ujemne skutki nieprzedstawienia dowodu obciążają tę stronę, która nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku. W konsekwencji adresatem normy zawartej w art. 3 k.p.c. nie jest sąd, lecz właśnie strony procesowe i nie można zarzucić, że sąd ją naruszył ( vide: wyroki SN z dnia 15 lipca 1999 r., I CKN 415/99 i z dnia 11 grudnia 1998 r., II CKN 104/98).
Wyrok SO w Olsztynie z dnia 10 lutego 2017 r., V GC 227/16
Standard: 38977 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 20243