Prawo do zdrowia i naruszenie praw pacjenta jako dobro osobiste
Odpowiedzialność za błędy w sztuce – podstawy, przesłanki, zobowiązani do naprawienia szkody
Art. 23 k.c . wyraźnie wymienia zdrowie jako dobro osobiste i nie ulega wątpliwości, że dotyczy to zarówno zdrowia fizycznego, integralności cielesnej, jak i sfery psychicznej, intelektualnej, emocjonalnej, itp. W tym zakresie prawo do zachowania zdrowia będzie wiązać się również z prawem do prywatności, prawem do zachowania więzi rodzinnych i wśród społeczeństwa, co ma istotne znaczenie dla stabilności życiowej człowieka. Zatem przywoływane przez powoda prawo do spokoju i bezpieczeństwa należy rozumieć jako właśnie możliwość stabilnego, niezakłóconego przez osoby trzecie funkcjonowania osoby fizycznej w określonych realiach życia rodzinnego, emocjonalnego, także społecznego wśród osób najbliższych, powiązanych więzami krwi czy więzami uczuciowymi oraz w społeczności lokalnej (np. wśród mieszkańców tego samego budynku).
Wyrok SO w Sieradzu z dnia 29 marca 2017 r., I C 247/16
Standard: 9867 (pełna treść orzeczenia)
Urodzenie dziecka dla każdej kobiety (pomijając przypadki patologii społecznej) stanowi wydarzenie tak doniosłe, a jednocześnie związane z tak dużym zagrożeniem życia własnego, jak i mającego się narodzić dziecka, że usprawiedliwione jest oczekiwanie, aby w tym okresie kobieta otoczona była jak najlepszą opieką nie tylko najbliższej rodziny, ale także ze strony służby zdrowia.
Kobieta w okresie porodu ma prawo liczyć, iż zgłaszając się do placówki służby zdrowia otrzyma pomoc tak w zakresie diagnostyki, jak niezbędnych w jej stanie zabiegów medycznych, zaś sam poród będzie przebiegał w takich warunkach bezpieczeństwa, jakie dana placówka jest w stanie zapewnić. Do standardu opieki przy porodzie w szpitalu położniczym, zwłaszcza znajdującym się w mieście stołecznym, należy asysta lekarza, a przynajmniej położnej, w warunkach odpowiadających nie tylko podstawowym, ale zaostrzonym wymogom sanitarnym i z zapewnieniem możliwości skorzystania z niezbędnego sprzętu medycznego, jakim szpital dysponuje.
Odbycie porodu w porze nocnej wczesną jesienią, na przednim siedzeniu samochodu osobowego stojącego przed szpitalem, w obecności obcych osób niebędących personelem medycznym (asysta przypadkowych policjantów), bez zapewnienia podstawowych wymogów sanitarnych oraz możliwości skorzystania w razie potrzeby z niezbędnego sprzętu medycznego, w drastyczny sposób odbiegało od spełnienia wyżej określonych oczekiwań. Powódka bowiem w najbardziej krytycznym dla niej momencie nie otrzymała świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, ani też nie zapewniono jej prawa do intymności i poszanowania godności w czasie udzielania jej świadczeń zdrowotnych (odbierania porodu przez lekarza dyżurnego szpitala przy ul. I.). Stanowiło to naruszenie praw powódki jako pacjentki, określonych w przepisie art. 19 ust. 1 pkt 1 i 4 cytowanej ustawy zakładach opieki zdrowotnej.
Naruszenie wskazanych praw powódki jako pacjentki stanowiło naruszenie jej dóbr osobistych określonych przez nią jako prawo do bezpieczeństwa, właściwej opieki medycznej, zapewnienia ochrony zdrowia i intymności, poszanowania godności - jako osoby ludzkiej i kobiety, która jedno z najbardziej intymnych, a jednocześnie doniosłych zdarzeń w swoim życiu zmuszona była wystawić na widok osób postronnych (art. 23 k.c.).
Nie można poprzestać - jak uczynił to sąd pierwszej instancji - tylko na stwierdzeniu, że powódka odczuwała jedynie dyskomfort fizyczny i psychiczny, a nie poniosła ani ona, ani dziecko żadnego uszczerbku na zdrowiu. Właśnie ów dyskomfort - będący sumą negatywnych przeżyć psychicznych wywołanych bólem, niewygodą, strachem i upokorzeniem - stanowi usprawiedliwioną reakcję powódki na naruszenie jej dóbr prawnie chronionych i jest to reakcja zrozumiała dla każdego. Decyduje to o obiektywnym charakterze naruszenia tych dóbr.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 29 sierpnia 2006 r., I ACa 310/06
Standard: 56191 (pełna treść orzeczenia)