Wypowiedzenie warunków pracy i płacy kobiecie w ciąży
Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy (art. 42 – art. 43 k.p.) Wypowiedzenie i rozwiązanie umowy o pracę w okresie ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego (art. 177 k.p.)
Zakazy ingerowania w stosunek pracy kobiety w ciąży odnoszą się także do wypowiedzenia zmieniającego, bowiem przepisy zawierające takie zakazy są „przepisami o wypowiedzeniu umowy o pracę” w rozumieniu art. 42 § 1 k.p. Błędny jest zatem pogląd skarżącej, że „zasada ochrony pracy kobiet w ciąży chroni pracownice w ciąży przed rozwiązaniem stosunku pracy (a nie niezmiennością warunków zatrudnienia)”. Tak więc ochrona pracy kobiet w ciąży rozciąga się również na zmianę warunków pracy i płacy w drodze wypowiedzenia, a skoro tak, to również i w tym przypadku odpowiednie zastosowanie art. 84 § 1 k.c. pozwala na zrezygnowanie z warunku, aby błąd został wywołany przez osobę, której złożono oświadczenie woli, chociażby bez jej winy, albo w sytuacji, gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć.
Wyrok SN z dnia 7 października 2020 r., II PK 78/19
Standard: 60711 (pełna treść orzeczenia)
Przepisy Kodeksu pracy nie przewidują możliwości wypowiedzenia kobiecie w ciąży warunków pracy i płacy. Artykuł 177 § 4 k.p. sankcjonuje tylko wypowiedzenie umowy o pracę i to tylko w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Jednakże od zasady kodeksowej zostały przewidziane pewne wyjątki.
Pierwszy, gdy do rozwiązania stosunku pracy, z innych przyczyn niż tych określonych w art. 177 § 4 k.p. lub zmiany warunków pracy, dochodzi w drodze porozumienia stron. Drugi wyjątek określony jest w ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 192 ze zm.) zwanej dalej ustawą, która daje możliwość dokonania wypowiedzenia zmieniającego przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników ze względu na konieczność dokonania zmian wynikających z przyczyn nie dotyczących pracowników.
W art. 5 ust. 5 pkt 1 ustawy, dopuszczone jest w ramach zwolnień grupowych, wypowiedzenie warunków pracy i płacy pracownikowi podlegającemu szczególnej ochronie, o której mowa w art. 177 k.p.
Zgodnie zatem z art. 5 ust. 5 pkt 1 w zw. z art. 10 ust. 3 ustawy, strona pozwana mogła wypowiedzieć powódce warunki umowy o pracę jako pracownikowi podlegającemu szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy.
Możliwość wypowiedzenia powódce warunków pracy i płacy wynika wprost z przepisów ustawy. Jednocześnie postępowanie dowodowe wykazało, że strona pozwana faktycznie zlikwidowała przedstawicielstwo we W. a złożenie powódce wypowiedzenia zmieniającego wynikało z obiektywnych przesłanek i w żaden sposób nie było ukierunkowane na zamiar obejścia przepisów prawa pracy odnoszących się do szczególnej ochrony pracowników w okresie ciąży. Pracodawca nie ma bowiem żadnego obowiązku dalszego utrzymywania nierentownego oddziału/przedstawicielstwa tylko i wyłącznie w celu utrzymania miejsca pracy dla pracownika podlegającego szczególnej ochronie. Byłoby to pewnym paradoksem, gdyby dla zapewnienia zatrudnienia powódki we W., pracodawca musiałby utrzymywać nierentowny, przynoszący straty oddział.
Wyrok SR dla Wrocławia-Śródmieścia z dnia 29 marca 2017 r., X P 438/15
Standard: 9862 (pełna treść orzeczenia)