Pobrane pożytki cywilne jako część wynagrodzenia (art. 224 § 2 zd. 2 k.c.)
Wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy Obowiązek zwrotu pożytków lub ich wartości (art. 224 § 2 i art. 225 k.c.)
Fakt oddania rzeczy przez posiadacza samoistnego innej osobie w posiadanie zależne ma jednak znaczenie dla określenia rodzaju roszczeń przysługującej właścicielowi do każdej z tych osób. W takim przypadku właścicielowi przysługuje względem posiadacza samoistnego w złej wierze roszczenie o zwrot pobranych pożytków cywilnych, a także o zwrot wartości tych pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał (art. 225 w zw. z art. 224 § 2 k.c.). Taki pogląd, wobec rozbieżności w judykaturze, zaprezentował Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 19 kwietnia 2017 r. (III CZP 84/16) i Sąd Apelacyjny w składzie niniejszym go podziela.
Pożytki cywilne, o których mowa w art. 224 § 2 zd. 2 k.c., są częścią wynagrodzenia za bezumowne korzystanie, o których mowa w zd. 1 tego przepisu; innymi słowy, samoistny posiadacz, który oddał nieruchomość w posiadanie zależne i pobiera tylko pożytki cywilne, odpowiada w ograniczonym zakresie z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie, a nie w pełnym zakresie. Zwrócił na to uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 lipca 2017 r. (I CSK 697/15, niepubl.). To pełne spektrum wynagrodzenia za bezumowne korzystanie obejmuje wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, roszczenia związane z zużyciem, pogorszeniem lub utratą, zwrot pobranych pożytków których nie zużył oraz zwrot wartości tych, które zużył i wartości pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał (art. 224 § 2 i art. 225 k.c.).
W ramach zgłoszonego powództwa o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości (z ośmiu wynajmowanych lokali), należało rozpoznać ograniczony charakter odpowiedzialności pozwanego, w postaci zwrotu wartości pożytków cywilnych pobranych przez pozwanego, których pobranie było niesporne, a czego Sąd pierwszej instancji nie uczynił i tym samym, wskutek częściowo wadliwej wykładni przywołanych przepisów, nie rozpoznał istoty sprawy.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 18 września 2017 r., I ACa 161/16
Standard: 9811 (pełna treść orzeczenia)
Artykuł 224 § 1 zd. 2 k.c. stanowi dla posiadacza samoistnego w dobrej wierze podstawę do zachowania wymagalnych pożytków cywilnych. Nie stanowi on natomiast podstawy do żądania przez posiadacza od właściciela wynagrodzenia za korzystanie przezeń z przedmiotu własności.
Wyrok SN z dnia 8 czerwca 1999 r., II CKN 701/98
Standard: 64768 (pełna treść orzeczenia)